Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An tổ chức phiên giải trình về quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh nước sạch
Các đồng chí: Nguyễn Nam Đình - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Nguyễn Như Khôi - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh chủ trì phiên giải trình.
Tham dự phiên giải trình có các đồng chí: Nguyễn Văn Đệ - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Đại diện Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh; các Ủy viên Thường trực HĐND tỉnh, cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan.
Nhiều tồn tại, hạn chế trong sản xuất, kinh doanh nước sạch
Trong thời gian qua, UBND tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện việc quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh nước sạch trên địa bàn tỉnh. Đến nay, có 20/21 đô thị đã đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước sạch tập trung, với 7 đơn vị cấp nước quản lý và vận hành các hệ thống cấp nước tập trung, tổng công suất cấp nước của các đô thị 183.800 m3/ngày đêm.
Tổng số người dân đô thị được sử dụng nước sạch khoảng 522.610 người. Tỷ lệ người dân đô thị được sử dụng nước sạch tính đến tháng 8/2024 tại các đô thị loại IV trở lên đạt khoảng 82,25% và đô thị loại V đạt khoảng 90,75%.
Bên cạnh đó, toàn tỉnh có 561 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung nông thôn, trong đó, 492 công trình tự chảy ở miền núi, 69 công trình bơm dẫn động lực ở đồng bằng, trung du, với tổng công suất thiết kế khoảng 80.000 m3/ngày đêm, cấp nước sinh hoạt cho khoảng 115.000 hộ dân của 160 xã/tổng 411 xã.
Thời gian qua, công tác quản lý phát triển cấp nước tại đô thị được quan tâm, cơ bản mạng lưới đường ống cấp nước được đầu tư xây dựng. Trong khi đó, từ năm 2020 - 2024, các công trình cấp nước tập trung ở nông thôn không được đầu tư xây dựng mới, mà chỉ bố trí kinh phí sửa chữa, nâng cấp.
Công tác bảo vệ nguồn nước, công trình cấp nước, quản lý rủi ro và giải pháp khắc phục sự cố được quan tâm. Công tác quản lý, kiểm soát chất lượng nước trên địa bàn tỉnh được thực hiện thường xuyên theo đúng quy định của pháp luật.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh nước sạch trên địa bàn tỉnh còn nhiều tồn tại, hạn chế. Công tác quy hoạch, triển khai thực hiện một số công trình cấp nước sạch còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ.
Hiện trạng các công trình cấp nước sạch trên địa bàn tỉnh hầu hết đã qua nhiều năm sử dụng nay đã xuống cấp, hư hỏng; các công trình cấp nước sạch vùng nông thôn quy mô nhỏ, manh mún, phân tán.
Việc xây dựng, phê duyệt kế hoạch cấp nước vẫn còn hạn chế, hầu hết chính quyền địa phương chưa hoàn thành việc lập kế hoạch cấp nước và ký thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước với các đơn vị cấp nước theo quy định.
Việc đầu tư phát triển thêm mạng lưới đường ống cấp nước tại một số đô thị còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu; nguồn lực bố trí cho việc đầu tư, phát triển hệ thống cấp nước còn hạn chế.
Một số vùng đô thị, khu dân cư tập trung ở nông thôn vẫn xảy ra tình trạng thiếu nước sinh hoạt, chưa được tiếp cận và chưa được sử dụng nước sạch thường xuyên theo nhu cầu. Tỷ lệ người dân nông thôn được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn còn thấp so với bình quân chung cả nước.
Công tác quản lý, kiểm soát chất lượng nước vẫn còn những tồn tại, hạn chế, nhất là chất lượng nước của các công trình cấp nước khu vực nông thôn.
Tại phiên giải trình, lãnh đạo các sở, ngành đã giải trình, làm rõ các tồn tại, hạn chế liên quan đến quy hoạch mạng lưới cấp nước; quản lý, vận hành, khai thác các công trình cấp nước; việc ban hành, điều chỉnh giá nước sạch.
