Năm 2016, số lượng biên chế của Văn phòng có 40 người, có 07 phòng tham mưu, phục vụ. Sau khi thực hiện việc chia tách, sắp xếp lại bộ máy Văn phòng theo quy định tại Nghị định 48 của Chính phủ và Quyết định số 77 của Thường trực HĐND tỉnh, số lượng biên chế Văn phòng (năm 2019) còn lại 34 người, số lượng phòng giảm xuống còn 02 phòng, mỗi phòng có 01 Trưởng phòng, 01 phó Trưởng phòng. Theo cơ cấu mới một số công chức đang được đảm nhận nhiệm vụ quản lý là các Trưởng, phó phòng không được bổ nhiệm đã phần nào ảnh hưởng đến tâm lý và làm giảm động lực cũng như hiệu quả công việc được giao.
Mặt khác, đầu nhiệm 2016-2021, Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban, Tổ đại biểu được tăng thêm nhiều thẩm quyền, nhiệm vụ theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015, Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 (có hiệu lực từ 01/7 2016). Theo đó khối lượng công việc của Văn phòng ngày càng gia tăng.
Trước những yêu cầu nhiệm vụ tham mưu phục vụ Đảng đoàn Hội đồng nhân dân tỉnh, hoạt động của Hội đồng nhân dân, Thường trực, các Ban của Hội đồng nhân dân, Tổ đại biểu và đại biểu Hội đồng nhân dân, Văn phòng Hội đồng nhân tỉnh Nghệ An đã cùng một lúc vừa tập trung rà soát, xác định lại vị trí việc làm để sắp xếp bộ máy, kiện toàn tổ chức, di chuyển địa điểm làm việc; vừa tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng tham mưu giúp việc của văn phòng và đã thu được một số kết quả bước đầu đáng ghi nhận.
Trước hết, Văn phòng đã tham mưu cho Đảng đoàn hội đồng nhân dân tỉnh tổ chức thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ theo quy định, lãnh đạo chỉ đạo Hội đồng nhân dân tỉnh triển khai quán triệt toàn diện các nhiệm vụ theo thẩm quyền với những việc mới và khó, thậm chí có những việc lần đầu tổ chức thực hiện như (tổ chức các cuộc giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh, ban hành Nghị quyết về kết quả giám sát, tổ chức các phiên họp giải trình, v.v...). Có việc thực hiện theo nhiệm kỳ, có việc phải thường xuyên đổi mới hoạt động của Hội đồng nhân dân theo hướng phát huy trí tuệ tập thể dân chủ, bàn bạc thảo luận tạo sự đồng thuận thống nhất cao trong việc quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương.
Hai là, tham mưu, phục vụ Hội đồng nhân dân tỉnh trong công tác chuẩn bị và tổ chức thành công 10 kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh (trong đó có 02 kỳ họp bất thường), thông qua các kỳ họp Hội đồng dân tỉnh đã ban hành 168 nghị quyết (trong đó có 79 nghị quyết quy phạm pháp luật). Trong đó có những Nghị quyết quan trọng làm bản lề, nâng cao chất lượng hiệu quả và hoạt động của HĐND tỉnh trong nhiệm kỳ mới như: Nghị quyết ban hành Quy chế hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh khóa XVII nhiệm kỳ 2016-2021; Nghị quyết thông qua Đề án nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021.
Nhìn chung các nghị quyết được ban hành đảm bảo đúng trình tự thủ tục và quy định của pháp luật, kịp thời thể chế hóa các nghị quyết của cấp quỷ đảng thành các mục tiêu nhiệm vụ cụ thể trên từng lĩnh vực trong đó có việc cụ thể hóa các chế độ chính sách của trung ương thành các chính sách cụ thể phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và thực hiện quyền giám sát của HĐND tỉnh trong một số lĩnh vực như: xây dựng cơ bản, quản lý địa giới hành chính, kinh tế - ngân sách, chính sách dân tộc - miền núi, công tác tổ chức bộ máy, biên chế v.v…
Ba là, trong các phiên họp chất vấn, trả lời chất vấn tại kỳ họp, Văn phòng đã tham mưu cho Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh chuẩn bị kỹ lưỡng về nội dung những vấn đề mà cử tri và nhân dân quan tâm; phục vụ việc tuyên truyền phát thanh - truyền hình trực tiếp để cử tri và nhân dân theo dõi, giám sát hoạt động của Hội đồng nhân dân, các đại biểu Hội đồng nhân dân. Phần lớn những nội dung chất vấn đã được Thường trực Hội đồng nhân dân lựa chọn trình Hội đồng nhân dân tỉnh quyết định theo từng nhóm vấn đề, các nhóm vấn đề được chọn làm nội dung chất vấn đều là những vấn đề quan trọng trong thực tế địa phương còn bất cập được cử tri cũng như dư luận xã hội đồng tình.
