Ngành giao thông cùng các địa phương ở Nghệ An sớm kiểm tra, rà soát hiện trạng các công trình cầu treo, phát hiện hỏng hóc để sửa chữa kịp thời, bảo đảm an toàn giao thông và tuổi thọ công trình.
Sập cầu treo giữa trưa
Trưa 6/3 vừa qua, cầu treo Kẻ Nính bắc qua sông Hiếu, ở xã Châu Hạnh, huyện Quỳ Châu bất ngờ đổ sập. Rất may, sự cố sập cầu không gây thiệt hại về người. Cây cầu treo này hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2014.
Ông Nguyễn Tiến Hùng, Trưởng phòng Kinh tế-Hạ tầng huyện Quỳ Châu cho biết: Mưa lũ đã gây hư hại cây cầu này. Cụ thể như đợt mưa lũ hồi tháng 9/2022 gây sạt lở phần đất đắp, mố cầu và làm sụt, nghiêng thanh neo phải tuyến của mố M2. Tiếp đó, trận lũ dữ tháng 9/2023 khiến mức độ sụt lún, hư hỏng cầu treo Kẻ Nính càng trở nên nghiêm trọng hơn. Với mức độ hư hỏng của cầu, địa phương đã tiến hành cắm biển cảnh báo, cấm lưu thông qua cầu.
Trong đánh giá thực trạng cầu treo Kẻ Nính hồi tháng 10/2022, Sở Giao thông vận tải tỉnh Nghệ An chỉ ra rằng, một phần nền đường phía hạ lưu sau mố nhịp dẫn M2 bị sụt lún rất lớn. Đầu thanh neo phía hạ lưu của mố neo HN2 bị chuyển vị. Tình trạng sụt lún nền, mặt đường đầu cầu có nguy cơ tiếp diễn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng chịu lực của hệ thống cáp treo và các bộ phận khác của cầu, nhất là hạng mục hệ thống thanh neo phía thượng lưu mố neo HN2 nếu bị hư hỏng sẽ rất nguy hiểm đến an toàn của cầu…
Tháng 12/2022, Trung tâm Khoa học Giao thông vận tải (Trường đại học Giao thông vận tải) đã tiến hành kiểm định cầu treo Kẻ Nính. Với kết quả kiểm định cho thấy mức độ hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng, đơn vị kiểm định kiến nghị địa phương cần cấp bách tiến hành sửa chữa, khắc phục đường và mố neo bị sạt lở. Tháng 10/2023, sau khi được tỉnh Nghệ An hỗ trợ kinh phí, Ủy ban nhân dân huyện Quỳ Châu đã phê duyệt chủ trương sửa chữa cầu treo này, với giải pháp gia cố nền đường sau hai mố, đắp đất mái ta-luy âm khu vực mố M2, xây ụ bảo vệ cáp chủ.
Trưởng phòng Kinh tế-Hạ tầng huyện Quỳ Châu cho biết thêm: “Sáng 5/3, nhà thầu bắt đầu làm đường công vụ để thực hiện sửa chữa cầu. Đơn vị tiến hành hốt đất sạt lở ở điểm ta-luy âm đường dẫn của mố M2 và tiến hành đắp đường. Đến trưa 6/3, cầu treo bị sập... Cơ quan chức năng đang vào cuộc điều tra, làm rõ nguyên nhân sập cầu”.
Trong báo cáo của Ủy ban nhân dân huyện Quỳ Châu gửi Ủy ban nhân dân tỉnh và cơ quan liên quan về sự cố sập cầu treo Kẻ Nính, nguyên nhân ban đầu được nhận định là do lún phần đất dưới thanh neo phía phải mố M2, tạo ra chuyển dịch thanh neo, kéo theo trụ cáp, dẫn đến làm sập toàn bộ cầu.
“Thót tim” mỗi khi đi qua cầu
Tại huyện Thanh Chương, sau gần 40 năm khai thác, cầu treo Sông Giăng đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Cầu được thiết kế chịu xe tải trọng 10 tấn, nhưng nay cây cầu “già” này chỉ cho phép xe tải trọng dưới năm tấn lưu thông. Song, đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời, không khiến người dân yên tâm hơn!
