Qua đó tạo điều kiện để người dân thực hiện các quyền và nghĩa vụ hợp pháp trên đất, góp phần khai thác và phát huy có hiệu quả nguồn lực đất đai phục vụ mục tiêu phát triển KT - XH, đảm bảo quốc phòng – an ninh, ổn định xã hội.
Nhận diện bất cập- Tháo gỡ khó khăn tại cơ sở
Xã Nghi Ân là một trong những địa phương có diện tích đất biến động lớn. Do diện tích đất tăng so với Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp nên rất khó định vị được phần diện tích tăng. Vì vậy, việc cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất gặp nhiều khó khăn…Căn cứ thực tế hồ sơ, cũng như chỉ đạo của UBND thành phố Vinh, UBND xã Nghi Ân đã giao bộ phận địa chính rà soát phân loại hồ sơ theo phương châm dễ làm trước, khó làm sau và phù hợp quy hoạch thì xem xét trước để đảm bảo quyền lợi tối đa cho người dân. Việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải thực hiện nhanh, song đòi hỏi phải đảm bảo chính xác nhất, đúng trình tự, thủ tục quy định. Theo kế hoạch năm 2022, thành phố giao xã Nghi Ân xử lý 200 hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở. Kết quả, toàn xã đã cấp đổi được 235 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, vượt chỉ tiêu 1175,5% kế hoạch đề ra. Ông Nguyễn Văn Tiến, xóm Kim Mỹ, xã Nghi Ân, thành phố Vinh cho biết: Gia đình tôi được bố mẹ để lại cho thửa đất 528,9m2. Trong quá trình làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cán bộ địa chính hướng dẫn tận tình sớm hoàn tất các thủ tục hồ sơ. Sau 4 tháng làm thủ tục sơ, đến nay gia đình đã được nhận bìa rồi.
Ông Chu Văn Mai, Chủ tịch UBND xã Nghi Ân, TP Vinh biết thêm: Xã tích cực chủ động, bằng chính nội lực đó là đưa ra các giải pháp xác minh nguồn gốc tại xóm. Bên cạnh đó, mời các tổ chuyên viên phòng Tài nguyên - Môi trường, chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, thậm chí lãnh đạo thành phố về hội ý họp để thống nhất các phương pháp trong việc đẩy nhanh tiến độ cấp Giấy chứng nhận cho người dân.
Còn xã Nghi Liên hiện có 291 trường hợp tồn đọng, trong đó có 138 trường hợp giao trái thẩm quyền chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp Giấy chứng nhận cho người dân theo chỉ đạo của tỉnh, thành phố, UBND xã Nghi Liên đã nhiều lần thông báo cho người dân kê khai, lập hồ sơ trên hệ thống truyền thanh của xã. Đồng thời, phối hợp với chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Vinh hướng dẫn người dân hoàn tất các thủ tục hồ sơ để được cấp sổ đỏ trong thời gian sớm nhất. Hiện có trên 100/291 hộ đến kê khai hồ sơ. Đơn cử như hộ gia đình bà Nguyễn Thị Toàn ở xóm Trung Liên. Năm 2004, gia đình bà Toàn được chính quyền xã Nghi Liên cấp cho một lô đất có diện tích trên 300 m2. Hiện nay, gia đình bà đang làm thủ tục hồ sơ để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho thửa đất của mình. Bà Nguyễn Thị Toàn, xóm Trung Liên, xã Nghi Liên, thành phố Vinh mong muốn: Trong thời gian qua, gia đình tôi đã thực hiện các nghĩa vụ thuế để được cấp bìa đất. Tôi cũng mong muốn chính quyền các cấp hỗ trợ cho gia đình sớm cấp bìa cho gia đình…
Về vấn đề này, ông Nguyễn Ngọc Đức, Chủ tịch UBND xã Nghi Liên, TP Vinh cho biết: Thời gian qua để đẩy nhanh cấp đổi, cấp mới quyền sử dụng đất thì xã đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc trong đó thành lập tổ tư vấn đất đai để tư vấn nguồn gốc đất đai. Hiện xã Nghi Liên đang có những vướng mắc trong cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, xã sẽ tập trung hoàn thiện hồ sơ. Đồng thời phối hợp với chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố, phòng Tài nguyên - Môi trường để đẩy nhanh tiến độ cấp đổi, cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Nhân dân
Nhiều khó khăn, vướng mắc
Theo thống kê, đến thời điểm này trên địa bàn thành phố hiện có gần 2000 thửa đất tồn đọng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Qua rà soát, các trường hợp còn lại chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn thành phố chủ yếu là do: nhiều trường hợp thuộc diện giao đất không đúng thẩm quyền nhưng lại không có cơ sở chứng minh đã thực hiện nghĩa vụ tài chính; đất có nguồn gốc sử dụng phức tạp, mua bán, chuyển nhượng không hợp lệ; chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng trái phép, lấn chiếm đất công. Trong khi đó, hồ sơ lưu trữ tại phường, xã không đầy đủ, rách nát... Một số thửa đất hiện tại chưa xây dựng nhà ở, chủ đất không sinh sống trên địa bàn để thực hiện kê khai hồ sơ. Cùng với đó, một số quy định của pháp luật đất đai hiện hành chưa đầy đủ, hợp lý. Đây là những khó khăn làm tồn đọng hồ sơ trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân.