Bốn là, tham mưu phục vụ Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân tỉnh thực hiện các hoạt động giám sát thường xuyên; tổ chức 35 cuộc giám sát chuyên đề, trong đó Hội đồng nhân dân 05 cuộc, Thường trực hội đồng nhân dân tỉnh 05 cuộc, các Ban 25 cuộc. Ngoài ra, Thường trực và các Ban Hội đồng nhân dân còn tổ chức các cuộc giám sát việc giải quyết ý kiến kiến nghị cử tri, giám sát việc giải quyết các kiến nghị sau giám sát, giám sát việc giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân. Trên cơ sở đó, Văn phòng tham mưu Thường trực có báo cáo chung về kết quả giám sát chuyên đề tại các kỳ họp HĐND tỉnh, riêng giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh thì Văn phòng tham mưu Thường trực trình Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua 05 nghị quyết để yêu cầu các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện.
Năm là, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Văn phòng đã tham mưu Thường trực HĐND tỉnh tổ chức 40 phiên họp thường kỳ để xử lý các vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp HĐND tỉnh và xem xét, quyết định các nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền. Trong đó có 6 phiên giải trình yêu cầu các cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quanlàm rõ những kết quả đạt đã được đạt được, những khó khăn vướng mắc bất cập và nguyên nhân cụ thể từng lĩnh vực như (thực hiện chính sách tái định cư thủy điện bản vẽ Hủa na; khai thác cát sỏi trên địa bàn; công tác phòng chống cháy nổ, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Công tác tái định cư các dự án thủy điện; cải cách thể chế, cấp phép quản lý các chung cư cao tầng). Yêu cầu Ủy ban nhân dân các ngành có liên quan có các giải pháp khắc phục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thực hiện nghiêm túc các cam kết tại các phiên giải trình.
Sáu là, tham mưu, phục vụ công tác tiếp xúc cử tri của Thường trực Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh, qua đó kịp thời tổng hợp, phân loại các ý kiến, kiến nghị của cử tri chuyển đến các cơ quan tổ chức có trách nhiệm trả lời giải quyết các yêu cầu ý kiến, kiến nghị của cử tri; công tác tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân để chuyển đến UBND các cấp, các ngành giải quyết, đồng thới thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc giải quyết của các cấp, các ngành.
Bảy là, Tham mưu cho Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh trong công tác thông tin, tuyên truyền; phối hợp với Ban Công tác đại biểu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị tập huấn cho đại biểu hai cấp tỉnh, huyện nhiệm kỳ 2016-2021 và công chức Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh; Tổ chức hội nghị giao ban trao đổi kinh nghiệm hoạt động Hội đồng nhân dân hai cấp tỉnh và huyện. Chỉ đạo điều hòa hoạt động của các Ban Hội đồng tỉnh đảm bảo hài hòa, tránh chồng chéo, trùng lắp, nhất là điều hòa nội dung, thời gian, địa điểm cuộc giám sát, khảo sát chuyên đề;. Tham mưu cho Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh trong công tác đối ngoại, trong phối hợp thực hiện nhiệm vụ và thực hiện tốt công tác hành chính tổ chức quản trị.
Qua quá trình hoạt động đã đúc rút ra được một số kinh nghiệm như sau:
1. Thường xuyên rà soát sửa đổi bổ sung quy định quy chế rõ ràng, minh bạch. Trong đó thực hiện chế độ thủ trưởng gắn với chế độ chuyên viên và phân công hợp lý các chuyên viên giúp việc trực tiếp cho các Thường trực, các Ban HĐND tỉnh; thực hiện phân công chuyên sâu về nhiệm vụ chuyên môn cho đội ngũ tham mưu, giúp việc của các phòng, nhất là phòng tổng hợp; có cơ chế cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho cán bộ công chức và người lao động.
2. Tăng cường phối hợp thực hiện nhiệm vụ giữa Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh với các Ban Hội đồng nhân dân, Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban Thường trực Ủy ban mặt trận tổ quốc tỉnh và các cơ quan đơn vị trên tất cả các lĩnh vực để tham mưu phục vụ tốt các hoạt động của Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban, tổ đại biểu và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh (nhất là trong quản lý cán bộ, công chức; đáng giá xếp loại thi đua hằng năm và cả nhiệm kỳ)..
3. Đổi mới về lề lối làm việc từ Lãnh đạo Văn phòng đến các phòng và tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong công việc hành chính và chuyên môn, Nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tham mưu phục vụ.
4. Thực hiện tốt công tác quy hoạch cán bộ gắn với đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức. Phân công bố trí công việc phù hợp với năng lực trình độ và ngạch bậc công chức chuyên viên.
