Tăng cường trao đổi kinh nghiệm
Với mục đích trao đổi kinh nghiệm, nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND cấp huyện và tỉnh, trong năm 2022, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 4 hội nghị với thường trực HĐND cấp huyện theo 2 cụm, mỗi cụm tổ chức 2 lần trong năm và theo từng chủ đề “ sâu” về các giải pháp nâng cao chất lượng giám sát chuyên đề, nâng cao chất lượng tổ chức kỳ họp chuyên đề của HĐND; vừa trao đổi kinh nghiệm mang tính tổng thể các hoạt động của HĐND, từ tổ chức kỳ họp, giám sát, khảo sát, phiên giải trình, tiếp xúc cử tri…
Đồng chí Lê Thị Hiền – Phó Chủ tịch HĐND huyện Nghi Lộc cho rằng, thông qua các hội nghị giao ban trao đổi kinh nghiệm, nhiều sáng kiến hay, đổi mới trong hoạt động của Thường trực, các Ban HĐND tỉnh và Thường trực HĐND cấp huyện, HĐND huyện Nghi Lộc đã nghiên cứu để áp dụng. Như qua ý kiến tham luận của huyện Thanh Chương về đổi mới tiếp xúc cử tri với yêu cầu cung cấp thông tin, số điện thoại của người kiến nghị để sau hội nghị tiếp xúc nắm lại nội dung kiến nghị, đảm bảo đầy đủ, chính xác thông tin. Các cuộc tiếp xúc có lãnh đạo, chuyên viên các cơ quan chuyên môn UBND cùng tham gia để trả lời, giải quyết nhiều kiến nghị của cử tri ngay tại hội nghị. Cách làm đó khắc phục việc tổng hợp các kiến nghị, đề xuất mang tính chung chung và việc giải quyết của cơ quan quản lý Nhà nước sẽ thuận lợi, hiệu quả khi rõ nội dung, rõ địa chỉ cụ thể.
Liên quan đổi mới hoạt động tiếp xúc cử tri, đối với huyện Nghi Lộc, trước giờ vào hội nghị tiếp xúc cử tri, huyện đã tổ chức bố trí để các đại biểu Quốc hội, HĐND tỉnh khảo sát thực tế các điểm mà trước đây cử tri kiến nghị nhiều lần nhưng chưa được giải quyết, từ đó các đại biểu có cơ sở tiếp tục kiến nghị UBND tỉnh và các sở, ngành cấp tỉnh quan tâm giải quyết những vấn đề bức thiết từ cơ sở. Hay ở huyện Tân Kỳ, việc tiếp xúc cử được tổ chức đại biểu dân cử nhiều cấp, bởi thông thường cử tri khi đến hội nghị tiếp xúc không quan tâm kiến nghị của mình thuộc cấp nào giải quyết mà chỉ nhằm nói lên tâm tư, nguyện vọng, bức xúc của mình; vì vậy hình thức tổ chức nhiều cấp trong một hội nghị sẽ giảm đi lại cho cử tri; cử tri khi đến một hội nghị có thể trình bày hết các nội dung bức xúc, tâm tư, nguyện vọng không cần phân biệt thuộc cấp nào giải quyết. Bên cạnh đó việc tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri theo địa bàn cuốn chiếu, địa bàn nào cũng được tổ chức, tránh tình trạng chỉ bố trí tiếp xúc cử tri ở những địa bàn thuận lợi, có ít hoặc nhiều vấn đề bức xúc…
Cùng đề cập đến tác động tích cực của hội nghị giao ban trao đổi kinh nghiệm, đồng chí Lưu Văn Hùng – Phó Chủ tịch HĐND huyện Quế Phong khẳng định: Nhiều kinh nghiệm, cách làm hay của HĐND tỉnh và các địa phương đang được Thường trực HĐND huyện Quế Phong nghiên cứu để áp dụng trong thời gian tới. Như việc phối hợp với Đài PT-TH Nghệ An của HĐND tỉnh và các huyện Quỳnh Lưu, Diễn Châu để xây dựng phóng sự về thực tiễn bất cập, tồn tại liên quan đến vấn đề đưa ra chất vấn để trình chiếu tại kỳ họp; quá trình chất vấn, ngoài cơ quan tham mưu chính về nội dung lựa chọn chất vấn đăng đàn trả lời chất vấn trực tiếp thì nhất thiết Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND phụ trách lĩnh vực phải trả lời và “cam kết” lộ trình thực hiện, tạo “sức nặng” để giải quyết. Hay như việc tổ chức phiên giải trình của Thường trực HĐND thị xã Thái Hòa, bên cạnh lựa chọn nội dung đang đặt ra nhiều khó khăn, bức xúc, được dư luận quan tâm và liên quan đến trách nhiệm của nhiều cấp, ngành thì việc chuẩn bị nội dung giải trình được giao các Ban HĐND tiến hành nghiên cứu các quy định của pháp luật, khảo sát thực tế nhằm “chỉ điểm” rõ thực trạng, nguyên nhân, trách nhiệm, trên cơ sở đó Thường trực kết luận với các kiến nghị cụ thể, rõ trách nhiệm từng cấp, ngành để thực hiện.
