Mở rộng, đa dạng các hình thức tiếp nhận các kiến nghị của cử tri
HĐND tỉnh Nghệ An có nhiều giải pháp đổi mới, mở rộng kênh tiếp nhận, tăng cường đôn đốc, giám sát, qua đó, mang lại hiệu quả trong việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri. Từ đầu nhiệm kỳ khóa XVIII của HĐND tỉnh Nghệ An đến nay, hoạt động tiếp xúc cử tri tiếp tục thu hút được sự quan tâm, tham gia của các tầng lớp cử tri; thắt chặt mối quan hệ mật thiết giữa đại biểu HĐND với cử tri và nhân dân. Thường trực HĐND tỉnh có các giải pháp đa dạng hình thức tiếp xúc cử tri, qua đó, thu nhận hơn 700 ý kiến, kiến nghị.
Tại kỳ họp thứ 7 (diễn ra từ ngày 12 - 14/7/2022), HĐND tỉnh Nghệ An đã thông qua Đề án đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021 - 2026, trong đó, ngoài tiếp nhận kiến nghị cử tri thông qua các hội nghị tiếp xúc cử tri của các đại biểu HĐND tỉnh trước và sau các kỳ họp thường lệ (thường mỗi năm 2 kỳ họp thường lệ có 4 cuộc tiếp xúc cử tri); qua đường dây điện thoại trực tuyến tại kỳ họp của HĐND tỉnh và mở rộng tiếp xúc cử tri tại thôn, xóm, bản, tổ dân phố, tiếp xúc cử tri nơi công tác, nơi cư trú, tại các doanh nghiệp; tiếp xúc cử tri theo chuyên đề.
Ngoài ra, cử tri có thể phán ánh tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị, phản ánh qua gặp gỡ, trao đổi với các đại biểu HĐND tỉnh; qua điện thoại, gửi email cho các đại biểu. Một số đại biểu HĐND tỉnh còn tham dự các phiên họp chi bộ để tiếp nhận, lắng nghe ý kiến cử tri. Thời gian tiếp xúc cử tri linh hoạt phù hợp với đối tượng tiếp xúc.
Việc mở rộng, đa dạng các kênh tiếp nhận ý kiến phản ánh giúp HĐND tỉnh tiếp nhận với số lượng thông tin nhiều hơn, kịp thời hơn, đầy đủ và đa chiều hơn từ cuộc sống mà không bó hẹp và chỉ đợi đến kỳ tiếp xúc cử tri. Có một thực tế, ở hội nghị tiếp xúc cử tri, một số nơi, thành phần chủ yếu đang là cử tri đại diện; hoặc các hội nghị tổ chức vào thời gian mà một số cử tri do công việc không thể tham dự và phản ánh được nên nhiều tâm tư, nguyện vọng của nhân dân không đến được các cấp.
HĐND tỉnh Nghệ An cũng đã tổ chức một số cuộc tiếp xúc cử tri theo chuyên đề về các cơ chế, chính sách, quy định do UBND tỉnh xây dựng trình HĐND tỉnh; phối hợp tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội với đại biểu HĐND các cấp để thuận lợi trong công tác tổ chức và tổng hợp kiến nghị cử tri. Các kiến nghị nêu đầy đủ họ tên, địa chỉ của người kiến nghị để thông tin kịp thời kết quả giải quyết, trả lời của cơ quan có thẩm quyền đến với cử tri. Việc giải quyết kiến nghị cử tri được UBND tỉnh, các cấp, các ngành quan tâm, tạo được chuyển biến tích cực, trách nhiệm giải trình, tiếp thu ngày càng cao.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh khóa XVIII đã tiếp nhận hơn 550 lượt đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân; phân loại, chuyển 225 đơn, thư của công dân đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết; nhiều vụ việc nổi cộm, kéo dài đã được giải quyết dứt điểm, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân.
Trong điều kiện dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, các huyện, thành phố, thị xã đã áp dụng các hình thức trực tuyến để thu nhận các ý kiến, kiến nghị cử tri. Đồng thời, tiếp nhận phản ánh qua fanpage đại biểu nhân dân tỉnh Nghệ An; qua trang Thông tin điện tử đại biểu nhân dân tỉnh Nghệ An. Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh cũng tổ chức tiếp nhận các ý kiến, kiến nghị cử tri qua trang Thông tin điện tử đại biểu nhân dân tỉnh Nghệ An... Các ý kiến của cử tri sẽ được tổng hợp, chuyển đến UBND tỉnh để chỉ đạo giải quyết.
Gắn với mở rộng kênh tiếp nhận phản ánh, Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh tham mưu Thường trực HĐND tỉnh đặt ra yêu cầu giải quyết và trả lời các ý kiến phản ánh của cử tri từ phía các cơ quan chức năng phải thường xuyên, kịp thời hơn. Kết quả giải quyết được chuyển trực tiếp đến đúng địa chỉ người kiến nghị, phản ánh, đề xuất; khắc phục tình trạng trả lời thông qua chính quyền địa phương nhưng không đến được cử tri, dẫn đến cùng một vấn đề, cùng một cử tri phản ánh, kiến nghị đến cán bộ nhiều cấp.