5. Thường xuyên quán triệt và nâng cao nhận thức tư tưởng chính trị, nâng cao phẩm chất đạo đức lối sống, ý thức giữ gìn kỷ cương kỉ luật cho cán bộ công chức, người lao động cơ quan Văn phòng Hội đồng nhân dân. Phát huy tinh thần trách nhiệm tính chủ động trong công việc, trau dồi kỹ năng nghề nghiệp đạo đức công vụ của cán bộ hoạt động trong cơ quan dân cử.
6. Đổi mới nâng cao chất lượng phong trào thi đua, tạo động lực cho đội ngũ cán bộ công chức, người lao động cống hiến sáng tạo hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động vẫn còn tồn tại những hạn chế như:
Công tác tham mưu giúp việc còn một số chưa đáp ứng yêu cầu; một số nội dung quy định liên quan đến nhiệm vụ quyền hạn của Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh thực hiện chưa đầy đủ, kịp thời. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý thực hiện chưa được đồng bộ.
Do cơ cấu tổ chức bộ máy chỉ có một phòng tổng hợp tham mưu giúp việc chuyên môn cho Thường trực, các Ban của Hội đồng nhân dân tỉnh nhưng chỉ bố trí một trưởng phòng và một phó trưởng phòng dẫn đến khó khăn trong thu hút cán bộ có năng lực chuyên môn giỏi, có kinh nghiệm ở các sở ngành của địa phương về công tác tại Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh. Trong khi đó, phòng tổng hợp được giao nhiệm vụ tham mưu về tất cả các lĩnh vực, trong mỗi lĩnh vực đó đòi hỏi phải có chuyên môn sâu, một người không thể làm tất cả mọi việc nên công tác tham mưu phục vụ thiếu toàn diện và hiệu quả.
Các Ban có nhiệm vụ quyền hạn khác nhau nên việc phân công chuyên viên giúp việc theo từng lĩnh vực Lãnh đạo Văn phòng không có thể bao quát chỉ đạo toàn diện và theo chế độ thủ trưởng được. Đây là nguyên nhân làm cho sự vận hành của Văn phòng có lúc có nơi có những việc thiếu đồng bộ, thông suốt theo một đầu mối lãnh đạo thậm chí chưa sâu sát.
Để tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tham mưu, phục vụ trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ 2016-2021 cần chú ý đến một số điểm sau:
1. Tranh thủ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đoàn, Thường trực hội đồng nhân dân tỉnh, Đảng ủy cơ quan Văn phòng, sự phối hợp các Ban Hội đồng nhân dân tỉnh để làm tốt công tác tham mưu giúp việc và tổ chức các hoạt động củaVăn phòng hội đồng nhân dân tỉnh theo đúng chức năng nhiệm vụ của văn phòng.
2. Tham mưu, rà soát các nhiệm vụ để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Đề án nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động Hội đồng nhân dân tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021 (vì đây đã là năm thứ 3 thực hiện Đề án). Đồng thời Văn phòng chủ động xây dựng ban hành Đề án nâng cao hiệu quả công tác tham mưu phục vụ hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh, quản lý điều hành hoạt động của văn phòng một cách khoa học trong điều kiện biên chế của văn phòng còn thiếu.
3. Thực hiện đồng bộ nghiêm túc quy trình, quy định về chức năng nhiệm vụ của Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh đảm bảo nâng cao tính chuyên nghiệp, tính hiệu quả trong công tác tham mưu. Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý điều hành và giải quyết công việc. Từng bước hiện đại hóa văn phòng đảm bảo tính chuyên nghiệp và hiệu quả trong toàn bộ các quy trình, quy định hoạt động của văn phòng.
4. Tăng cường phối hợp giữa chuyên viên các bộ phận, các phòng của Văn phòng và Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh với Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban Mặt trận tổ quốc tỉnh và các cơ quan liên quan để tham mưu phục vụ hoạt động của Hội đồng nhân dân đảm bảo kịp thời chính xác hiệu quả.
5. Quan tâm đào tạo bồi dưỡng quản lý đội ngũ cán bộ chuyên viên. Thực hiện tốt việc sắp xếp luân chuyển đề bạt bổ nhiệm nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm năng lực của cán bộ công chức người lao động. Định kỳ hàng năm tổ chức cho cơ quan Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh đi học tập trao đổi kinh nghiệm ở các tỉnh, bổ sung về kỹ năng phương pháp công tác và kinh nghiệm trong công tác tham mưu phục vụ.
6. Thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng, kỷ luật trong cơ quan nhằm nâng cao phẩm chất đạo đức năng lực công tác đảm bảo yêu cầu tham mưu phục vụ và tổ chức các hoạt động của văn phòng theo đúng chức năng nhiệm vụ được giao./.
Nguyễn Tất Thành
Phó Chánh Văn phòng HĐND tỉnh Nghệ An