89,5% kiến nghị kiến nghị cử tri gửi tới Kỳ họp thứ Năm được giải quyết
Trình bày Báo cáo các nội dung này, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình nêu rõ, cử tri và Nhân dân quan tâm đến các hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; kết quả Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; những nội dung trong chương trình Kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội khóa XV, nhất là việc Quốc hội xem xét cho ý kiến, thông qua những dự án luật có nội dung liên quan trực tiếp đến cuộc sống của người dân như: dự án Luật Đất đai (sửa đổi); dự án Luật Nhà ở (sửa đổi); dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi); dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ… Cử tri và Nhân dân kỳ vọng Quốc hội có những quyết sách quan trọng để tháo gỡ khó khăn, góp phần phát triển kinh tế đất nước, ổn định và nâng cao đời sống của người dân.
Cử tri và Nhân dân rất vui mừng, phấn khởi trước tình hình kinh tế - xã hội của đất nước tiếp tục có sự chuyển biến tích cực, nhiều chỉ tiêu, chỉ số cải thiện hơn so với cùng kỳ năm trước; kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát. Tuy nhiên, cử tri và Nhân dân tiếp tục bày tỏ sự lo lắng về tình trạng mưa lũ tại một số địa phương gây thiệt hại lớn về người và tài sản; tình trạng người lao động đề nghị giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần tiếp tục gia tăng; tình trạng công nhân ngừng việc tập thể còn tiếp diễn; tình trạng lộ thông tin cá nhân; quảng cáo, giới thiệu sản phẩm không đúng sự thật; tình hình cháy nổ tại khu dân cư có mật độ người ở cao vẫn còn tiếp diễn, gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản…
Liên quan đến kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới Kỳ họp thứ Năm, Quốc hội khóa XV, Trưởng Ban Dân nguyện cho biết, thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, đã có 2.765 kiến nghị được tổng hợp chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Đến nay, 2.474 kiến nghị đã được giải quyết, trả lời đạt tỷ lệ 89,5%.
Qua giám sát cũng cho thấy, có một số tồn tại, hạn chế trong công tác tổng hợp ý kiến, kiến nghị cử tri và việc giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri cần được các cơ quan có giải pháp khắc phục trong thời gian tới. Cụ thể, việc gửi Báo cáo tổng hợp kiến nghị cử tri của một số Đoàn đại biểu Quốc hội chưa bảo đảm đúng thời hạn theo quy định của pháp luật; có kiến nghị thuộc thẩm quyền giải quyết của địa phương vẫn được tập hợp chuyển lên yêu cầu các cơ quan ở Trung ương giải quyết. Việc giải quyết, trả lời cử tri của một số Bộ, ngành chưa bảo đảm thời hạn; việc xây dựng trình ban hành các văn bản quy phạm pháp luật của một số Bộ ngành còn chậm, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân hoặc dẫn đến tình trạng địa phương chưa có cơ sở pháp lý để thực hiện.
Tăng 52 vụ việc khiếu nại, tố cáo được giám sát so với năm 2022
Về tình hình khiếu nại, tố cáo, theo Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình, báo cáo của Thanh tra Chính phủ và Bộ Công an cho thấy, trong tháng 9.2023, tình hình công dân khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh có chiều hướng tăng so với tháng 8.2023. Trong tháng 9, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội đã tiếp 291 lượt công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về 290 vụ việc và có 23 lượt đoàn đông người. Qua tiếp công dân, đã ban hành văn bản chuyển đơn của công dân đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết đối với 34 vụ việc; hướng dẫn bằng văn bản 11 vụ việc; đã giải thích, hướng dẫn, thuyết phục công dân chấp hành đúng quy định của pháp luật đối với 245 vụ việc.
Nhìn chung trong năm 2023, tình hình công dân đến các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội tăng so với năm 2022. Các cơ quan đã tiếp 5.844 lượt người đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về 5.468 vụ việc và có 277 lượt đoàn đông người. Qua tiếp công dân, đã ban hành 986 văn bản chuyển đơn của công dân đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết; hướng dẫn bằng văn bản đối với 319 đơn; trực tiếp giải thích, thuyết phục, vận động 4.153 lượt công dân chấp hành các bản án, kết luận, quyết định giải quyết của cơ quan có thẩm quyền.
