Theo khoản 4 Điều 27 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, loại nghị quyết này quy định biện pháp có tính chất đặc thù phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Nghĩa là, ngoài các cơ sở pháp lý phải tuân thủ, nghị quyết xuất phát từ yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn địa phương; hơn nữa, phải xác định được tính khả thi về nguồn lực cũng như điều kiện bảo đảm cho việc thi hành nghị quyết sau khi được ban hành và nghị quyết phải giải quyết được vấn đề thực tiễn đặt ra. Từ đó, các nghị quyết này có phạm vi, đối tượng áp dụng riêng, biện pháp, hay nói cách khác là cơ chế, chính sách riêng, không mang tính phổ quát như những loại nghị quyết khác. Xuất phát từ tính chất nêu trên, nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù có quy trình soạn thảo chặt chẽ hơn. Trên thực tế triển khai, để dễ hình dung, có thể chia quy trình này thành 02 bước: bước lập đề nghị xây dựng nghị quyết và bước soạn thảo nghị quyết.
Dự kiến, tại kỳ họp, Ủy ban nhân dân tỉnh sẽ trình Hội đồng nhân dân tỉnh 07 dự thảo nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù trên các lĩnh vực phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, chế độ cho cán bộ, bao gồm: Nghị quyết về một số chính sách hỗ trợ tàu cá khai thác thủy sản vùng khơi trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Nghị quyết về chính sách hỗ trợ cho chủ rừng để thực hiện công tác quản lý bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Nghị quyết về chính sách hỗ trợ phương tiện vận tải biển quốc tế và nội địa, hỗ trợ doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa bằng container qua cảng Cửa Lò tỉnh Nghệ An; Nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách thực hiện các đề án trọng điểm phát triển kinh tế - xã hội huyện Yên Thành; Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm việc tại Bộ phận Một cửa các cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cơ sở vật chất và dạy bơi cho trẻ em tỉnh Nghệ An giai đoạn 2023 - 2026; Nghị quyết quy định một số nội dung chi, mức chi đặc thù cho công tác y tế - dân số trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Qua nghiên cứu, thẩm tra cho thấy những nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù này rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng. Việc ban hành nghị quyết tại thời điểm giữa nhiệm kỳ thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và nhiệm kỳ Hội đồng nhân dân sẽ tạo động lực thúc đẩy việc hoàn thành, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, tạo đà tăng trưởng cho giai đoạn tới. Có nội dung sẽ là sự bảo đảm, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước để khắc phục thực trạng, vấn đề "nóng", đồng thời sẽ được đặt ra tại phiên chất vấn: công tác phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước ở trẻ em. Nghị quyết về một số chính sách hỗ trợ tàu cá khai thác thủy sản vùng khơi trên địa bàn tỉnh Nghệ An còn là sự "chung tay" cùng Chính phủ, ngư dân cả nước quyết tâm sớm khắc phục gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban Châu Âu đối với thủy sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu vào EU...
Tuy nhiên, bên cạnh việc quan tâm ưu tiên sắp xếp, bố trí nguồn lực thực hiện các cơ chế, chính sách trong điều kiện ngân sách tỉnh còn khó khăn thì vấn đề cần hết sức lưu ý đối với các nghị quyết này là việc rà soát để cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận, thụ hưởng. Theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đây là loại nghị quyết được quy định thủ tục hành chính trong trường hợp cần thiết. Vậy, cơ quan tham mưu nghị quyết cần xác định rõ sự cần thiết này, tránh trường hợp "dễ mình khó người", đẩy cái khó về phía người dân, doanh nghiệp. Cần tăng cường hơn việc tổ chức họp tư vấn thẩm định hoặc thành lập Hội đồng tư vấn thẩm định có sự tham gia của đại diện các ngành như Tài chính, Nội vụ, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, cơ quan liên quan, chuyên gia, nhà khoa học...để vừa đảm bảo sự chặt chẽ vừa đảm bảo tính khả thi, thuận lợi của chính sách.
Cũng tại kỳ họp này, Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh sẽ trình Hội đồng nhân dân tỉnh quyết nghị thành lập Đoàn giám sát chuyên đề về việc thực hiện một số nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh về cơ chế, chính sách đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 đến nay. Việc giám sát tình hình thực hiện các nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù đã ban hành sẽ là cơ sở để đánh giá tính hiệu quả của các nghị quyết này, tạo tiền đề để Hội đồng nhân dân tỉnh tiếp tục có những quyết sách đúng đắn trong thời gian tới./.