Việc tổ chức hội nghị trao đổi kinh nghiệm hoạt động giữa Thường trực HĐND tỉnh và Thường trực HĐND cấp huyện được đánh giá là hoạt động mang nhiều tác động tích cực hai chiều cho cả HĐND tỉnh và cấp huyện trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động. Bao gồm kinh nghiệm lựa chọn nội dung và tổ chức giám sát chuyên đề; tổ chức kỳ họp thường lệ, kỳ họp chuyên đề; hoạt động giải trình, chất vấn, trả lời chất vấn của đại biểu HĐND; giải pháp nâng cao chất lượng tiếp thu, giải quyết các phản ánh, kiến nghị của cử tri; để đảm bảo hiệu quả giám sát cần quan tâm tái giám sát; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động của HĐND… Đến thời điểm này, từ kinh nghiệm tổ chức kỳ họp “không giấy” của HĐND tỉnh, HĐND các huyện Thanh Chương, Quỳ Hợp, Anh Sơn, thị xã Hoàng Mai… cũng đã khởi động triển khai. Đặc biệt, theo đồng chí Nguyễn Thị Quỳnh Nga – Phó Chủ tịch HĐND huyện Thanh Chương, bên cạnh tiếp nhận để thực hiện ở đơn vị mình thì HĐND cấp huyện cũng có sự trăn trở nghiên cứu và bài bản trong tổ chức các hoạt động, đưa hoạt động của HĐND đúng luật, sát thực tiễn địa phương, góp phần thúc đẩy việc nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý điều hành của chính quyền địa phương.
Giải quyết một số vấn đề từ thực tiễn
Hội nghị trao đổi kinh nghiệm giữa Thường trực HĐND tỉnh với Thường trực HĐND cấp huyện, bên cạnh giúp HĐND cấp huyện nâng cao chất lượng các hoạt động theo chức năng, thẩm quyền; về phía HĐND tỉnh cũng kịp thời nắm bắt nhiều vấn đề của thực tiễn để đưa vào chương trình, kế hoạch công tác của mình, góp phần nâng cao vai trò cơ quan dân cử trong hệ thống chính trị. Như việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cấp quyền sở hữu nhà ở tại các dự án nhà chung cư; quản lý nhà nước về hoạt động khai thác khoáng sản; xử lý dự án treo, dự án chậm tiến độ, dự án sử dụng đất không đúng mục đích; tăng cường giải pháp đảm bảo an toàn giao thông… Đặc biệt, nhiều khó khăn, vướng mắc trong tổ chức hoạt động của HĐND được Thường trực HĐND cấp huyện phản ánh đều được Thường trực HĐND tỉnh trao đổi, hướng dẫn trực tiếp tại hội nghị; một số được Thường trực HĐND tỉnh tiếp thu và giao cho các Ban của HĐND tỉnh tham mưu để tháo gỡ khó khăn cho cơ sở.
Đồng chí Nguyễn Như Khôi - Uỷ viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh cho biết: Sau hội nghị lần thứ nhất tại huyện Diễn Châu, Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp thu kiến nghị của Thường trực HĐND các huyện để trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 29/2022/NQ-HĐND ngày 09/12/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 34/2021/NQ-HĐND, ngày 09/12/2021 của HĐND tỉnh về quy định một số chế độ chi tiêu đảm bảo hoạt động của HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh, từ đó tháo gỡ, tạo điều kiện HĐND các cấp trang bị máy tính xách tay cho đại biểu HĐND, đáp ứng yêu cầu thực hiện chuyển đổi số trong hoạt động HĐND. Một số nội dung cử tri kiến nghị, phản ánh nhiều lần được Thường trực HĐND cấp huyện trao đổi, đều được Thường trực HĐND tỉnh tổng hợp, có văn bản chuyển UBND tỉnh quan tâm giải quyết hoặc kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương liên quan đến quy hoạch lại 3 loại rừng, tạo điều kiện cho người dân miền núi có đất sản xuất; giải quyết tồn đọng từ dự án Thuỷ điện Hủa Na; tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ dự án Thuỷ lợi bản Mồng; xử lý ô nhiễm môi trường tại Khu xử lý rác thải Nghi Yên; xây dựng khu tái định cư vùng sạt lở ở miền núi; phân cấp thực hiện ba Chương trình Mục tiêu Quốc gia…
Không phải là cấp dưới của HĐND tỉnh, tuy nhiên chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND cấp huyện sẽ cộng hưởng, thúc đẩy hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền các cấp; thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi địa phương và chung của tỉnh. Bởi vậy, hoạt động trao đổi kinh nghiệm với Thường trực HĐND cấp huyện, theo chia sẻ của đồng chí Nguyễn Như Khôi sẽ tiếp tục được tổ chức gắn với đổi mới, cải tiến trong thời gian tới, góp phần cụ thể hoá Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021-2026.