Về xử lý đơn thư, số lượng đơn thư của công dân gửi đến các cơ quan của Quốc hội tăng 23,8% so với năm 2022, các cơ quan nhận được tổng số 33.334 đơn thư của công dân chuyển đến. Riêng đối với số lượng đơn của công dân gửi Lãnh đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thuộc trách nhiệm xử lý của Ban Dân nguyện tăng 1.421 đơn, tăng 12% so với năm 2022.
Qua nghiên cứu 13.229 đơn đủ điều kiện xử lý, các cơ quan đã chuyển 5.001 đơn đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết, tăng 676 đơn so với năm 2022; đã ban hành văn bản hướng dẫn, trả lời công dân đối với 1.326 đơn; tiếp tục nghiên cứu, xử lý 1.186 đơn và lưu theo dõi 5.716 đơn.
Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua việc xem xét báo cáo công tác dân nguyện hàng tháng, các cơ quan đã tổ chức nghiên cứu, đánh giá và giám sát việc giải quyết đối với 122 vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp để kiến nghị giải quyết dứt điểm. Có 22 Đoàn Đại biểu Quốc hội tổ chức giám sát đối với 135 vụ việc khiếu nại, tố cáo cụ thể, tăng 52 vụ việc so với kỳ báo cáo năm 2022.
Cần có giải pháp, lộ trình rõ ràng trong giải quyết kiến nghị của cử tri
Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với nội dung Báo cáo của Ban Dân nguyện; ghi nhận công tác chuẩn bị của Ban Dân nguyện đã giúp Quốc hội xây dựng các Báo cáo rất quan trọng, nhất là về kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Năm, Quốc hội hội khóa XV sẽ được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Sáu tới.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, Báo cáo của Ban Dân nguyện chuẩn bị công phu và thống kê kết quả tổng hợp, tiếp nhận, xử lý, giải quyết kiến nghị của cử tri. Chính phủ và các bộ ngành, địa phương đã nỗ lực rất lớn trong giải quyết kiến nghị của cử tri với tỷ lệ đạt 89,5%, 2331/2605 kiến nghị cử tri trên toàn quốc đã được xem xét, giải quyết.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng ghi nhận các bộ ngành đã tiếp thu kiến nghị của cử tri, sửa đổi, bổ sung 26 văn bản, triển khai thực hiện một số giải pháp trong quản lý điều hành, kịp thời hỗ trợ người dân nâng cao sản xuất kinh doanh, tạo việc làm ổn định cuộc sống. Chính phủ và các bộ, ngành cũng đã tổ chức nhiều đợt thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; điều này đã được nêu rất rõ trong các số liệu của Báo cáo như: hơn 4.000 cuộc thanh tra hành chính, hơn 94 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành và đã phát hiện số lượng vi phạm rất lớn.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng chỉ rõ, trong các phụ lục kèm theo Báo cáo, còn một số lượng nhất định kiến nghị của cử tri gửi đến có thống kê nhưng chưa xử lý và chưa có lộ trình xử lý. Qua đó, đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành rà soát thêm, có lộ trình để trả lời cử tri và có cơ sở để giám sát, bên cạnh đó cũng phải có trách nhiệm của các cơ quan của Quốc hội, chứ không chỉ riêng trách nhiệm của Chính phủ.
Cho rằng cần có thời gian để điều chỉnh, tạo chuyển biến trong giải quyết kiến nghị của người dân, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm nêu rõ, cần có giải pháp, lộ trình rất rõ ràng, bởi người dân rất mong chờ kết quả giải quyết, có định hướng cụ thể và những kiến nghị đều là những vấn đề có tác động trực tiếp đến đời sống của người dân. Tuy nhiên, có một số quy trình giải quyết đơn thư, khiếu kiện còn kéo dài, nên người dân phải chờ đợi lâu, dẫn tới tâm lý thiếu tin tưởng vào trách nhiệm và thẩm quyền, tính nghiêm minh của pháp luật.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, những nội dung trong Báo cáo đã bao quát tương đối toàn diện, xác đáng và có những dẫn chứng rõ ràng, đưa ra kinh nghiệm cụ thể, phù hợp, có căn cứ. Trên cơ sở kết quả phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban Dân nguyện tiếp thu đầy đủ các ý kiến để nhanh chóng sửa đổi, hoàn thiện các Nghị quyết có liên quan đến công tác tiếp công dân, giải quyết kiến nghị cử tri, tiếp xúc cử tri; các cơ quan của Chính phủ tiếp tục cố gắng, quyết liệt hơn trong công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân trong thời gian tới.
