• Giám sát về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân là một trong những chức năng, nhiệm vụ quan trọng của cơ quan dân cử, của đại biểu HĐND. Các văn bản pháp luật hiện hành như: Luật tổ chức HĐND, UBND, Quy chế hoạt động của HĐND 2005 đã quy định cơ bản về chức năng, thẩm quyền của Thường trực HĐND trong việc tiếp công dân, đôn đốc, kiểm tra và xem xét tình hình giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân, như tổ chức việc tiếp dân, tiếp nhận các đơn, thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân; Giúp Hội đồng nhân dân cùng cấp xem xét việc giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của tổ chức và công dân, phản ánh của các cơ quan thông tin đại chúng đối với hoạt động của Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân; Nhận các đơn, thư, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân và chuyển đến tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết; Đôn đốc, kiểm tra, giám sát tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân. Các tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân và báo cáo bằng văn bản cho Thường trực Hội đồng nhân dân biết.

    Trong những năm qua, công tác giám sát của Hội đồng nhân dân đối với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đã đạt được những kết quả quan trọng, thể hiệngiám sát bằng hình thức tổ chức thẩm tra các báo cáo của UBND về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại các kỳ họp định kỳ của Hội đồng nhân dân. Qua thẩm tra, Hội đồng nhân dân đã đưa ra các kiến nghị đối với chính quyền các cấp để có các giải pháp nâng cao chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, tăng cường chỉ đạo các cấp, các ngành quán triệt và thực hiện tốt các Chỉ thị của các cấp ủy Đảng về công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; nhất là triển khai thực hiện Luật khiếu nại, Luật tố cáo, tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao nhận thức và hiểu biết của nhân dân. Thường xuyên kiểm tra trách nhiệm của người đứng đầu của các ngành, các cấp, các cơ quan hành chính trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; tổ chức đối thoại, nắm bắt dư luận, diễn biến tư tưởng trong nhân dân, lấy ý kiến của nhân dân, kịp thời có chính sách, giải pháp để tạo sự đồng thuận, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của nhân dân. Tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu kiện phức tạp, kéo dài. Có biện pháp xử lý người khiếu nại sai, tố cáo sai gây phức tạp tình hình.

    Giám sát bằng hình thức tổ chức chất vấn tại kỳ họp HĐND. Tại các phiên chất vấn, những vấn đề còn tồn tại, bức xúc trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được chất vấn, làm rõ trách nhiệm người đứng đầu, các sở, ngành chức năng; xác định rõ các giải pháp cần tập trung để giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng kéo dài, phức tạp trên địa bàn.

    Tổ chức các cuộc giám sát chuyên đề về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; lựa chọn giám sát, khảo sát tình hình giải quyết một số vụ việc khiếu nại, tố cáo cụ thể. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND đã tổ chức các đoàn khảo sát, giám sát về công tác tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo tại các đơn vị. Các cuộc giám sát, khảo sát đảm bảo đúng quy trình, chọn các địa phương có nhiều đơn, thư khiếu nại, tố cáo phức tạp để thực hiện. Thông qua các cuộc giám sát, khảo sát làm rõ những kết quả đã đạt được, những tồn tại hạn chế, nguyên nhân cần khắc phục, kết luận và kiến nghị UBND, các ngành chức năng có các giải pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đối với những vụ việc mà các cấp chính quyền đã giải quyết trách nhiệm, đúng pháp luật thì giải thích cho công dân rõ và đề nghị công dân chấp hành nghiêm túc.

    Lựa chọn giám sát, khảo sát việc giải quyết một số vụ việc khiếu nại, tố cáo cụ thể. Thường trực HĐND thực hiện lựa chọn các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp kéo dài để tiến hành giám sát. Các cuộc giám sát đã được các cấp, các ngành liên quan, dư luận nhân dân đánh giá, đồng tình cao. Các kết luận, kiến nghị sau giám sát đã đươc các cá nhân có thẩm quyền, các cơ quan tổ chức có liên quan và các công dân khiếu nại, tố cáo tiếp thu, chấp hành nghiêm túc đã góp phần quan trọng trong công tác giải quyết đúng đắn các vụ việc, giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại kéo dài, chấm dứt khiếu tố, không phát sinh điểm nóng, xung đột, khiếu tố đông người, phức tạp.

    Qua công tác giám sát của Hội đồng nhân dân trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, rút ra được một số bài học kinh nghiệm là cần tổ chức có chất lượng công tác tiếp công dân của cơ quan dân cử; tăng cường phối hợp tiếp công dân giữa Đoàn ĐBQH, Thường trực HĐND tỉnh với Hội đồng tiếp dân của tỉnh, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp, làm tốt công tác tiếp dân. Thường xuyên tuyên truyền cho nhân dân hiểu được đầy đủ về quyền lợi, nghĩa vụ của họ về KNTC; đồng thời nâng cao nhận thức về trách nhiệm của đại biểu HĐND đối với việc tiếp công dân, xử lý đơn, thư KNTC của công dân.

    Tăng cường vai trò giám sát của Hội đồng nhân dân đối với việc chấp hành quy định của pháp luật về công tác tiếp công dân, giám sát có chất lượng công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cấp, các ngành, các cá nhân có thẩm quyền.Thường xuyên xem xét, lựa chọn các vụ việc khiếu tố kéo dài, tồn đọng, phức tạp để thực hiện giám sát. Từ thực tiễn thực hiện giám sát các vụ, việc khiếu nại, tố cáo trong những năm qua cho thấy hình thức giám sát này đem lại hiệu quả tốt và tác động tích cực, tháo gỡ các điểm nóng bức xúc, được các cấp, các ngành, dư luận quần chúng tại địa phương, các công dân khiếu tố đồng tình cao./.

    Trần Văn Mão

    Ủy viên thường trực HĐND tỉnh Nghệ An