Thị xã Hoàng Mai là điểm giao thoa giữa hai đô thị lớn của khu vực Bắc Trung bộ, được thành lập tại Nghị quyết số 47 ngày 03/4/2013 của Chính phủ, trên cơ sở chia tách một phần diện tích tự nhiên là 169,75 km2, dân số 105 ngàn người, với 10 đơn vị hành chính từ huyện Quỳnh Lưu; ngày 01/7/2013 thị xã chính thức đi vào hoạt động và trở thành đơn vị hành chính cấp huyện thứ 21 của tỉnh Nghệ An, mang trong mình sứ mệnh trở thành một cực tăng trưởng của tỉnh trong tầm nhìn liên kết vùng Nam Thanh - Bắc Nghệ.
Giữa sứ mệnh và thực tiễn, thị xã trẻ đứng trước bộn bề khó khăn, thách thức của một địa bàn có xuất phát điểm thấp: Tốc độ tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 7,85%, giá trị sản xuất nông nghiệp trong cơ cấu kinh tế chiếm tỷ lệ cao, thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 32,52 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo chiếm 7,5%, cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng thiếu và yếu đặc biệt hạ tầng thiết yếu như: điện, đường, trường học; trung tâm hành chính, trung tâm thương mại, dịch vụ, thể thao.
Đứng trước muôn vàn khó khăn, thách thức, được sự quan tâm lãnh đạo của Trung ương, của tỉnh, các huyện bạn; sự quyết tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ, chính quyền; sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự chung sức đồng lòng của toàn thể Nhân dân. Thị xã sớm đi vào ổn định và phát triển, đang từng bước trở thành vùng kinh tế năng động, cực tăng trưởng phía Bắc của tỉnh thể hiện:
Tốc độ tăng trưởng kinh tế tăng nhanh, bình quân đạt trên 14%/năm. Quy mô kinh tế theo giá trị sản xuất 6 tháng đầu năm 2023, đạt 12.353 tỷ, là địa phương có mức tăng quy mô giá trị sản xuất cao nhất, đồng thời tiếp tục duy trì vị trí trong nhóm 3 đơn vị cấp huyện có quy mô giá trị sản xuất lớn nhất của cả tỉnh. Giá trị tăng thêm bình quân đầu người 74,9 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ hộ nghèo theo tiêu chí mới còn 2,09%.
Thu hút đầu tư đạt nhiều kết quả tích cực: Có 50 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng số vốn đăng ký trên 25.000 tỷ đồng; nhiều dự án đã hoạt động ổn định tạo nguồn thu ngân sách cho nhà nước và giải quyết việc làm, thu nhập cho Nhân dân thị xã.
Đặc biệt trong năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023, đã thu hút được các dự án FDI, khởi công xây dựng Nhà máy sản xuất linh kiện Sản phẩm điện tử và phụ tùng ô tô Ju Teng giai đoạn 1 là 200 triệu USD, dự án sản xuất gia công giày dép xuất khẩu của tập đoàn Hoa Lợi- Đài Loan với tổng đầu tư 65 triệu USD, nhà máy sản xuất thanh silic đơn tinh thể và đĩa bán dẫn tại khu công nghiệp Hoàng mai 1 với tổng mức đầu tư 6.821 tỷ đồng,…
- Công tác quản lý, chỉnh trang đô thị tiếp tục đạt kết quả tốt, đã hoàn thành 51/63 tiêu chí tiêu chuẩn đô thị loại III. Một số công trình hạ tầng thiết yếu đã được triển khai, xây dựng và đưa vào sử dụng, tạo sự thay đổi nhanh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội; bộ mặt đô thị ngày càng văn minh, hiện đại.
- Dịch vụ - Thương mại tăng trưởng khá, quy mô, mạng lưới, sản phẩm dịch vụ được mở rộng và đa dạng hơn. Giáo dục - đào tạo có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác giải quyết việc làm đạt nhiều kết quả tốt. Công tác an sinh xã hội được quan tâm thực hiện. Cuộc vận động ủng hộ “Quỹ vì người nghèo”, “Tết người nghèo” hàng năm được triển khai đồng bộ với nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả, thu hút sự quan tâm của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp tham gia, từ năm 2013-2022, quỹ vì người nghèo 2 cấp đã vận động được hơn 15 tỷ đồng (trong đó quỹ xóa nhà dột nát tạm bợ là 6,3 tỷ), tết vì người nghèo được 15,187 tỷ đồng; hộ trợ xây mới và sửa chữa 463 nhà.
Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị đạt nhiều kết quả tích cực. Đảng bộ đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh. Chỉ đạo thành lập Chi bộ Hội Nghề cá ở Quỳnh Lập với 15 đảng viên là các ngư dân thường xuyên đánh bắt thủy sản xa bờ. Ban hành Đề án trợ cấp cho đảng viên được tặng Huy hiệu 50 năm tuổi đảng trở lên không được hưởng các chế độ thường xuyên của nhà nước.
