Siết chặt kỷ luật công vụ
Luật gồm 7 chương, 45 điều, làm rõ khái niệm và vị trí của cán bộ, công chức; quy định đầy đủ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm và những hành vi bị nghiêm cấm.
Luật xác định, cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm hoặc chỉ định giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, ở cấp tỉnh, ở cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
Còn công chức được định nghĩa công dân Việt Nam, được tuyển dụng vào vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, ở cấp tỉnh, ở cấp xã; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an; trong tổ chức cơ yếu mà không phải là người làm công tác cơ yếu, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước.
Luật quy định cán bộ, công chức được giao quyền tương xứng với nhiệm vụ, được bảo đảm điều kiện làm việc, trang thiết bị, phương tiện, được bố trí hoặc thuê nhà công vụ; được tiếp cận thông tin liên quan đến công việc; tham gia đào tạo, bồi dưỡng; được pháp luật bảo vệ khi thi hành công vụ.
Đặc biệt, cán bộ, công chức công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hoặc làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm sẽ được hưởng chính sách ưu đãi, phụ cấp.
Luật cũng siết chặt kỷ luật công vụ, cấm các hành vi trốn tránh, né tránh, đùn đẩy nhiệm vụ; gây bè phái, mất đoàn kết; tự ý bỏ việc, tham gia đình công; phát tán thông tin sai lệch ảnh hưởng đến uy tín quốc gia, địa phương, cơ quan.
Cán bộ, công chức bị cấm thực hiện các hành vi tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, trục lợi, nhũng nhiễu, phân biệt đối xử trong thi hành công vụ dưới mọi hình thức.
3 kênh hút nhân tài vào khu vực công
Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình trước đó, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, quá trình chỉnh lý dự thảo Luật đã thể chế hóa chủ trương về xây dựng nền công vụ thống nhất, liên thông từ Trung ương đến cấp xã.
Một trong những nội dung quan trọng là chuyển đổi phương thức quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí là trung tâm, gắn với kết quả, sản phẩm công việc để làm cơ sở tuyển dụng, bố trí, đánh giá, bổ nhiệm, quy hoạch, đào tạo.
Luật lần đầu quy định rõ cơ chế thu hút nhân lực chất lượng cao, người có tài năng vào khu vực công. Theo đó, có 3 hình thức thu hút gồm: tiếp nhận vào công chức; ký hợp đồng với doanh nhân, chuyên gia, nhà khoa học, luật sư, luật gia giỏi để thực hiện nhiệm vụ lãnh đạo hoặc chuyên môn; tuyển dụng theo hợp đồng để thực hiện một số nhiệm vụ chuyên sâu.
Cũng trong ngày làm việc, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.
Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công; Nghị quyết về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật; Nghị quyết của Quốc hội về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026.
Quốc hội cũng đã thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tương trợ tư pháp về hình sự; việc xử lý nguồn thu hồi nợ của các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách Nhà nước cấp đã hết thời gian thực hiện tại Ngân hàng Chính sách xã hội; việc miễn thị thực cho người nước ngoài thuộc đối tượng đặc biệt cần ưu đãi nhập cảnh Việt Nam; kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.
Quốc hội cũng đã họp riêng về công tác tổ chức, nhân sự thuộc thẩm quyền.
