Trong bản Di chúc của mình, Bác Hồ đã hai lần nhắc đến nhi đồng. Đoạn mở đầu, Bác viết: “Tôi có ý định đến ngày đó, tôi sẽ đi khắp hai miền Nam Bắc, để chúc mừng đồng bào, cán bộ và chiến sĩ anh hùng; thăm hỏi các cụ phụ lão, các cháu thanh niên và nhi đồng yêu quý của chúng ta”.

Ở đoạn kết thúc, Bác lại viết: “Cuối cùng, tôi để lại muôn vàn tình thân yêu cho toàn dân, toàn Đảng, cho toàn thể bộ đội, cho các cháu thiếu niên và nhi đồng”. Tình thương yêu trẻ luôn thường trực trong Bác. Mở đầu bài thơ “Trẻ con” (năm 1941) Bác viết:
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan
Xúc động nhất là ngày 1/6/1969, dù sức khỏe của Bác đã kém đi nhiều, nhưng trên báo Nhân dân số 5526 ngày 1/6/1969 vẫn có bài viết của Bác về thiếu niên nhi đồng, tựa đề: “Nâng cao trách nhiệm chăm sóc và giáo dục thiếu niên nhi đồng”, trong đó Bác nêu “Nói chung trẻ em ta rất tốt. Ở miền Nam các cháu rất dũng cảm, hăng hái giúp đỡ bộ đội, gia đình kháng chiến… Nhiều cháu mới hơn 10 tuổi đã trở thành Dũng sĩ diệt Mỹ. Ở miền Bắc, các cháu đều thi đua “làm nghìn việc tốt”, hàng trăm cháu được thưởng Huy hiệu Bác Hồ, hơn 2 triệu cháu là “Cháu ngoan Bác Hồ”, đồng thời Người khẳng định: “Thiếu niên, nhi đồng là người chủ tương lai của nước nhà. Vì vậy, chăm sóc và giáo dục tốt các cháu là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân”.
Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh về chăm sóc, giáo dục trẻ em, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, quyết sách quan tâm chăm lo thiếu niên, nhi đồng, nhất là thực thi trong hơn 35 năm đổi mới đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định phát triển thế hệ trẻ “lành mạnh, toàn diện, hài hòa cả về trí tuệ, thể chất và giá trị thẩm mỹ” và “Chăm lo nuôi dưỡng, giáo dục, bảo vệ thiếu niên, nhi đồng; dành những điều kiện tốt nhất, sự chăm lo chu đáo nhất cho trẻ em - tương lai của đất nước”.