Hoạt động của HĐND thị xã luôn được đổi mới, đảm bảo đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy tinh thần chủ động trong việc quyết định và giám sát những vấn đề quan trọng ở thị xã. Trong hoạt động của HĐND, đã có nhiều đổi mới về tư duy lãnh đạo, chỉ đạo, mạnh dạn vận dụng sáng tạo trong tổ chức thực hiện chủ trương, chính sách, nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND thị xã. Cùng với các chính sách của Nhà nước, các cơ chế chính sách do HĐND thị xã ban hành đã có nhiều tác động tích cực đến mọi mặt đời sống xã hội.
Thường trực HĐND, các Ban HĐND thường xuyên giữ mối quan hệ với Tổ đại biểu, các đại biểu Hội đồng nhân dân trong các hoạt động, quan hệ công tác giữa HĐND với cấp ủy đảng, chính quyền và các tổ chức chính trị xã hội ngày càng chặt chẽ, tạo sự thống nhất cao trong hoạt động, cụ thể:
1. Công tác chuẩn bị và tổ chức kỳ họp HĐND
Đây là một trong những nội dung quan trọng, quyết định thành công của mỗi kỳ họp, được Thường trực HĐND, UBND thị xã và các ngành chuẩn bị kỹ lưỡng, khoa học để kỳ họp đạt chất lượng, hiệu quả cao.
- Công tác phối hợp giữa Thường trực HĐND, các Ban HĐND với UBND thị xã, các cơ quan liên quan trong việc chuẩn bị xây dựng nội dung, chương trình kỳ họp, đặc biệt là các văn bản trình tại kỳ họp đã được thẩm tra, giám sát trong suốt quá trình thực hiện và trước kỳ họp, đảm bảo tính chính xác, thống nhất.
- Việc tổ chức tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp được tổng hợp đầy đủ, chính xác, đúng thẩm quyền và huy động Nhân dân tham gia ngày càng đông.
- Ngoài ra, trước đây để chuẩn bị cho một cuộc họp chúng tôi phải chuẩn bị rất nhiều tài liệu liên quan với rất nhiều giấy tờ cồng kềnh và tốn kém, mất nhiều thời gian,… trước thực tiễn trên cùng với sự phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, Thường trực HĐND thị xã nhận thấy rằng có rất nhiều giải pháp, nhiều phần mềm đã ra đời, nhưng với mức đầu tư rất đắt đỏ, khó tiếp cận và phải trả chi phí duy trì hàng năm với mức thuê bao rất cao. Trong tình hình đó, thị xã đã lên ý tưởng và quyết tâm xây dựng một Hệ thống phòng họp không giấy dành riêng cho thị xã Hoàng Mai, với chi phí thấp nhất, thuận tiện, hiện đại nhất cho người dùng. Từ ý tưởng đó tháng 8/2022, thị xã đã áp dụng thành công phòng họp không giấy. Với mô hình phòng họp không giấy, HĐND thị xã sẽ giảm thiểu tối đa việc sử dụng giấy tờ trong cuộc họp điều này giúp tạo nên tính đồng bộ trong quy trình làm việc và tăng tính bảo mật thông tin, giảm chi phí, tiết kiệm thời gian. Hệ thống phòng họp không giấy còn nhắc lịch tới người họp thông qua tin nhắn SMS, tin nhắn Zalo, thông qua email và thông qua Notification ngay chính trên hệ thống một cách tự động hoặc chủ động theo tùy tình hình thực tế. Hệ thống cũng có thể thực hiện biểu quyết, lấy ý kiến với thời gian quy định, đồng bộ và chiếu kết quả một cách trực tiếp lên màn hình lớn như máy chiếu, tivi. Vì vậy vào tháng 12 năm 2022, tại kỳ họp thứ 7, HĐND thị xã là đơn vị đầu tiên cấp huyện ứng dụng thành công phòng họp không giấy đem lại kết quả rất tốt.
2. Về hoạt động giám sát
Giám sát là một trong hai chức năng quan trọng nhất của HĐND. Có các hình thức giám sát Tại kỳ họp và giám sát chuyên đề. Giám sát tại kỳ họp là việc HĐND thực hiện quyền giám sát của mình thông qua việc xem xét các báo cáo của Thường trực HĐND, UBND, các Ban HĐND, các phòng, ban và thực hiện quyền chất vấn. Hoạt động giám sát tại kỳ họp được thực hiện một cách nghiêm túc, khoa học, tập trung vào những vấn đề có ảnh hưởng lớn đến đời sống Nhân dân, sự phát triển kinh tế - xã hội của thị xã được đại biểu, cử tri và nhân dân quan tâm, góp phần nâng cao chất lượng, tính khả thi trong các quyết sách của HĐND.
