Hằng năm, trên cơ sở đề xuất của các Sở, ngành có liên quan, UBND tỉnh tổng hợp, lập danh sách các nghị quyết trình để Thường trực HĐND tỉnh thống nhất ban hành. Trước các kỳ họp HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành và địa phương liên quan chủ trì tham mưu xây dựng các nghị quyết trình HĐND tỉnh đúng quy trình, quy định của pháp luật, quy chế làm việc của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ và Thường trực Tỉnh ủy đồng thời phối hợp chặt chẽ với các Ban HĐND tỉnh, Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh trong việc chuẩn bị nội dung dự thảo Nghị quyết bảo đảm chất lượng và tiến độ theo kế hoạch.
Trong phân công nhiệm vụ, Thường trực HĐND tỉnh thường nhấn mạnh mốc thời gian và yêu cầu UBND tỉnh gửi hồ sơ cho các Ban HĐND thẩm tra đúng lịch. Việc quy định thời hạn tối thiểu gửi tài liệu nhằm bảo đảm các Ban của HĐND có đủ thời gian để thu thập, hệ thống lại thông tin liên quan đến nội dung thẩm tra, có thời gian nghiên cứu, xem xét các tài liệu hoặc tham khảo ý kiến các chuyên gia về lĩnh vực liên quan. Chính vì vậy, UBND tỉnh, các ngành phải gửi tài liệu đúng hạn đến Thường trực, các Ban của HĐND để tiến hành thẩm tra, đảm bảo cho việc xem xét báo cáo, các nghị quyết thông qua tại kỳ họp phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đáp ứng được đòi hỏi của xã hội. Với khối lượng văn bản lớn tại từng kỳ họp thì công tác chuẩn bị sớm là cực kỳ cần thiết.
Bên cạnh việc đảm bảo thời gian, Thường trực và các Ban HĐND cũng đặt yêu cầu cao về chất lượng các báo cáo, đề án của UBND tỉnh trình trong các cuộc thẩm tra. Các báo cáo, tờ trình của UBND cần cung cấp đầy đủ kịp thời những thông tin cần thiết, có đầy đủ các thuyết minh, giải trình, có so sánh, đối chiếu số liệu cùng thời điểm. Các đề án trình phải phù hợp với điều kiện cụ thể ở địa phương, có tính khả thi đảm bảo tính hiệu quả kể cả về kinh tế và xã hội để hạn chế những khó khăn vướng mắc khi triển khai thực hiện. Từ yêu cầu đó trong quá trình thẩm tra nếu thấy các dự thảo nghị quyết chưa đúng thẩm quyền ban hành của HĐND, thời điểm ban hành chưa hợp lý, chưa thực sự cần thiết, hay hồ sơ dự thảo không đầy đủ, chưa bảo đảm chất lượng, các Ban đã đề nghị Thường trực HĐND xem xét, quyết định có đưa vào chương trình nghị sự của kỳ họp hay không.
Để góp phần nâng cao chất lượng các văn bản UBND trình, các Ban HĐND có nhiệm vụ thẩm tra cũng phải tích cực thu thập thông tin từ nhiều nguồn, đặc biệt là qua hoạt động khảo sát, giám sát, nắm chắc tình hình từng lĩnh vực để đề xuất, kiến nghị những vấn đề phù hợp trong các dự thảo nghị quyết nói chung và báo cáo của các ngành nói riêng. Từ tổ chức giám sát, khảo sát việc thực hiện chỉ tiêu phát triển KT - XH tại các địa phương, các Ban HĐND đối chiếu với báo cáo của UBND tỉnh và các ngành, chỉ ra những mẫu thuẫn trong số liệu và đánh giá khách quan, thực chất hơn những thành quả đạt được, tồn tại, hạn chế cũng như góp phần đưa ra những giải pháp khắc phục phù hợp. Các báo cáo của UBND tỉnh được thống nhất thời gian cập nhật số liệu để tạo thuận lợi cho các cơ quan soạn thảo văn bản làm rõ những vấn đề được Thường trực, các Ban HĐND góp ý, tránh tình trạng số liệu bị "vênh" giữa các phần của một báo cáo hay giữa báo cáo của các ngành khác nhau. Các vấn đề nổi cộm, bức xúc nhận thấy qua một năm giám sát, khảo sát và tiếp xúc cử tri được các Ban HĐND đề xuất bổ sung vào báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng, hàng năm và các báo cáo khác của các ngành. Trong các cuộc họp thẩm tra, đại diện lãnh đạo cơ quan soạn thảo văn bản cũng giải trình thêm những vấn đề các Ban còn có ý kiến, chưa đầy đủ thông tin, nhất là về cơ sở pháp lý và tình hình thực tiễn, bổ sung vào dự thảo nghị quyết trước khi trình HĐND. Với những vấn đề phức tạp liên quan đến nhiều Ban, Thường trực HĐND chủ trì thẩm tra, Ban phối hợp làm rõ những nội dung còn có ý kiến khác nhau để Thường trực HĐND xem xét, cho ý kiến và đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện văn bản trình kỳ họp.
Để tăng cường hơn nữa chất lượng văn bản trình HĐND trong các kỳ họp, ngoài chủ động tiếp cận nội dung các đề án, dự thảo nghị quyết, ngay từ khâu khởi thảo, Thường trực HĐND tỉnh cũng đề nghị các Ban phát huy trách nhiệm, đổi mới trong công tác thẩm tra, phối hợp tổ chức kiểm tra, khảo sát thực tế để đối chiếu, làm rõ những nội dung phức tạp, liên quan đến nhiều đối tượng và chưa đủ cơ sở để đánh giá. Bên cạnh đó, Thường trực HĐND tỉnh cũng yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo các ngành ràng buộc trách nhiệm của cơ quan soạn thảo nhất là người đứng đầu trong việc bảo đảm thời gian và chất lượng đề án, dự thảo nghị quyết nói riêng và các văn bản trình kỳ họp nói chung.
Lê Xuân
VP Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh
