Chuẩn bị kỹ lưỡng để chuyển đổi hiệu quả
Để tổ chức theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh và xã, bỏ cấp huyện), 32 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đô Lương được sắp xếp thành 6 xã: Đô Lương, Bạch Ngọc, Văn Hiến, Bạch Hà, Thuần Trung và Lương Sơn.
Thời gian qua, lãnh đạo huyện Đô Lương đã tập trung chỉ đạo hoàn tất các điều kiện cần thiết để đi vào vận hành theo mô hình tổ chức mới. Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Đô Lương Hoàng Văn Hiệp (sẽ đảm nhận chức vụ Bí thư Đảng ủy xã Đô Lương) cho biết: Khó khăn lớn nhất hiện nay là điều kiện cơ sở vật chất, đặc biệt là hệ thống trụ sở làm việc và hạ tầng công nghệ chưa đáp ứng yêu cầu (trừ xã Đô Lương).
Tuy nhiên, huyện Đô Lương đã chủ động xây dựng lộ trình cụ thể và phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng phòng, ban chuyên môn nhằm đảm bảo tiến độ chuẩn bị. Trọng tâm là đẩy nhanh việc thiết lập Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã, coi đây là nền tảng quan trọng để nâng cao chất lượng phục vụ người dân và tổ chức ngay từ những ngày đầu. Để nâng cao năng lực thực thi cho cán bộ cấp xã, thời gian qua, huyện đã giao Trung tâm Phục vụ hành chính công huyện trực tiếp tập huấn, hướng dẫn “cầm tay chỉ việc” kỹ năng xử lý hồ sơ hành chính trên hệ thống cho đội ngũ cán bộ các xã mới sáp nhập.
Theo Nghị quyết số 1678/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Nghệ An năm 2025 được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua ngày 16/6/2025, sau khi sắp xếp, tỉnh Nghệ An có 130 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 119 xã và 11 phường. Nhằm đáp ứng yêu cầu kết nối đồng bộ, liên thông giữa 2 cấp (tỉnh, xã) và với Trung ương, thời gian qua, tỉnh Nghệ An đã tập trung cao cho công tác chuẩn bị, đặc biệt là trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ công trực tuyến.
Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh Đào Quang Thiền cho biết, đến thời điểm hiện tại, Nghệ An đã hoàn thành tích hợp thành công 1.712 thủ tục hành chính cấp tỉnh lên Cổng dịch vụ công quốc gia (tại địa chỉ: https://dichvucong.gov.vn).
Việc hoàn tất tích hợp này là bước chuẩn bị quan trọng khi giao diện Cổng dịch vụ công cấp tỉnh sẽ chính thức được đóng lại theo lộ trình của Chính phủ.
Từ ngày 1/7/2025, người dân và doanh nghiệp chỉ cần sử dụng một địa chỉ duy nhất ở trên để tra cứu, nộp hồ sơ và theo dõi tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Cổng dịch vụ công quốc gia sẽ tự động chuyển thông tin đến các Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã để tiếp nhận, xử lý và trả kết quả đúng hạn cho người dân và tổ chức theo thẩm quyền.
Về hạ tầng kỹ thuật, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quý Linh cho biết, đơn vị đã rà soát toàn bộ hiện trạng thiết bị công nghệ thông tin tại các xã mới. Trên cơ sở đó, Sở trình UBND tỉnh 2 phương án đầu tư thiết bị đầu cuối: Hoặc đầu tư đồng bộ từ ngân sách tỉnh để đảm bảo liên thông hệ thống, hoặc giao cho các xã tự chủ đầu tư theo định mức tối thiểu.
Sở cũng đã xây dựng “Cẩm nang vận hành trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã”, bao gồm hướng dẫn chi tiết về tổ chức nhân sự, xử lý tình huống thường gặp, phương án ứng cứu sự cố kỹ thuật, quy trình báo cáo… nhằm hỗ trợ các địa phương chủ động xử lý công việc ngay khi mô hình mới được vận hành; đồng thời, thành lập Tổ công tác liên ngành trực 24/7, gồm Văn phòng UBND tỉnh, Sở KH&CN, Công an tỉnh và các doanh nghiệp viễn thông như VNPT, Viettel. Tổ công tác này vừa đóng vai trò hỗ trợ kỹ thuật quá trình triển khai tại các xã, đảm bảo vận hành thông suốt.
“Vừa hành quân, vừa xếp hàng”
Thực hiện Kết luận số 160-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, hiện nay, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và 28 nghị định phân định rõ chức năng, nhiệm vụ giữa các cấp chính quyền đã được ban hành. Phương châm xuyên suốt là “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, hướng tới quản trị địa phương hiện đại, hiệu quả và phục vụ nhân dân.
