Thực hiện quy định của luật, trong năm 2022 Thường trực HĐND huyện Tân Kỳ đã chỉ đạo, phối hợp chuẩn bị và tổ chức tốt 4 kỳ họp (2 kỳ thường lệ và 2 kỳ chuyên đề), ban hành 23 Nghị quyết của HĐND huyện khoá XIX để giải quyết các vấn đề thuộc thẩm quyền của HĐND huyện. Tổ chức các cuộc họp định kỳ, các cuộc họp đột xuất của Thường trực HĐND huyện để giải quyết các vấn đề thuộc thẩm quyền của Thường trực HĐND huyện. Phối hợp 2 Ban, thực hiện tốt công tác thẩm tra, chuẩn bị các kỳ họp HĐND huyện; các tổ đại biểu HĐND huyện, đại biểu HĐND huyện thực hiện tốt nhiệm vụ tiếp xúc cử tri, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri, tham dự kỳ họp và tham gia thảo luận, chất vất tại kỳ họp.
Thường trực HĐND huyện đã chỉ đạo, tổ chức thực hiện chức năng giám sát của HĐND, của Thường trực HĐND, 2 Ban HĐND thông qua việc xây dựng Nghị quyết, ban hành kế hoạch giám sát và tổ chức thực hiện các nội dung theo kế hoạch giám sát đã đề ra. Tổ chức giám sát chuyên đề của HĐND huyện: Việc tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả các thủ tục hành chính về đất đai theo quy định pháp luật. Giám sát của Thường trực HĐND huyện việc tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã. Tổ chức tốt phiên giải trình về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn. Giám sát thường xuyên việc giải quyết các kiến nghị của cử tri trước sau các kỳ họp thường kỳ của HĐND huyện. Lãnh đạo 2 Ban thực hiện giám sát thường xuyên, chuyên đề của Ban đã đề ra đạt kế hoạch.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Thường trực, các Ban của HĐND huyện cũng nhìn nhận rằng vẫn còn những vấn đề đặt ra, những tồn tại, đó là:
Hoạt động giám sát việc tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân đối với đại biểu chưa rõ nét. Hoạt động chất vấn của đại biểu HĐND tại kỳ họp đang còn hạn chế. Một số đại biểu kiêm nhiệm, chức danh lãnh đạo ít khi tham gia chất vấn nên hiệu quả chất vấn có lúc chưa đạt được như mong muốn. Sự tham gia hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND, các Ban HĐND huyện có một số Đại biểu kiêm nhiệm tham gia chưa đầy đủ. Hoạt động giám sát của Thường trực và các Ban HĐND huyện đã từng bước đi vào chất lượng, nhưng chưa đáp ứng với yêu cầu thực tiễn. Nhất là việc giám sát thực hiện những vấn đề lớn, phát sinh, cần giải quyết ngay có lúc chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao. Công tác theo dõi, đôn đốc việc thực hiện kiến nghị sau giám sát chưa kịp thời, hiệu quả.
Qua tổ chức và điều hành hoạt động HĐND, Thường trực HĐND huyện Tân Kỳ rút ra một số kinh nghiệm trong tổ chức hoạt động của HĐND huyện:
- Thứ nhất, các hoạt động của HĐND huyện phải bám sát và tuân thủ theo đúng quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, ngày 19 tháng 6 năm 2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2019 và Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, ngày 20/11/2015, từ việc tổ chức kỳ họp cho đến hoạt động giám sát việc thực hiện nghị quyết của HĐND và chấp hành pháp luật của cơ quan nhà nước cùng cấp.
- Thứ hai, Để nâng cao chất lượng kỳ họp HĐND huyện: Thường trực HĐND huyện nghiên cứu để có giải pháp đổi mới phương thức tổ chức và điều hành kỳ họp, vì hoạt động tại kỳ họp HĐND là hoạt động cơ bản, là nhiệm vụ rất quan trọng của HĐND.
(1) Xác định nội dung của mỗi kỳ họp sớm, để dự kiến thời gian cho phù hợp, đảm bảo đủ thời lượng thỏa đáng để thực hiện các nội dung: Tiếp xúc cử tri, tổng hợp ý kiến kiến nghị, hoạt động thẩm tra đảm bảo chất lượng.
