Đại biểu đoàn Nghệ An đề nghị luật hóa cụ thể vấn đề tuần hoàn nước để đảm bảo an ninh nguồn nước
Liên quan đến dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Nghệ An nhận định, mặc dù nước dưới đất, nước biển không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này nhưng rải rác trong các điều khoản của Luật lại quy định các vấn đề liên quan đến nước dưới đất, nước biển. Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ vấn đề này.
Theo đại biểu, khi Luật ban hành thì các vấn đề liên quan đến tuyên truyền, phổ biến pháp luật đã được quy định nhiều trong các văn bản, chính vì vậy đề nghị bỏ quy định về phổ biến giáo dục tài nguyên nước trong dự thảo Luật.
Đặc biệt, theo vị đại biểu đoàn Nghệ An, tuần hoàn nước là vấn đề rất quan trọng; một trong những giải pháp cần kíp trong giai đoạn hiện nay để giải quyết các vấn đề thách thức liên quan đến an ninh nguồn nước.
Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cần quy định một điều riêng về vấn đề này, trong đó đề cập đến các nội dung như: Lĩnh vực nào cần phải bắt buộc để tái tạo, sử dụng nguồn nước? Nước sau khi tái tạo sẽ sử dụng vào những hoạt động nào? Đồng thời có cơ chế để khuyến khích, đầu tư hệ thống công nghệ tuần hoàn và tái sử dụng nguồn nước.
Đồng tình với quan điểm quy định dòng chảy tối thiểu, tuy nhiên theo vị đại biểu đoàn Nghệ An, trong thực tế đang áp dụng dòng chảy tối thiểu đang làm suy kiệt dòng chảy các con sông, ảnh hưởng đến thủy sinh, cũng như ảnh hưởng đến sử dụng nước ở hạ lưu. Nhiều tổ chức khi quản lý, vận hành hồ đập cũng thường xuyên vi phạm quy định dòng chảy tối thiểu.
Vì vậy, bà Hoàng Thị Thu Hiền đề nghị cơ quan soạn thảo, đối với các thành phần xác định dòng chảy tối thiểu thì cần phải có tính đại diện; đồng thời phải khách quan. Trong việc xác định dòng chảy tối thiểu thì phải đảm bảo công bằng sử dụng nguồn nước ở thượng nguồn và hạ du; phải công khai mức nước dòng chảy tối thiểu đối với người dân và khuyến khích sự giám sát của người dân.
Đại biểu cũng đồng tình quan điểm thay thế “dòng chảy tối thiểu” bằng “dòng chảy tự nhiên, dòng chảy môi trường” thì sẽ công bằng hơn với môi trường hiện nay. Ngoài ra, theo bà Hoàng Thị Thu Hiền, Việt Nam là một trong những quốc gia nằm ở hạ du ở các con sông, vì vậy việc quy định dòng chảy tối thiểu phù hợp thì sẽ thuận lợi trong việc thỏa thuận với các nước láng giềng trong việc chia sẻ lợi ích các nguồn nước.
Liên quan đến dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), đại biểu đoàn Nghệ An Hoàng Minh Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng: Tồn tại rất lớn là giá nước sinh hoạt chưa tính đúng, tính đủ so với giá thành thực tế của giá nước. Theo tính toán sơ bộ, giá thành của nước chỉ bằng khoảng ½ so với chi phí thực tế.
Theo đại biểu, tồn tại này dẫn đến nhiều hệ lụy, nhất là chất lượng nước sinh hoạt hầu như chưa bảo đảm chất lượng. Trong khi đó, thực tế mỗi hộ gia đình đang phải trả giá nước sạch thực tế cao hơn nhiều so với giá thành vì có thêm chi phí đầu tư các hệ thống lọc nước, mua thêm nước bên ngoài;…
Giá nước quá thấp cũng không khuyến khích người dân tiết kiệm nước; đồng thời không khuyến khích được các công ty đầu tư phát triển hệ thống nước sinh hoạt ở nông thôn. Chính vì vậy, đại biểu Hoàng Minh Hiếu đề nghị nên cân nhắc có những quy định cụ thể về giá thành nước sinh hoạt trong dự thảo Luật.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Minh Hiếu cũng cho rằng cần xác định rõ mối quan hệ giữa Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) với dự án Luật Cấp thoát nước đang được Quốc hội giao Chính phủ nghiên cứu; để tính toán xác định giá nước sinh hoạt phù hợp và cũng khuyến khích nâng cao chất lượng nước sinh hoạt cung cấp cho các hộ gia đình.
Đối với dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đại biểu Hoàng Minh Hiếu dẫn lại nội dung dự thảo lần này dự kiến giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần của các cá nhân, tổ chức trong các tổ chức tín dụng. Theo đó, dự kiến, đối với cá nhân giảm từ 5% xuống 3%, đối với tổ chức giảm từ 15% xuống 10%. Theo giải trình của Ban soạn thảo, quy định này sẽ tăng tính đại chúng và giảm tỷ lệ sở hữu chéo trong các tổ chức tín dụng.
“Tôi cho rằng, quy định này cần phải đánh giá tác động một cách rất cẩn trọng vì nếu giảm như thế này theo quy định của luật thì các cổ đông lớn phải rút vốn khỏi các tổ chức tín dụng ngay lập tức. Điều này sẽ ảnh hướng lớn đến thị trường chứng khoán”, vị đại biểu đoàn Nghệ An phân tích.
Ông Hoàng Minh Hiếu cũng bày tỏ băn khoăn, liệu giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần như dự thảo luật quy định có tác động chống sở hữu chéo hay không? Vì rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, tỷ lệ sở hữu hiện nay theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng hiện hành đã bảo đảm theo thông lệ quốc tế.
Theo đại biểu, vấn đề quan trọng chúng ta chưa có những cơ chế kiểm tra, giám sát giữa những người liên quan. Do đó phải tăng cường các quy định về công tác thanh tra, kiểm tra trong tổ chức và hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Còn trong trường hợp vẫn giảm tỷ lệ sở hữu của tổ chức, cá nhân trong các tổ chức tín dụng như dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đại biểu Hoàng Minh Hiếu đồng tình với đề xuất của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội là không nên áp dụng có tính hồi tố đối với các công ty, tổ chức tín dụng hiện tại, để đảm bảo tính ổn định của thị trường, đặc biệt là thị trường chứng khoán và đảm bảo quyền người đầu tư.
Thành Duy - Hậu Phan