Các ngành cũng đã giải trình, trao đổi các nội dung về phương án giải quyết dự án hệ thống cấp nước xã Hưng Thông (Hưng Nguyên); chủ trương nâng cấp, mở rộng các nhà máy cấp nước; khắc phục tỷ lệ thất thoát nước đô thị cao; xử lý vi phạm hành chính về chất lượng nước sạch; chất lượng nguồn nước thô, nước sạch còn nhiều thông số không đạt chuẩn...
Phát biểu tại phiên giải trình, trao đổi, làm rõ thêm những kết quả, khó khăn, tồn tại trong công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh nước sạch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Đệ cho biết, trong thời gian tới, UBND tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo tập trung đầu tư, nâng cấp, cải tạo hạ tầng cấp nước; đặc biệt, các nhà máy nước đang dở dang, phấn đấu trong giai đoạn 2026-2030 sẽ hoàn thành.
Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát lại quy hoạch để bổ sung, điều chỉnh; cải thiện công tác quản lý, vận hành, khai thác các công trình cấp nước theo hướng tách bạch công - tư.
Khuyến khích xã hội hóa công tác cấp nước sạch nông thôn; có giải pháp hỗ trợ trong công tác cấp nước; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá nguồn nước đầu vào và đầu ra để đảm bảo chất lượng nước cấp cho người dân.
Bố trí nguồn lực, tăng cường kêu gọi đầu tư hệ thống cấp nước sạch
Kết luận phiên giải trình, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Nam Đình nêu rõ, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 7 phiên giải trình. Vì vậy, đề nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các ngành, địa phương, đơn vị thực hiện; rà soát cập nhật các quy định để thực hiện đạt hiệu quả cao nhất.
Đối với nội dung công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh nước sạch, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh tiến hành rà soát, cập nhật, bổ sung hệ thống các văn bản, đặc biệt, trong quy hoạch để phù hợp với các quy định pháp luật và phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhu cầu thực tế trên địa bàn tỉnh.
Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát việc quản lý, sử dụng và khai thác các công trình cấp nước nói chung và tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch có nguồn gốc do Nhà nước đầu tư theo Nghị định số 43 ngày 24/6/2022 của Chính phủ.
Theo Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh, hiện còn nhiều dự án chưa hoàn thành, chưa nghiệm thu, chưa tiến hành thanh- quyết toán, nhiều dự án đi vào hoạt động nhưng trong quá trình vận hành đã xuống cấp, công nghệ lạc hậu, nhất là hệ thống đường ống, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước, gây thất thoát lớn.
Đồng chí Nguyễn Nam Đình cũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo chính quyền các cấp ký thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước với đơn vị được giao, đặc biệt là hợp đồng cấp nước giữa doanh nghiệp, bán buôn, bán lẻ, thủ tục đấu nối, cung cấp nước cho khu đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư. UBND tỉnh chỉ đạo ngành Tài chính đề nghị các đơn vị cấp nước xây dựng khung giá nước theo Luật Giá năm 2023. Bố trí lồng ghép các nguồn lực của Nhà nước, gắn với kêu gọi đầu tư, huy động nguồn lực xã hội để đầu tư cho hệ thống sản xuất, cung cấp nước sạch bảo đảm cung ứng đầy đủ.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Nam Đình cũng đề nghị các doanh nghiệp, đơn vị cấp nước đổi mới mô hình, ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ mới trong quản lý, vận hành, giám sát hệ thống sản xuất, cung cấp nước sạch bảo đảm chất lượng.
Mặt khác, tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng nước đầu vào và đầu ra; đồng thời, tăng cường thông tin tuyên truyền để thay đổi, nâng cao ý thức, nhận thức của người dùng nước.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ngành phối hợp tốt với các địa phương, đơn vị để tham mưu quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh nước sạch trên địa bàn tỉnh.
Cùng đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chất lượng nguồn nước; khi cần thiết xử lý nghiêm các hành vi của các tổ chức, cá nhân trong việc sản xuất, cung cấp, sử dụng nước sạch nói chung và gây ô nhiễm nguồn nước sạch và xả nước thải không đảm bảo quy định nói riêng.
Phạm Bằng