Theo quan sát của chúng tôi, các mố neo của cầu treo Sông Giăng bị xuống cấp, bong tróc, cáp treo cũ kỹ, hệ thống lan can sức chịu lực kém, nhiều vị trí bị gỉ sét, bê-tông nứt nẻ. Do cầu quá yếu nên cơ quan chức năng cho cắm nhiều biển cảnh báo ở hai đầu cầu, dựng hàng rào cọc tiêu để hạn chế xe tải lớn qua cầu.
“Chúng tôi vô cùng bất an mỗi lần qua cầu, nhất là khi thời tiết mưa bão, cầu rung lắc mạnh, thót tim mỗi khi đi qua cầu. Nếu không có hai dây cáp đỡ gia cố dưới dầm cầu vào hồi tháng 3/2022 thì cầu có thể đã sập rồi. Ở hai phía đầu cầu đều là khu vực dân cư đông đúc, nhộn nhịp và có nhiều trường học, chợ dân sinh. Vào giờ cao điểm, cây cầu phải oằn mình gánh tải, nhìn sợ lắm!”, ông Nguyễn Văn Quế, người dân xã Thanh Liên chia sẻ.
Cầu treo Sông Giăng được đưa vào sử dụng năm 1987, có chiều dài 120m. Ban đầu, cầu này nằm trên Tỉnh lộ 533 do Sở Giao thông vận tải Nghệ An quản lý. Đến năm 2017, tỉnh lộ này được nâng lên thành Quốc lộ 46C nên tuyến đường và cầu được chuyển giao cho Bộ Giao thông vận tải quản lý. Tuyến Quốc lộ 46C đi qua địa bàn huyện Thanh Chương là tuyến giao thông huyết mạch đi qua địa bàn 14 xã, nối liền các vùng kinh tế, chính trị quan trọng của huyện, góp phần quan trọng đối với phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương.
Ông Nguyễn Hồng Nhâm, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Phong Thịnh (Thanh Chương) cho biết: Nhu cầu giao thông và vận chuyển hàng hóa qua cầu treo này ngày càng lớn, nhưng do cầu yếu, các xe trọng tải lớn không thể qua cầu gây khó khăn rất lớn cho người dân trong vận chuyển hàng hóa, nông sản, kìm hãm sự phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Nhu cầu giao thông và vận chuyển hàng hóa qua cầu treo này ngày càng lớn, nhưng do cầu yếu, các xe trọng tải lớn không thể qua cầu gây khó khăn rất lớn cho người dân trong vận chuyển hàng hóa, nông sản, kìm hãm sự phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Ông Nguyễn Hồng Nhâm, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Phong Thịnh (Thanh Chương)
Những ngày lễ, Tết xảy ra tình trạng ách tắc giao thông dài cả vài km. Dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn vừa qua, huyện và hai xã Thanh Liên và Phong Thịnh phải bố trí lực lượng để phân luồng giao thông, nhưng vẫn ùn tắc. Ngoài ra, dù đã treo biển tải trọng năm tấn, nhưng vẫn có trường hợp xe chở nặng qua cầu… Hồi tháng 10/2020, đã xảy ra va chạm giữa xe ô-tô 7 chỗ và xe máy khi đang lưu thông ngược chiều nhau trên cầu, cả hai xe rơi xuống sông, khiến năm người đi trên hai xe đều thiệt mạng.
Nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn được cơ quan chức năng xác định là do người điều khiển ô-tô không làm chủ được tốc độ. Bên cạnh đó, do cầu xuống cấp nên khi xe đi tốc độ cao có rung lắc làm tăng thêm nguy cơ dẫn đến tai nạn. Sau vụ tai nạn này, các đoàn kiểm tra về làm việc và thống nhất, cầu treo này đã đưa vào sử dụng từ lâu, qua nhiều lần duy tu, bảo dưỡng nhưng đã xuống cấp nghiêm trọng; các cấp cần xem xét xây dựng cầu cứng để thay thế.