Những năm qua, được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; các cấp bộ Đoàn thị xã đã có nhiều nỗ lực, vượt qua nhiều khó khăn, cố gắng nghiên cứu, chỉ đạo, thực hiện đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của tổ chức Đội. Với tinh thần “Tất cả vì đàn em thân yêu”, các cấp bộ Đoàn, Đội đã có rất nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa trong công tác chăm lo, bồi dưỡng thiếu niên nhi đồng.
Hội đồng Đội thị xã xây dựng, triển khai chương trình công tác Đội và phong trào thiếu nhi giai đoạn 2017- 2022; Duy trì hiệu quả các phong trào gây quỹ giúp đỡ các liên đội, các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên học giỏi; Xây dựng mới các điểm vui chơi, sinh hoạt cho thiếu nhi trên địa bàn dân cư; Đảm nhận và chăm sóc thường xuyên 36 em có hoàn cảnh khó khăn; Tổ chức nhiều buổi truyền thông phòng chống đuối nước, truyền thông phòng chống ma túy và các tệ nạn xã hội, tặng gần 1.000 chiếc áo phao cho các em thiếu nhi trên địa bàn; Tổ chức lớp học bơi hè hàng năm cho các em thiếu nhi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn…
Phong trào thi đua học tập tốt, rèn luyện tốt được các liên đội phát động thường xuyên; Chương trình “Rèn luyện đội viên” được nâng cao, nội dung rèn luyện, hình thức kiểm tra được tổ chức đa dạng và phong phú; Công tác bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ phụ trách và chỉ huy Đội các cấp được chú trọng. Công tác phối hợp giữa Hội đồng Đội các cấp với ngành giáo dục, ngành lao động, thương binh và xã hội, các đoàn thể chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, nghề nghiệp và doanh nghiệp ngày càng chặt chẽ, tạo cơ chế, nguồn lực chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng...
Trong những năm qua Ban Thường vụ Thị đoàn Hoàng Mai đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc thực hiện quyền và bổn phận theo quy định trong Công ước quốc tế về quyền trẻ em và Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em; Phối hợp với các ngành, đoàn thể, các lực lượng xã hội tạo điều kiện về cơ sở vật chất, cơ chế chính sách và đầu tư thoả đáng cho công tác Đội cũng như cán bộ phụ trách thiếu nhi. Hơn hết, các cấp Đoàn cũng xác định rằng mỗi đoàn viên thanh niên là tấm gương tốt về mọi mặt cho các em noi theo, có trách nhiệm hướng dẫn thiếu nhi trong các hoạt động Đội…
Những hoạt động thiết thực trong thời gian qua trên địa bàn thị xã đã góp phần tạo môi trường học tập, vui chơi, bồi dưỡng nhân cách, đạo đức và phát triển kỹ năng sống cho đội viên, thiếu nhi, động viên các em vươn lên trong học tập, phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần, phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, Cháu ngoan Bác Hồ.
Tuy vậy, thời gian qua, toàn xã hội nói chung và trên địa bàn thị xã Hoàng Mai nói riêng vẫn còn nhiều cá nhân, gia đình thiếu trách nhiệm với con trẻ, chưa coi trọng vấn đề bảo vệ trẻ em, thiếu hiểu biết về luật pháp, không nhận thức được các hành vi vi phạm quyền trẻ em dẫn đến ý thức chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ, chăm sóc trẻ em còn yếu. Một số địa phương chưa khơi dậy và phát huy hết các nguồn lực, vai trò, trách nhiệm của gia đình, trường học, cộng đồng cơ sở đối với bảo vệ, chăm sóc trẻ em; công tác truyền thông vận động để mọi người dân thực hiện tốt các văn bản pháp luật về bảo vệ trẻ em còn hạn chế, chưa rộng khắp. Việc quản lý trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt thiếu chặt chẽ; việc phát hiện, can thiệp sớm các đối tượng trẻ em bị bạo lực, bị xâm hại chưa kịp thời, để lại hậu quả nghiêm trọng cho trẻ em, gia đình và xã hội…

Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, Đảng và Nhà nước ta luôn đặt nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em là nội dung cơ bản của chiến lược con người, góp phần tạo nguồn nhân lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vì vậy, dù trong điều kiện nào, Đảng, Nhà nước luôn có những chính sách đúng đắn, ưu tiên đầu tư ngày càng tăng cho sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc trẻ em.
"Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai", tương lai của đất nước có phồn thịnh hay không là nhờ vào thế hệ ấy. Để công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em thực sự đạt hiệu quả cao, đúng với ý nghĩa ươm những “mầm xanh tương lai” của đất nước, cần sự góp sức, chung tay vào cuộc của cả cộng đồng xã hội. Vì vậy, mỗi gia đình cũng như toàn xã hội cần nhận thức đầy đủ và đúng về trách nhiệm, vai trò, tầm quan trọng công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Cần đẩy mạnh hơn nữa, tạo điều kiện cho các em được học tập, được vui chơi, giải trí phù hợp, lành mạnh, được tham gia các hoạt động xã hội, tạo điều kiện cho trẻ em, đặc biệt trẻ em nghèo, trẻ em dân tộc thiểu số được phát triển bình đẳng trong môi trường an toàn và thân thiện…
Tập trung giải quyết những khó khăn, bức xúc trong đời sống của trẻ em; phấn đấu giảm tỷ lệ trẻ em bị xâm hại, ngược đãi, bạo lực, trẻ em bị tai nạn thương tích, trẻ em bị suy dinh dưỡng. Cùng với đó, đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia bảo vệ và chăm sóc trẻ em, khuyến khích các tổ chức, cá nhân quan tâm hỗ trợ cho các em có hoàn cảnh đặc biệt, giúp các em có điều kiện vươn lên trong học tập, được hỗ trợ kinh phí chữa trị các bệnh hiểm nghèo…
Học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các cấp ủy Đảng, mỗi tổ chức, cá nhân, cả cộng đồng, bằng việc làm cụ thể, thiết thực, hãy chung tay thực hiện môi trường sống lành mạnh, “Vì một xã hội không bạo lực, không xâm hại trẻ em”, góp phần xây dựng một thế hệ trẻ tương lai của đất nước có thể chất, sức khỏe, trí tuệ, phẩm chất đạo đức đáp ứng yêu cầu xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu mạnh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
Hồ Xuân Tiến