Thể hiện rõ vai trò hạt nhân, nòng cốt
Trên thực tế, hầu hết các đại biểu chuyên trách đã trải qua nhiều vị trí công tác, có kinh nghiệm thực tiễn, góp phần giúp cho Thường trực, các Ban HĐND tỉnh Nghệ An thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, vừa bảo đảm toàn diện, vừa có chiều sâu, chất lượng hơn. Ngoài ra, việc phân công các đại biểu công tác ở cơ sở làm Tổ trưởng các Tổ đại biểu để bảo đảm sinh hoạt tổ chủ động và linh hoạt nhất, đã tận dụng được sự am hiểu thực tiễn của địa phương và tăng cường tuyên truyền, triển khai các chính sách HĐND tỉnh ban hành đến tận cơ sở.
Cùng với đó, để tạo thuận lợi cho các đại biểu HĐND tỉnh thực hiện nhiệm vụ, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An đã tập trung ban hành các chế độ, chính sách, quy định đối với đại biểu HĐND tỉnh và cấp huyện, cơ sở; tổ chức tập huấn nghiệp vụ công tác cho đại biểu HĐND tỉnh; phối hợp ban hành các Quy chế phối hợp hoạt động, phối hợp trong thực hiện TXCT, tiếp công dân cũng như chuẩn bị các kỳ họp HĐND tỉnh; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động, cung cấp và trang bị thêm phương tiện làm việc cho đại biểu.
Qua thực tiễn hoạt động cho thấy, đa số đại biểu HĐND tỉnh nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia các hoạt động của HĐND. Tại các kỳ họp, đa số đại biểu tích cực tham gia ý kiến, thảo luận. Một số đại biểu đã thẳng thắn đặt câu hỏi chất vấn về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chấn chỉnh hoạt động khai thác khoáng sản và thực hiện chính sách hỗ trợ đối với những người bị ảnh hưởng, mất việc làm do Covid-19… Nhiều đại biểu kiêm nhiệm là thành viên các Ban HĐND tỉnh đã dành thời gian tham gia các hoạt động của Ban. Các đại biểu chuyên trách đã thể hiện rõ vai trò hạt nhân, nòng cốt trong các hoạt động của HĐND tỉnh với trách nhiệm, bản lĩnh, chính kiến rõ ràng.
Đoàn giám sát của HĐND tỉnh Nghệ An khảo sát dự án Văn phòng làm việc và Trung tâm Giới thiệu sản phẩm. Ảnh: Mai Hoa
Nâng cao ý thức, trách nhiệm của đại biểu
Tuy nhiên, số lượng đại biểu lần đầu tham gia HĐND tỉnh chiếm tỷ lệ cao 69,88%. Bên cạnh đó, chưa có quy định cụ thể về quy chế đánh giá xếp loại đại biểu HĐND cũng như chính sách thi đua khen thưởng để động viên khích lệ đại biểu hoạt động tích cực; do đa số đại biểu đang công tác trong các cơ quan đảng, chính quyền, đoàn thể còn chưa cân đối hợp lý thời gian, tâm sức trong thực hiện nhiệm vụ ở cơ quan, đơn vị với nhiệm vụ của đại biểu dân cử. Công tác bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng hoạt động cho đại biểu HĐND sau khi được bầu chưa được tổ chức nhiều...
Trên cơ sở đánh giá phân tích thực trạng hoạt động của đại biểu HĐND tỉnh, để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, phát huy vai trò người đại biểu dân cử, theo Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An, trước hết cần tiếp tục bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với hoạt động của HĐND, nhất là công tác cán bộ; xây dựng quy hoạch các chức danh HĐND tỉnh để bổ sung kịp thời khi có sự thay đổi nhân sự.
Cùng với đó, tăng cường bồi dưỡng kiến thức về nhiệm vụ, quyền hạn cho đại biểu HĐND tỉnh. Quan tâm tổ chức các lớp tập huấn về chính sách, pháp luật mới ban hành, bồi dưỡng về kỹ năng hoạt động của đại biểu, chú trọng tập huấn chuyên sâu về kỹ năng thẩm tra, giám sát, chất vấn, TXCT. Bảo đảm chế độ và các điều kiện cho hoạt động cho đại biểu HĐND tỉnh: Đẩy mạnh chuyển đổi số các hoạt động của HĐND tỉnh đồng bộ và kịp thời, cung cấp đầy đủ trang thiết bị công nghệ thông tin, tập huấn cho đại biểu HĐND tỉnh về việc sử dụng, khai thác tài liệu phục vụ hoạt động. Thường xuyên cung cấp tài liệu, các văn bản liên quan, tạo điều kiện thuận lợi để đại biểu HĐND các cấp thực hiện tốt chức năng quyết định và giám sát tại địa phương, cơ sở. Quan tâm chỉ đạo xây dựng đội ngũ tham mưu, giúp việc, phục vụ hoạt động của HĐND tỉnh bảo đảm chất lượng về trình độ, kỹ năng công tác.
Thường trực HĐND tỉnh cần xây dựng kế hoạch, quy chế đánh giá chất lượng hoạt động của đại biểu và theo dõi, công khai tới đại biểu về kết quả đánh giá ngay sau từng kỳ họp, 6 tháng và hàng năm, làm cơ sở đánh giá, thi đua khen thưởng cả nhiệm kỳ. Qua đó, giúp đại biểu nâng cao ý thức, trách nhiệm của mình trong mọi hoạt động.
Từ thực tế hoạt động, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An kiến nghị Quốc hội ban hành Quy chế về cung cấp thông tin phục vụ hoạt động của đại biểu HĐND, trong đó chi tiết hóa trách nhiệm, nghĩa vụ cung cấp thông tin của các cơ quan và cá nhân có trách nhiệm. Quy định rõ trách nhiệm đối với những cơ quan, tổ chức, đơn vị và cá nhân không thực hiện đầy đủ, kịp thời, ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của đại biểu.
Kiến nghị Quốc hội thống nhất trên toàn quốc các quy định, tiêu chí đánh giá thi đua khen thưởng, xếp loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ đối với từng đại biểu HĐND theo từng năm và cả nhiệm kỳ; gắn với lấy phiếu tín nhiệm theo quy định của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể để các tỉnh có căn cứ xây dựng quy chế đánh giá, xếp loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ của đại biểu HĐND tỉnh.
Nguyễn Hoa