Giám sát chuyên đề là một trong những hình thức giám sát của HĐND có tính chuyên sâu về một lĩnh vực, nhằm thu thập những thông tin mang tính hệ thống, toàn diện, đầy đủ; có nội dung cụ thể, tác động trực tiếp đến các đối tượng chịu sự giám sát. Do vậy trước đó 6 tháng HĐND thị xã đã lựa chọn nội dung giám sát sát thực tiễn,trọng tâm, mời các thành hần có chuyên môn sâu về lĩnh vực tham gia, các nội dung giám sát được thực hiện hàng tháng với lộ trình cụ thể tạo điều kiện thuận lợi cho đoàn giám sát và đơn vị được giám sát. Sau giám sát thông báo rõ các nội dung kiến nghị và có thể tổ chức giám sát sau giám sát. Qua hoạt động giám sát không những thể hiện chức năng của Hội đồng, đồng thời đồng hành các cơ quan ngay trong quá trình giải quyết, kịp thời chỉ đạo các phòng, ngành, đơn vị đáp ứng tốt hơn nguyện vọng chính đáng của nhân dân.
3. Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp
Chất vấn và xem xét trả lời chất vấn tại kỳ họp Hội đồng nhân dân được quy định tại Điều 60 của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015. Cùng với đó là hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội được quy định tại Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 ngày 12/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn hoạt động giám sát của Hội đồng Nhân dân. Trên cơ sở kiến nghị cử tri và theo dõi của đại biểu, việc lựa chọn nội dung chất vấn được lựa chọn kỹ, sát thực tiễn, tập trung các vấn đề còn có nhiều ý kiến khác nhau; với sự điều hành linh hoạt của Chủ tọa kỳ họp phiên chất vấn và trả lời chất vấn thực sự sôi nổi, đi thẳng vào các vấn đề cần tranh luận, bám sát hiện thực khách quan, lắng nghe hơi thở của cuộc sống, mang tính xây dựng vì mục tiêu chung của thị xã.
4. Về thực hiện tiếp xúc cử tri
Nhằm tiếp tục nâng cao trách nhiệm và cơ chế phối hợp của đại biểu HĐND, Tổ đại biểu HĐND, Thường trực HĐND, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các cấp, các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc tổ chức thực hiện tiếp xúc cử tri, Thường trực HĐND tỉnh và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã ban hành kế hoạch về hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND các cấp. Trong đó, áp dụng đầy đủ các hình thức tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND bao gồm TXCT trước kỳ họp và sau kỳ họp; TXCT nơi cư trú, nơi làm việc; TXCT theo chuyên đề, lĩnh vực; tiếp xúc với cá nhân hoặc nhóm cử tri được thường trực HĐND chủ trì và phối hợp với Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc quan tâm; công tác tổng hợp, phân loại ý kiến, kiến nghị của cử được thực hiện nghiêm túc và gửi đến các cơ quan có thẩm quyền để nghiên cứu giải quyết, các ý kiến, kiến nghị cử tri được đánh dấu theo nhiệm kỳ để theo dõi đồng thời đối với các nội dung khó, còn nhiều băn khoăn, HĐND thị xã đã tổ chức khảo sát, giải trình hàng tháng và mời các đơn vị liên quan cùng hỗ trợ đồng hành với Chính quyền và Nhân dân trong việc giải quyết quyền lợi chính đáng. Kết quả giải quyết được gửi đến tận người dân thông qua đường bưu điện, thông qua các kênh truyền thông, các kỳ hội nghị TXCT. Qua đây tuyên truyền để Nhân dân tin vào Đảng, chính quyền.
Có thể khẳng định rằng, trong những năm vừa qua, hoạt động của HĐND thị xã đã có nhiều đổi mới, hiệu lực, hiệu quả hoạt động được nâng cao, vị thế của HĐND thị xã ngày càng được khẳng định, thực sự là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân,
Những kết quả đã đạt được của thị xã Hoàng Mai nói chung và HĐND thị xã nói riêng trong thời gian qua là minh chứng cho những nỗ lực, cố gắng vượt bậc, sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng, sự vào cuộc tích cực và quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, của cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân thị xã. Hoàng Mai đã và đang hiện thực hoá khát vọng trở thành vùng kinh tế trọng điểm, cực tăng trưởng phía Bắc của tỉnh.
Với niềm tự hào, phấn khởi trước những thay đổi toàn diện, trên mọi lĩnh vực củathị xã, chúng tôi càng thấy rõ trách nhiệm của từng đại biểu HĐND và mỗi người dân đối với sự phát triển của thị xã. HĐND thị xã quyết tâm đoàn kết, nêu cao ý chí tự lực, tự cường, ý chí khát vọng vươn lên, nắm bắt thời cơ thuận lợi, vượt qua khó khăn, thách thức, tiếp tục tạo sự đột phá trong phát triển kinh tế, xây dựng thị xã Hoàng Mai phát triển nhanh và bền vững.
Thay mặt Hội đồng Nhân dân thị xã một lần nữa cảm ơn và mong muốn trong thời gian tới tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, ủng hộ, tạo điều kiện của HĐND tỉnh. Cảm ơn sự hợp tác của các địa phương đã đồng hành cùng HĐND thị xã; đưa thị xã Hoàng Mai ngày càng phát triển theo hướng văn minh hiện đại.