Nhiều đổi mới, chuyển biến tích cực trong hoạt động
Nhiệm kỳ 2021-2026, HĐND tỉnh Nghệ An có tổng số 83 đại biểu, trong đó số lượng đại biểu chuyên trách 10 đại biểu (hiện nay có 09 đại biểu), có 21 Tổ đại biểu tương ứng với 21 đơn vị hành chính cấp huyện, cơ cấu tổ chức gồm Thường trực HĐND tỉnh, 04 Ban HĐND tỉnh (gồm Ban Kinh tế - Ngân sách, Ban Pháp chế, Ban Văn hóa - Xã hội, Ban Dân tộc) và Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh là cơ quan tham mưu, giúp việc cho HĐND tỉnh. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, với tinh thần trách nhiệm trước cử tri, Nhân dân, HĐND tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã không ngừng đổi mới phương thức hoạt động và đã đạt nhiều kết quả quan trọng, tiếp tục khẳng định vị thế, thực hiện tốt vai trò cơ quan quyền lực Nhà nước tại địa phương.
HĐND tỉnh đã tổ chức thành công 04 kỳ họp, ban hành 82 nghị quyết quan trọng góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Việc chuẩn bị và tổ chức có nhiều đổi mới tích cực, được Nhân dân và cử tri đánh giá cao như: đổi mới cách thức điều hành buổi họp thẩm tra, tăng tính giải trình, phản biện, giảm trình bày báo cáo; phối hợp từ sớm, một cách thường xuyên, chặt chẽ với UBND tỉnh trong việc chuẩn bị nội dung, tài liệu kỳ họp; đổi mới cách thức thảo luận tại các tổ theo hướng phù hợp với tình hình thực tế (tiến hành thảo luận trước kỳ họp (tại kỳ họp thứ 2), hoặc phân tổ đảm bảo hợp lý, khoa học về số lượng, cơ cấu vùng miền hợp lý, khoa học (từ 8 tổ rút xuống còn 4 tổ tại kỳ họp thứ 4)); việc điều hành kỳ họp linh hoạt, khoa học và đổi mới phù hợp hơn, nhất là điều hành thông qua dự thảo nghị quyết (chỉ đọc nội dung chính chủ yếu của từng nghị quyết được thông qua); việc chỉnh lý và trình Chủ tịch HĐND ký chứng thực được thực hiện kịp thời đảm bảo đúng quy định của pháp luật (như kỳ họp thứ 4, mặc dù số lượng dự thảo nghị quyết nhiều (với 39 dự thảo), nhưng chỉ sau 3 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc kỳ họp, việc ký chứng thực đã được hoàn thành, theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định chậm nhất 10 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ họp);...
Hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu được thực hiện bảo đảm đúng quy định, đồng thời có sự đổi mới, nâng cao chất lượng. Đã tổ chức 04 đợt tiếp xúc cử tri trước và sau các kỳ họp (kỳ họp thứ 2, thứ 4) kết hợp giữa tiếp xúc trực tiếp và tiếp xúc trực tuyến một cách linh hoạt, phù hợp với tình hình dịch bệnh.
Các Ban HĐND tỉnh đã tiến hành 03 cuộc giám sát chuyên đề và HĐND tỉnh đang xây dựng kế hoạch chuẩn bị tiến hành 2 cuộc giám sát chuyên đề trong 6 tháng đầu năm 2022. Các cuộc giám sát được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, chuẩn bị chu đáo về nội dung; kế hoạch chặt chẽ, khoa học, phương thức giám sát linh hoạt phù hợp với tình hình dịch Covid-19; được đổi mới theo hướng đi sâu về cơ sở.
Đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong hoạt động của HĐND tỉnh: ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 Thường trực HĐND tỉnh đã chỉ đạo hướng đến thực hiện kỳ họp không giấy. Đến nay, tài liệu các cuộc họp, phiên họp của Thường trực, các Ban, Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh đều được gửi cho các thành viên dự họp qua hộp thư điện tử công vụ. Trong năm 2022, sẽ trang bị máy tính bảng cho các đại biểu và chính thức tổ chức các kỳ họp không giấy. Tài liệu các kỳ họp, nghị quyết của HĐND tỉnh, ý kiến, kiến nghị của cử tri và trả lời của các cơ quan có thẩm quyền đều được đăng tải để đại biểu HĐND tỉnh, độc giả, cử tri tra cứu, theo dõi.