Theo định hướng mới, sẽ có 1.065 nhiệm vụ, thẩm quyền hiện thuộc cấp huyện được chuyển giao về cấp xã và các phòng chuyên môn cấp xã thực hiện. Đây là bước cải cách sâu rộng, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ, nhân lực, quy trình tác nghiệp và đặc biệt là tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ của đội ngũ cán bộ cơ sở.
Đặc biệt, dự kiến sẽ có đến hơn 460 thủ tục hành chính được phân cấp, phân quyền cho cấp xã trực tiếp xử lý, trong đó, có 185 thủ tục đã có quy trình từ trước khi còn cấp xã (cũ), còn lại 278 thủ tục mới chưa có quy trình chuẩn. Đây là một bước cải cách sâu rộng, đặt ra yêu cầu cao về cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ, nhân lực, quy trình nghiệp vụ và tinh thần phục vụ của đội ngũ cán bộ cơ sở.
Để chủ động thích ứng, UBND tỉnh Nghệ An đã tổ chức Hội nghị trực tuyến vận hành thử nghiệm toàn bộ hệ thống thông tin phục vụ mô hình chính quyền địa phương 2 cấp với 130 điểm cầu xã, phường trên toàn tỉnh.
Đồng thời, tỉnh triển khai 5 nền tảng công nghệ trọng tâm làm nền móng để các địa phương vận hành hiệu quả chính quyền số cấp xã trong mô hình mới gồm: Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính; Hệ thống quản lý văn bản và điều hành; Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu; Hệ thống thông tin báo cáo; Nền tảng họp trực tuyến.
Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh vừa qua cũng đã trực tiếp đi kiểm tra tại các xã Đông Lộc và Đô Lương; đặc biệt, dành sự quan tâm sâu sát đến việc tổ chức, vận hành trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã - bộ phận đóng vai trò then chốt trong tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp.
Lường trước những vướng mắc bước đầu, đồng chí yêu cầu lãnh đạo xã phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, trực tiếp chỉ đạo và tham gia giải quyết các thủ tục hành chính, kịp thời tiếp thu, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân ngay từ giai đoạn đầu.
Xã cần phân công rõ ràng từng cán bộ phụ trách để hỗ trợ, hướng dẫn người dân làm thủ tục, bảo đảm quy trình được thông suốt, tránh gây ùn tắc. Đồng thời, phải chuẩn bị kỹ lưỡng các điều kiện cần thiết để tiếp nhận, xử lý và trả hồ sơ đúng hạn, không để xảy ra phản ánh tiêu cực, vốn có thể bị các thế lực thù địch lợi dụng, xuyên tạc. Tinh thần xuyên suốt là phải vun đắp niềm tin của người dân, để họ dần tin tưởng vào mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo Văn phòng UBND tỉnh và Sở Khoa học và Công nghệ chọn xã Đô Lương, nơi hội tụ đủ điều kiện hạ tầng, năng lực cán bộ, để làm mô hình xã mẫu trong thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại trung tâm phục vụ vụ hành chính công; từ đó làm cơ sở để nhân rộng, hướng dẫn cho 129 xã, phường còn lại trong toàn tỉnh.
Ngay sau đó, tại cuộc họp chuyên đề về rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành tăng cường tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là cấp xã theo phương pháp “cầm tay chỉ việc”. Đồng thời, khẩn trương thiết lập các đường dây nóng để hướng dẫn, hỗ trợ cơ sở trong quá trình xử lý các tình huống phát sinh.
Đối với các thủ tục hành chính chưa có quy trình mẫu, quan điểm chỉ đạo được quán triệt là “vừa hành quân, vừa xếp hàng”, không cầu toàn chờ đủ đồng bộ mới bắt đầu triển khai.
Các sở, ngành cần chủ động rà soát, chuẩn hóa quy trình theo hướng dẫn từ bộ, ngành Trung ương. Nội dung nào rõ thì triển khai trước, chưa rõ thì cập nhật sau để kịp thời hướng dẫn cho cấp xã thực hiện, đảm bảo toàn tỉnh có một quy trình thống nhất, đồng bộ đối với từng thủ tục.
Sau khi hoàn thiện toàn bộ hệ thống quy định và quy trình, UBND tỉnh sẽ ban hành “Cẩm nang hướng dẫn dùng chung”, làm tài liệu chính thức triển khai trong toàn tỉnh.