Tăng cường đôn đốc, giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri
Các ý kiến, kiến nghị của cử tri sau khi tiếp nhận, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An có văn bản chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết và gắn thời hạn cụ thể. Để tăng cường hiệu quả công tác này, Thường trực HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh hàng tháng báo cáo kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri. Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh cũng xây dựng báo cáo công tác dân nguyện hàng tháng trình phiên họp Thường trực HĐND tỉnh, đồng thời, sau phiên họp ban hành thông báo để đôn đốc giải quyết kiến nghị của cử tri và đơn khiếu nại, tố cáo của công dân.
Trên cơ sở báo cáo kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri trước, trong và sau mỗi kỳ họp từ UBND tỉnh, Thường trực và các ban HĐND tỉnh tiến hành thẩm tra; kiến nghị nào giải quyết chưa cụ thể, chưa đưa ra giải pháp, lộ trình, thời gian giải quyết đều được Thường trực HĐND tỉnh yêu cầu tiếp tục giải quyết, thông qua nghị quyết kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri của HĐND tỉnh, làm cơ sở pháp lý cho các cấp, các ngành thực hiện.
Ngoài ra, đối với những ý kiến, kiến nghị, phản ánh của cử tri và nhân dân mang tính phổ quát ở nhiều địa phương hoặc gây bức xúc trong dư luận nhân dân được lựa chọn đưa vào chương trình giám sát, khảo sát của HĐND tỉnh, các ban HĐND tỉnh và chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh; hoặc giải trình tại phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh khóa XVIII tổ chức nhiều cuộc giải trình về công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất; công tác quản lý và sử dụng tài sản công sau sáp nhập địa giới hành chính và các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh. Cùng đó, giám sát về dự án treo, dự án chậm tiến độ, sử dụng đất không đúng mục đích; công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trên địa bàn tỉnh… Cách làm này đã nâng cao trách nhiệm “đeo bám” các vấn đề, nội dung mà cử tri và nhân dân quan tâm phản ánh, kiến nghị.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến, kiến nghị của cử tri được HĐND tỉnh đôn đốc giải quyết thông qua ban hành các chính sách như Nghị quyết về một số chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn; mức hỗ trợ tiền đóng học phí cho học sinh tiểu học tư thục; chính sách hỗ trợ giáo viên mầm non; chính sách hỗ trợ đối với một số đối tượng bảo trợ xã hội; sửa đổi, bổ sung nghị quyết về số lượng, chức danh, mức phụ cấp, chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã và xóm, khối, bản.
Một số tồn tại, hạn chế trong giải quyết kiến nghị cử tri
Thực tế thời gian qua vẫn có những vấn đề cử tri quan tâm chưa được giải quyết dứt điểm, chưa đáp ứng nguyện vọng của cử tri như: Ô nhiễm môi trường; tình trạng đất nông nghiệp bỏ hoang, bồi thường giải phóng mặt bằng một số hạng mục về xây dựng chưa được bố trí ngân sách đầy đủ, kịp thời, dẫn đến chậm tiến độ; giải quyết nhà ở tập thể cũ, xử lý trụ sở tài sản công ở một số địa phương, công tác phòng, chống tham nhũng; chế độ, chính sách cán bộ khối xóm; việc đầu tư các dự án hạ tầng giao thông, thủy lợi...
Bên cạnh đó, một số nội dung các cấp, ngành trả lời, giải trình mà chưa đi vào việc giải quyết; việc kiểm tra, theo dõi kết quả, tiến độ giải quyết và trả lời các kiến nghị của cử tri đôi lúc chưa sâu sát, thường xuyên. Một số ý kiến, kiến nghị của cử tri nội dung còn chung chung, chưa rõ ràng, cụ thể (một số trường hợp phản ánh chưa đúng) gây khó khăn cho việc nghiên cứu, tiếp thu, giải quyết và trả lời cử tri. Công tác phối hợp thông tin về kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri trên các phương tiện thông tin đại chúng hiệu quả chưa cao.
Nguyên nhân chủ yếu do một số ý kiến, kiến nghị cử tri có liên quan nhiều ngành, nhiều cấp (như lĩnh vực quản lý, quy hoạch đô thị, môi trường, nhà đất, giao thông...), việc phối hợp trong giải quyết kiến nghị của cử tri chưa thực sự hiệu quả. Một số cơ quan, đơn vị khi được phân công chưa chủ động, thiếu kiên quyết, nghiêm túc xử lý các vấn đề phát sinh thuộc chức năng, nhiệm vụ của mình, hiệu quả điều hành chưa cao. Trách nhiệm của người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị chưa được đề cao; tinh thần, trách nhiệm, tính chủ động, kết quả và chất lượng tham mưu của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa đáp ứng yêu cầu. Sự chỉ đạo, tham mưu, thực hiện một số nội dung của một số ngành chưa quyết liệt.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến, kiến nghị của cử tri cần quy trình xử lý như: Xây dựng, duy tu, sửa chữa, nâng cấp công trình giao thông, thủy lợi, các cơ chế, chính sách... Đây là những kiến nghị cần có thời gian, đặc biệt là nguồn lực, lộ trình cụ thể và sự thống nhất của nhiều cơ quan, đơn vị, trong khi việc xem xét, giải quyết chỉ được thực hiện trong thời gian ngắn, dẫn đến tiến độ, chất lượng giải quyết, trả lời còn có những hạn chế nhất định. Mặt khác, những kiến nghị này thường kéo dài nhưng khó giải quyết trên thực tế, vì việc bố trí nguồn lực của tỉnh nhà còn hạn hẹp.