Theo lãnh đạo Phòng Kinh tế-Hạ tầng huyện Thanh Chương, ngày 6/10/2023, Bộ Giao thông vận tải đã có quyết định về việc giao nhiệm vụ cho Cục Đường bộ Việt Nam tổ chức lập Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án xây dựng cầu Sông Giăng, thời gian thực hiện từ năm 2023-2025. Cục Đường bộ Việt Nam sau đó đã trình Bộ Giao thông vận tải quyết định chủ trương đầu tư dự án xây dựng cầu mới thay thế cầu treo Sông Giăng, mức đầu tư dự kiến khoảng 68 tỷ đồng, bằng nguồn vốn trung hạn. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn chưa được triển khai, trong khi chính quyền địa phương và người dân đều thấp thỏm, lo lắng về độ an toàn của cây cầu “già” này.
“Huyện Thanh Chương có năm cầu treo. Riêng cầu treo Sông Giăng xây dựng từ lâu nên đã xuống cấp nghiêm trọng. Để bảo đảm nhu cầu vận tải và an toàn cho người, phương tiện tham gia giao thông trên tuyến Quốc lộ 46C, đề nghị Bộ Giao thông vận tải sớm cho xây dựng cầu cứng bắc qua Sông Giăng để thay thế. Đây cũng là nguyện vọng của bà con nhân dân trong mỗi lần tiếp xúc cử tri”, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Thanh Chương Nguyễn Hữu Hiền kiến nghị.
Tương tự, cầu treo Xốp Nhị ở xã Hữu Lập, huyện biên giới Kỳ Sơn (Nghệ An), đưa vào sử dụng từ năm 1984 nay bị hư hỏng và xuống cấp. Theo đó, thành lan can bị hư hỏng ở một số vị trí; thép cáp chủ, trụ cầu, dầm cầu bị gỉ sét; hệ thống cáp chủ, gối cầu bị khô mỡ… Hằng ngày, cây cầu phải oằn mình cõng một lượng lớn hàng hóa và người qua lại ngày càng tăng bởi nhu cầu phát triển của các xã phía bắc của huyện Kỳ Sơn.
Theo thống kê của Sở Giao thông vận tải Nghệ An, trên địa bàn tỉnh có tới 70 cầu treo. Trong đó, Sở và Khu Quản lý đường bộ 2 (Cục Đường bộ Việt Nam) quản lý hai cầu treo; 68 cầu còn lại do các huyện quản lý. Không chỉ các cầu treo Sông Giăng, cầu treo Kẻ Nính, cầu treo Xốp Nhị mà do quá trình sử dụng khá lâu năm, lượng phương tiện tham gia giao thông ngày càng tăng nên không ít cầu treo ở các địa phương khác như Kỳ Sơn, Tương Dương… cũng đang bị xuống cấp, hư hỏng, không đáp ứng được nhu cầu ngày càng lớn của người và phương tiện tham gia giao thông, trở thành nút thắt trong phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương.
“Cầu treo có đặc thù riêng. Ngoài vấn đề kinh phí, các huyện cũng gặp khó khăn về khâu kỹ thuật trong việc thực hiện bảo trì, sửa chữa. Chúng tôi đang soạn văn bản yêu cầu các địa phương kiểm tra, rà soát hiện trạng các công trình cầu treo, kịp thời phát hiện hỏng hóc để sửa chữa. Nếu phát hiện hỏng hóc, yêu cầu chủ đầu tư phải thuê các đơn vị tư vấn có năng lực chuyên môn để kiểm định, kiểm tra, đưa ra các giải pháp sửa chữa, xử lý phù hợp, bảo đảm an toàn giao thông và tuổi thọ công trình”, ông Nguyễn Trọng Quang, Trưởng phòng Quản lý chất lượng công trình giao thông, Sở Giao thông vận tải Nghệ An cho biết.
