Từ đó, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đã tổng hợp 7 nội dung kiến nghị cụ thể thuộc thẩm quyền các bộ, ngành Trung ương để gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội để xem xét, chuyển đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết; nội dung kiến nghị phản ánh sâu sắc, toàn diện những vấn đề dân sinh đang được quan tâm, từ kinh tế, an sinh xã hội đến những vướng mắc trong quy hoạch, y tế, giáo dục cần sớm được tháo gỡ.
Chi phí sinh hoạt và an cư: Mối quan tâm hàng đầu
Một trong những nhóm vấn đề được cử tri phản ánh nhiều nhất liên quan trực tiếp đến chi phí sinh hoạt và an cư. Cụ thể, cử tri trên toàn tỉnh bày tỏ sự băn khoăn sâu sắc về quy định tại Nghị định số 103/2024/NĐ-CP. Theo đó, khi người dân có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất từ đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở sang đất ở, người dân phải nộp tiền sử dụng đất bằng 100% chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp. Cử tri cho rằng, mức thu này là quá cao so với khả năng tài chính của đại đa số người dân, đặc biệt là các hộ gia đình ở khu vực nông thôn, tạo ra rào cản lớn và gây khó khăn khi muốn thực hiện các quyền chính đáng về đất đai. Từ thực tế này, cử tri tha thiết kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, trình Chính phủ xem xét điều chỉnh quy định này cho phù hợp hơn, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.
Bên cạnh chi phí đất đai, giá điện sinh hoạt cũng là một chủ đề nóng. Cử tri hai xóm Tân Thịnh và Quyết Thắng, xã Nghĩa Khánh, phản ánh rằng việc điều chỉnh tăng giá điện trong thời gian qua đã ảnh hưởng đáng kể đến đời sống, nhất là đối với các hộ gia đình có thu nhập thấp. Cử tri kiến nghị Bộ Công Thương tham mưu Chính phủ có chính sách giảm giá điện sinh hoạt, đặc biệt cho khu vực nông thôn, nơi mức thu nhập bình quân vẫn còn thấp so với giá điện hiện hành. Đồng thời, một giải pháp cụ thể cũng được đề xuất: điều chỉnh biểu giá bán lẻ điện theo hướng nâng mức tiêu thụ ở bậc 1 từ 0–50 kWh lên 0–100 kWh, một động thái được cho là sẽ giúp giảm bớt gánh nặng chi phí sinh hoạt hàng tháng cho người dân.
Những trăn trở từ thực tiễn
Tại phường Cửa Lò, một địa phương ven biển, người dân đang đối mặt với vướng mắc từ Thông tư số 01/2021/TT-BXD về quy hoạch xây dựng. Theo quy định về mật độ xây dựng, người dân không được phép xây dựng công trình kiên cố trên toàn bộ diện tích đất ở của mình. Phần diện tích vượt quá mật độ cho phép chỉ được làm mái che nhẹ như mái tôn, mái nhựa. Cử tri cho rằng quy định này chưa phù hợp và thiếu an toàn, nhất là tại các địa phương thường xuyên phải hứng chịu mưa bão khắc nghiệt. Người dân mong muốn được xây dựng những ngôi nhà kiên cố, vững chãi bằng bê tông, cốt thép trên mảnh đất của mình để có thể "an cư lạc nghiệp" một cách thực sự lâu dài. Cử tri kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu sửa đổi quy định này cho phù hợp hơn với điều kiện thực tế của từng vùng miền.
Các chính sách dành cho người có công cũng được cử tri đặc biệt quan tâm. Cử tri xã Vạn An chỉ ra một sự thiếu linh hoạt trong chính sách thăm mộ liệt sĩ. Quy định hiện hành chỉ thanh toán chi phí cho tối đa 03 thân nhân là cha, mẹ, vợ (chồng), hoặc con của liệt sĩ. Tuy nhiên, thực tế có nhiều trường hợp những người thân này không còn nữa, khiến việc thăm viếng gặp khó khăn. Cử tri đề nghị Bộ Nội vụ xem xét điều chỉnh chính sách theo hướng mở rộng đối tượng, không quy định cứng mà chỉ cần là "thân nhân liệt sĩ" với một giới hạn số lượng cụ thể, để đảm bảo tính nhân văn và phù hợp với hoàn cảnh của từng gia đình.
Cùng với đó, cử tri các xóm 1 và 3, xã Nghi Lộc, phản ánh về một khoảng trống chính sách đối với đối tượng "Tử sĩ". Dù đã được Nhà nước công nhận, nhóm đối tượng này hiện vẫn chưa được hưởng các chế độ, chính sách cụ thể nào. Cử tri kiến nghị Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Bộ Nội vụ sớm trình Chính phủ ban hành chính sách riêng, thể hiện sự quan tâm và tri ân của Đảng và Nhà nước đối với những người đã hy sinh vì Tổ quốc.
Tháo gỡ vướng mắc trong y tế và đào tạo nghề
Sau quá trình sáp nhập các đơn vị hành chính, một thực tế nảy sinh là nhiều xã hiện có từ 2 đến 7 trạm y tế, gây ra sự chồng chéo và khó khăn trong công tác quản lý. Trước tình hình này, cử tri kiến nghị Bộ Y tế sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về việc tổ chức, sắp xếp lại các trạm y tế này để địa phương có cơ sở triển khai một cách thống nhất và hiệu quả, đảm bảo công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân không bị gián đoạn.
Về lĩnh vực giáo dục, cử tri xóm 3, xã Nghi Lộc, đã đề xuất một giải pháp quan trọng nhằm định hướng nghề nghiệp cho thế hệ trẻ. Cử tri kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo trình Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách miễn, giảm học phí cho học sinh, sinh viên học nghề. Cử tri tin rằng chính sách này sẽ là một cú hích lớn, khuyến khích học sinh sau tốt nghiệp THPT có thêm lựa chọn học nghề, thay vì chỉ tập trung vào con đường đại học. Điều này không chỉ giúp các em nâng cao tay nghề, có việc làm tại chỗ mà còn đáp ứng nhu cầu nhân lực ngày càng cao của các khu công nghiệp, góp phần hạn chế tình trạng xuất khẩu lao động và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững của địa phương.
Những kiến nghị nêu trên thể hiện tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cử tri tỉnh Nghệ An, đồng thời phản ánh những vấn đề trong thực tiễn triển khai chính sách pháp luật hiện hành để kiến nghị các cơ quan Trung ương xem xét và sớm có giải pháp tháo gỡ, nhằm đáp ứng nguyện vọng của cử tri, tạo chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