Ông Trần Nam Sơn, Phó Giám đốc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Vinh cho biết: Chúng tôi thường xuyên trao đổi nghiệp vụ với các phường, xã liên quan đến lĩnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đồng thời để tháo gỡ khó khăn cho người dân Văn phòng đăng ký đất đai thành phố đã lập ra nhóm zalo của từng địa bàn, đồng chí Phó Giám đốc làm trưởng nhóm thường xuyên trao đổi để tháo gỡ vướng mắc kịp thời. Bên cạnh đó, hàng tuần chi nhanh đều có buổi giao ban với các đồng chí phụ trách các địa bàn. Trực tiếp cử cán bộ Chi nhánh xuống tận xã, khối, xóm, bản hướng dẫn, giúp dân tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thủ tục hồ sơ cấp giấy.
Giải pháp gỡ nút thắt
Trong thời gian qua, thực hiện Kế hoạch 815/KH-UBND ngày 30/12/2021 của UBND tỉnh Nghệ An về thực hiện giải quyết tồn đọng trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh Nghệ An, thành phố Vinh đã huy động cả hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở vào cuộc. UBND thành phố Vinh đã chỉ đạo quyết liệt trong công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn toàn thành phố; tổ chức hội nghị đối thoại với chính quyền và người dân, đồng thời phê bình, nhắc nhở các địa phương có tỷ lệ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đạt thấp. Bên cạnh đó, UBND thành phố ban hành nhiều văn bản chỉ đạo tháo gỡ khó khăn vướng mắc, giao các phòng chức năng, các đơn vị liên quan tăng cường phối hợp nghiên cứu các quy định của pháp luật để tham mưu, thống nhất phương án về trình tự, thủ tục giải quyết và đẩy mạnh hỗ trợ, hướng dẫn người dân xử lý dứt điểm... Tập trung làm tốt khâu lập hồ sơ, xét duyệt; kịp thời tháo gỡ khó khăn, giải quyết những tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai. Đồng thời, sắp xếp, bố trí cán bộ chuyên môn trực tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả UBND thành phố để hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân đến giao dịch. Do vậy, đã giải quyết được nhiều hồ sơ tồn đọng trong nhiều năm qua...
Trong năm 2022, thành phố đã cấp 929 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, đạt 94,3% so với cùng kỳ, trong đó: cấp mới 588 trường hợp, cấp đổi 333 giấy chứng nhận đất ở, 4 Giấy chứng nhận đất nông nghiệp, cho phép 446 trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thu hồi 91 trường hợp; xử phạt vi phạm hành chính về đất đai 41 trường hợp với tổng số tiền 668,5 triệu đồng. Trong thời gian tới, thành phố tiếp tục giải quyết cho các trường hợp tồn đọng theo kế hoạch của tỉnh và HĐND thành phố đề ra, đòi hỏi thành phố phải có sự chỉ đạo quyết liệt hơn, các đơn vị chuyên môn thực hiện quy trình trách nhiệm và chuyên nghiệp hơn, người dân hợp tác và hoàn tất các giấy tờ liên quan một cách nhanh nhất. Ông Lê Sỹ Chiến, Phó Chủ tịch UBND thành phố Vinh cho biết thêm: “Thành phố đã thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành, kiểm tra các phường, xã, các đơn vị nằm trong dây chuyền xử lý hồ sơ của công dân. Trên cơ sở đó kịp thời chấn chỉnh các trường hợp không thực hiện đúng như yêu cầu của thành phố...”
Hiện nay, cùng với phát triển KT - XH, tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng làm cho đất đai có nhiều biến động và các quan hệ đất đai diễn ra khá phức tạp. Để đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, cấp ủy, chính quyền các cấp thành phố phải xác định việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là nhiệm vụ trọng tâm để tập trung chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện, phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức chỉ tiêu kế hoạch đề ra; đồng thời, tuyên truyền, vận động để người dân hiểu rõ những nguyên nhân khách quan và chủ quan xuất phát từ trách nhiệm của người dân, từ đó nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về đất đai, cũng như trách nhiệm trong công tác đăng ký kê khai, cấp GCNQSDĐ./.
