Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trình bày Báo cáo tại kỳ họp thứ 11 Ảnh: Đình Nam
12/14 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch mà Quốc hội giao trong năm 2015
Báo cáo của Chính phủ cho biết, năm 2015, trong 14 chỉ tiêu chủ yếu mà Quốc hội giao, có 12 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch như: tăng trưởng GDP đạt 6,68% (đã báo cáo Quốc hội là 6,5%); chỉ số giá tiêu dùng tăng 0,6% (đã báo cáo là 1,5 - 2,5%); tỷ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu tăng 2,2% (đã báo cáo là 3,6%); tỷ lệ tổng vốn đầu tư toàn xã hội so với GDP là 32,6% (đã báo cáo là 30,5%); tạo việc làm 1,625 triệu lao động (đã báo cáo là 1,6 triệu lao động)... Tuy nhiên, 2 chỉ tiêu không đạt là tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu là 7,9% (đã báo cáo và kế hoạch là khoảng 10%); tỷ lệ che phủ rừng là 40,73% (đã báo cáo là 40,73%, kế hoạch là 42%).
Bên cạnh đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) đạt 6,68%, cao nhất kể từ năm 2008. Kinh tế vĩ mô ổn định; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 0,6%, thấp nhất kể từ năm 2001. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội so với GDP là 32,6%; vốn FDI thực hiện đạt 14,5 tỷ USD. Tỷ lệ hộ nghèo giảm 1,7 - 2%, riêng các huyện nghèo giảm 5%. Tạo việc làm cho trên 1,62 triệu người. Cả nước có 15 huyện và 1.526 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 17,1% tổng số xã. Tai nạn giao thông giảm cả 3 tiêu chí, số vụ giảm 11,52%, số người chết giảm 3,61%, số người bị thương giảm 15,81%. Quốc phòng, an ninh tiếp tục được tăng cường, chủ quyền quốc gia được giữ vững. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế đạt nhiều kết quả tích cực.
Giai đoạn 2011- 2015 đã cơ bản thực hiện được mục tiêu tổng quát đề ra
Đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 5 năm 2011- 2015, Báo cáo nêu rõ, lạm phát được kiểm soát, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định. Chỉ số giá tiêu dùng giảm từ 18,13% năm 2011 xuống còn 0,6% năm 2015; mặt bằng lãi suất giảm khoảng 50% so với cuối năm 2011; dư nợ tín dụng tăng, chất lượng tín dụng từng bước được cải thiện. Kim ngạch xuất khẩu tăng khá cao, đạt bình quân 17,5%/năm. Thu ngân sách tăng gần 2 lần so với giai đoạn trước. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội gấp hơn 1,8 lần so với 5 năm trước, đạt bình quân 31,7% GDP; vốn FDI thực hiện tăng 35,6%, vốn ODA giải ngân tăng 61%; Quy hoạch phát triển được rà soát, điều chỉnh phù hợp hơn với kinh tế thị trường; Đẩy mạnh dạy nghề, nhất là cho lao động nông thôn; tỉ lệ lao động qua đào tạo đạt 51,6%. Đầu tư xã hội cho khoa học công nghệ tăng nhanh; đầu tư từ ngân sách nhà nước đạt khoảng 2% tổng chi ngân sách. Ứng dụng khoa học công nghệ trong nông nghiệp, thông tin truyền thông, y tế, giao thông, xây dựng có nhiều tiến bộ...
Cùng với đó, văn hoá, xã hội có bước phát triển, an sinh xã hội cơ bản được bảo đảm, đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện. Hoàn thành trước thời hạn nhiều Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ, nhất là về giảm nghèo. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 14,2% năm 2010 xuống dưới 4,5% năm 2015; riêng các huyện nghèo giảm từ 58,3% xuống còn 28%. Tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt 75%. Tuổi thọ trung bình đạt 73,3 tuổi. Chú trọng quản lý thuốc chữa bệnh, phát triển y học cổ truyền, công nghiệp dược và vệ sinh an toàn thực phẩm; Quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai được tăng cường; Hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước được nâng lên; cải cách hành chính đạt những kết quả tích cực; công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí được chú trọng. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, chủ quyền quốc gia được giữ vững. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bằng các giải pháp phù hợp để bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được chủ động đẩy mạnh và đạt nhiều kết quả tích cực...
Trong 5 năm qua, có 16/26 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch mà Quốc hội đã đề ra
Tuy nhiên, Báo cáo cũng đã chỉ ra một số hạn chế, yếu kém như phát triển kinh tế- xã hội chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và một số cân đối lớn ổn định chưa vững chắc. Tăng trưởng GDP thấp hơn 5 năm trước và chưa đạt chỉ tiêu đề ra. Thực hiện ba đột phá chiến lược còn nhiều hạn chế. Phát triển nguồn nhân lực, chất lượng giáo dục, đào tạo chưa đáp ứng yêu cầu, thiếu lao động chất lượng cao. Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội còn nhiều mặt hạn chế, thiếu đồng bộ, chất lượng chưa cao. Thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng còn chậm, chưa đồng bộ. Phát triển văn hoá, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội nhiều mặt còn hạn chế. Quản lý nhà nước về tài nguyên, môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu còn hạn chế; xử lý vi phạm chưa nghiêm. Hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước nhiều mặt còn hạn chế. Tiềm lực quốc phòng, an ninh chưa đáp ứng được yêu cầu. Công tác đối ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế có mặt chưa thật chủ động, hiệu quả chưa cao...