Ngoài ra, việc thực hiện Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND ngày 11/7/2019 của UBND tỉnh về việc ban hành Quy chế tiếp nhận, giải quyết và trả lời kiến nghị của cử tri trên địa bàn tỉnh Nghệ An có một số tồn tại, hạn chế, như chưa hướng dẫn cụ thể việc thông tin kết quả giải quyết kiến nghị từ UBND cấp xã đến cử tri nên nhiều trường hợp cử tri không nhận được kết quả giải quyết, dẫn đến kiến nghị nhiều lần về một nội dung. Chưa thường xuyên đăng tải kết quả giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh và Trang thông tin điện tử của các sở, ban, ngành và trên báo chí, thông tin đại chúng. Nhiều địa phương không niêm yết kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri tại trụ sở UBND cấp xã.
Giải pháp nâng cao chất lượng giải quyết kiến nghị của cử tri
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri, trước hết các cấp, các ngành cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực có liên quan, đáp ứng ngày càng tốt hơn nguyện vọng chính đáng của cử tri; xem việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của cơ quan, ngành, địa phương.
Cùng đó, tiến hành sửa đổi, bổ sung Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND ngày 11/7/2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An để khắc phục những tồn tại, bất cập. Đồng thời, căn cứ các quy định của pháp luật và tình hình thực tiễn, tổ chức rà soát các tồn tại, bất cập về cơ chế, chính sách để trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết triển khai thực hiện.
Tăng cường cung cấp thông tin trong các đợt tiếp xúc cử tri nhằm khắc phục tình trạng cử tri kiến nghị nhiều lần. Đối với các kiến nghị của cử tri mà tỉnh không bố trí được nguồn lực, cần có hướng giải quyết dứt điểm để tránh việc thời gian giải quyết kiến nghị kéo dài. Kịp thời đăng tải trên các thông tin đại chúng về kết quả giải quyết, kiến nghị của cử tri để nhân dân được biết rộng rãi; góp phần cung cấp thông tin của nhân dân đối với các cơ quan dân cử, đại biểu dân cử.
Thường trực HĐND tỉnh, các ban HĐND tỉnh, các tổ đại biểu HĐND tỉnh và đặc biệt là các vị đại biểu HĐND tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả tiếp xúc cử tri. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào hoạt động tiếp xúc cử tri, theo dõi việc giải quyết kiến nghị cử tri. Đa dạng hóa hình thức tiếp nhận ý kiến, kiến nghị cử tri, nghiên cứu xây dựng phần mềm tiếp nhận kiến nghị của cử tri trên nền tảng số và các hình thức phong phú, phù hợp.
Cùng đó, tiếp tục phối hợp tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội với đại biểu HĐND các cấp. Việc tổng hợp, phân loại ý kiến, kiến nghị của cử tri bảo đảm chính xác, rõ ràng, đúng chức năng, trách nhiệm của từng cấp, ngành xử lý, tạo điều kiện thuận lợi để cơ quan có thẩm quyền tiếp thu, giải quyết. Mặt khác, cần tiếp tục duy trì việc tổng hợp rõ họ tên, địa chỉ của cử tri nêu ý kiến để các cơ quan liên quan có thể gửi kết quả trả lời tới cử tri sớm nhất có thể, nhằm khắc phục tình trạng cử tri kiến nghị nhiều lần hoặc trùng lặp tại các kỳ họp HĐND tỉnh do không nhận được kết quả giải quyết của các cấp, ngành liên quan.
Tăng cường vai trò giám sát của Thường trực HĐND tỉnh, các ban của HĐND tỉnh, tổ đại biểu HĐND tỉnh trong việc tiếp nhận, giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri, đặc biệt là một số lĩnh vực nhạy cảm như bồi thường giải phóng mặt bằng, ô nhiễm môi trường, những vấn đề “nóng” được cử tri quan tâm phản ánh.
Với những đổi mới từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cùng những giải pháp quyết liệt, đồng bộ, HĐND tỉnh khóa XVIII đang tích cực nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác tiếp nhận, giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri. Từ đó, góp phần củng cố niềm tin của cử tri và nhân dân gửi gắm vào HĐND tỉnh Nghệ An - cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân./.