Công tác tuyên truyền hoạt động của HĐND được tăng cường và có nhiều đổi mới: HĐND tỉnh đã ban hành Đề án Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của Trang thông tin điện tử “Đại biểu nhân dân tỉnh Nghệ An”, ra mắt giao diện mới thân thiện, thông tin cập nhật liên tục thu hút đông đảo độc giả cả về nội dung và hình thức; thành lập trang trên mạng xã hội, tổ chức livestream trực tiếp các kỳ họp HĐND tỉnh trên các nền tảng trực tuyến để tăng tương tác, đồng thời ghi nhận nhiều hơn ý kiến của cử tri.
Một số kinh nghiệm được rút ra để tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động
Qua thực tiễn hoạt động của HĐND tỉnh từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 đến nay, để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động có thể rút ra một số kinh nghiệm như:
Thứ nhất, kiện toàn tổ chức bộ máy các Ban của HĐND, phân công đại biểu chuyên trách giữ chức vụ Trưởng ban, Phó Trưởng ban (những nhiệm kỳ trước, Trưởng các Ban: Kinh tế - Ngân sách, Pháp chế, Văn hóa - Xã hội do các đồng chí Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ kiêm nhiệm); không cơ cấu người đứng đầu các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh làm uỷ viên kiêm nhiệm của các Ban (mỗi Ban có 07 uỷ viên kiêm nhiệm), thay vào đó là các đại biểu ở cơ sở, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp và doanh nghiệp để bảo đảm tính độc lập, khách quan cao nhất trong hoạt động của các Ban; phân công các đại biểu công tác ở cơ sở làm tổ trưởng các Tổ đại biểu để bảo đảm sinh hoạt tổ chủ động và linh hoạt nhất; ban hành và thực hiện hệ thống các quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ của Thường trực HĐND tỉnh, các Ban và Văn phòng, quy chế phối hợp giữa Thường trực HĐND tỉnh với các cơ quan có liên quan (Kiểm toán Nhà nước Khu vực 2, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, UBND tỉnh, Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ tỉnh, các cơ quan thông tấn, báo chí …).
Thứ hai, chuẩn bị từ sớm, từ xa cho các kỳ họp, hoạt động tiếp xúc cử tri, các cuộc giám sát, chất vấn, giải trình để chủ động về tiến độ thực hiện và bảo đảm chất lượng; Thường trực HĐND tỉnh và UBND tỉnh chủ động phối hợp, thống nhất chương trình và nội dung các kỳ họp thường lệ ít nhất là 03 tháng trước khi khai mạc; các Ban của Hội đồng nhân dân tỉnh ngay từ đầu phối hợp với các cơ quan chủ trì tham gia khảo sát thực tế về tính hợp pháp, sự cần thiết và tính khả thi của các báo cáo, nghị quyết trình kỳ họp. Do đó, quá trình xây dựng, hoàn thiện và thẩm tra dự thảo báo cáo, nghị quyết được thực hiện đồng bộ, kỹ lưỡng, có tính phản biện và thống nhất cao trước khi gửi cho các Tổ đại biểu thảo luận để tiếp tục hoàn thiện trình kỳ họp; giúp cho việc điều hành của chủ toạ và ý kiến tham gia thảo luận, tranh luận của các đại biểu HĐND tỉnh đạt kết quả cao nhất. Các nghị quyết của kỳ họp, thông báo kết luận các cuộc giám sát, nội dung chất vấn, giải trình và ý kiến kiến nghị của cử tri được chỉnh lý, ban hành kịp thời, giao cho các cơ quan chủ trì theo dõi, đôn đốc thực hiện.
Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số các hoạt động của HĐND tỉnh đồng bộ và kịp thời, xác định chuyển đổi số là khâu đột phá, quyết định việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh. Cung cấp đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị công nghệ thông tin cho đại biểu HĐND tỉnh, bộ phận tham mưu, phục vụ, khai thác tối đa các tiện ích của phần mềm quản lý văn bản, phần mềm theo dõi kiến nghị của cử tri, giải quyết đơn thư, Trang thông tin điện tử Đại biểu nhân dân tỉnh Nghệ An, phần mềm phục vụ các kỳ họp không giấy; chủ động, linh hoạt trong tổ chức các hoạt động bằng hình thực trực tiếp kết hợp với trực tuyến.
Nguyễn Thị Vân
Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Nghệ An