Nhìn lại 5 năm qua, Báo cáo nêu rõ, mặc dù có nhiều khó khăn, thách thức và hạn chế, yếu kém nhưng nhờ sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, nước ta cơ bản thực hiện được mục tiêu tổng quát đã đề ra. Trong 26 chỉ tiêu chủ yếu của Kế hoạch 5 năm, có 16 chỉ tiêu đạt và vượt; 10 chỉ tiêu không đạt.
8 nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế- xã hội giai đoạn 2016- 2020
Đề ra Kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội trong 5 năm tới 2016- 2020, Báo cáo cho biết, mục tiêu tổng quát là: Bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, phấn đấu tăng trưởng kinh tế cao hơn 5 năm trước. Đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh. Phát triển văn hoá, thực hiện dân chủ, tiến bộ công bằng xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, tăng cường phúc lợi xã hội và cải thiện đời sống nhân dân. Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý hiệu quả tài nguyên và bảo vệ môi trường. Tăng cường quốc phòng, an ninh, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia và bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và chủ động hội nhập quốc tế. Giữ gìn hoà bình, ổn định, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để xây dựng và bảo vệ đất nước. Nâng cao vị thế của nước ta trên trường quốc tế. Phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Cùng với đó, Báo cáo đã đề ra 8 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong 5 năm, giai đoạn 2016- 2020 là: Thứ nhất, Phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, ổn định kinh tế vĩ mô, tạo môi trường và động lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Thứ hai, đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh. Thứ ba, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và ứng dụng khoa học công nghệ, tăng năng suất lao động. Thứ tư, phát triển văn hoá và thực hiện tiến bộ công bằng xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, bảo đảm gắn kết hài hoà với phát triển kinh tế. Thứ năm, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai; tăng cường quản lý tài nguyên và môi trường. Thứ sáu, nâng cao hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước, bảo đảm quyền tự do, dân chủ của người dân đi đôi với tuân thủ pháp luật; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, lãng phí và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Thứ bảy, tăng cường quốc phòng an ninh, giữ vững chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ và bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Thứ tám, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, chủ động hội nhập quốc tế.
Chính phủ cần sớm xây dựng chương trình, các đề án cụ thể
Thay mặt Uỷ ban Kinh tế, Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu đã trình bày Báo cáo thẩm tra đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 và 5 năm 2011-2015; triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2016 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020. Theo đó, cơ bản Báo cáo thẩm tra đánh giá cao những nội dung, kết quả đạt được trong Báo cáo của Chính phủ nhưng Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế cũng chỉ ra một số hạn chế, yếu kém trong Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 và 5 năm 2011-2015.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu trình bày Báo cáo thẩm tra tại kỳ họp thứ 11
Đối với Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020, Báo cáo thẩm tra đề nghị Chính phủ cần sớm xây dựng chương trình, các đề án cụ thể hóa những vấn đề mới về kinh tế- xã hội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và tận dụng thời cơ, thuận lợi khi hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng…
Về nhiệm vụ, giải pháp thực hiện các đột phá chiến lược, Báo cáo thẩm tra đề nghị tiếp tục cụ thể hóa và triển khai Hiến pháp 2013, tập trung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường đồng bộ, hiện đại. Đồng thời đánh giá mức độ từng lĩnh vực và có lộ trình tuân thủ đầy đủ các quy luật của kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Triển khai đồng bộ chính sách phát triển doanh nghiệp trong nước, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, hoàn thiện pháp luật, cơ chế, chính sách để doanh nghiệp tư nhân tiếp cận bình đẳng mọi cơ hội, mọi nguồn lực. Tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp với các loại hình kinh tế, người dân, tiếp tục phát triển hình thành các khu công nghiệp hỗ trợ, tăng tỷ trọng nội địa hóa đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Về nhiệm vụ, giải pháp xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, cần tập trung hoàn thành xác định vị trí việc làm toàn hệ thống chính trị, đánh giá thực chất đội ngũ cán bộ, công chức, cương quyết loại bỏ những người gây cản trở, trục lợi, gây khó khăn cho doanh nghiệp, người dân. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước; thường xuyên trấn áp mạnh tội phạm; bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội, giảm bớt tai nạn giao thông. Phát huy những bài học kinh nghiệm thành công trong những năm qua, tiếp tục tận dụng tốt các thời cơ, thực hiện hiệu quả hội nhập quốc tế trong điều kiện mới, tiếp tục nâng cao vị thế nước ta trên trường quốc tế.
+ Theo Chương trình kỳ họp thứ 11, Quốc hội sẽ thảo luận về Kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2015; kết quả thực hiện 5 năm 2011-2015 và kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020 ở Tổ vào ngày 24/3; ở Hội trường vào 1/4 và thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020 vào ngày 12/4.