(2) Chủ trì tổ chức hội nghị liên tịch giữa Thường trực HĐND, UBND, UBMTTQ huyện sớm, để các cơ quan ban, ngành được phân công chuẩn bị tài liệu, các nội dung trình kỳ họp có thời gian xây dựng các nội dung phục vụ kỳ họp chất lượng.
(3) Tại kỳ họp điều hành về thời gian cho các nội dung linh hoạt, phù hợp. Ưu tiên dành thời gian thảo luận của các đại biểu và làm rõ của các ngành tại hội trường về các nội dung đại biểu quan tâm;
(4) Thống nhất lựa chọn nội dung, lĩnh vực để chất vấn có trọng tâm, mỗi kỳ họp chỉ chọn 1-2 nội dung để chất vấn.
- Thứ ba, nâng cao hiệu quả giám sát chuyên đề: hoạt động giám sát phải tuân theo quy định, quy trình của pháp luật, nhưng để mang lại hiệu lực hiệu quả của giám sát cần làm tốt một số việc: (1) Lựa chọn nội dung, đối tượng giám sát cho phù hợp, nội dung cần chọn là những vấn đề cử tri quan tâm nhiều, nhạy cảm dễ xảy ra sai phạm như quản lý đất đai, đầu tư công…; (2) Phát huy tinh thần, trách nhiệm của thành viên đoàn giám sát; (3) Thu thập thông tin, tăng cường khảo sát các nội dung phục vụ cho cuộc giám sát; (4) Sau giám sát kiến nghị các giải pháp để chấn chỉnh khắc phục các tồn tại, tiếp tục tái giám sát việc thực hiện kiến nghị nếu chưa thấy chuyển biến, khắc phục.
- Thứ tư, Thường trực HĐND huyện chú trọng việc hướng dẫn, phân loại ý kiến kiến nghị của cử tri qua kênh Đại biểu HĐND huyện tiếp xúc để nâng cao vai trò trách nhiệm của đại biểu. Thường xuyên đeo bám việc chỉ đạo, xử lý của UBND huyện và các ngành để giải quyết một cách kịp thời và thoả đáng các ý kiến, kiến nghị của cử tri.
Qua hoạt động thực tiễn của HĐND tại cơ sở đối chiếu với các quy định của pháp luật. Thông qua hội nghị giao ban, Thường trực HĐND huyện Tân Kỳ có một số kiến nghị đề xuất:
- Đề nghị Thường trực HĐND tỉnh nghiên cứu, xem xét và thống nhất chủ trương mô hình Trưởng các ban HĐND huyện là đại biểu hoạt động chuyên trách.
- Đề xuất Thường trực HĐND tỉnh tăng cường tổ chức tập huấn cho đội ngũ hoạt động chuyên trách Hội đồng nhân dân để nâng cao chất lượng.
- Đề xuất Thường trực HĐND tỉnh khi tổ chức các phiên giải trình của Thường trực HĐND; hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh mời chuyên trách HĐND cấp huyện nghe, dự thính để học hỏi kinh nghiệm cách thức tổ chức cũng như nắm bắt được từ đầu quá trình xây dựng chính sách của Tỉnh.
- Có vấn đề đang còn bất cập trong hoạt động của HĐND đó là: Hiện nay Nghị quyết của HĐND cấp huyện, cấp xã đa số không phải là quy phạm pháp luật, việc áp dụng chế độ chi xây dựng Nghị quyết (không phải văn bản quy phạm pháp luật) của HĐND cấp huyện, cấp xã không có căn cứ để thực hiện.
Thường trực HĐND huyện Tân Kỳ xin báo cáo và trao đổi một số vấn đề của huyện đã làm được để các đại biểu tham khảo. Mong nhận được sự đóng góp ý kiến của Thường trực HĐND, các Ban HĐND tỉnh, Thường trực HĐND các huyện để Thường trực HĐND huyện Tân Kỳ hoạt động ngày càng có hiệu quả, chất lượng hơn./.
