Lan tỏa ý chí vươn lên từ những mô hình sinh kế
Theo Chủ tịch UBND xã Lượng Minh Nguyễn Văn Hòa, xã hiện có diện tích tự nhiên 221,96 km², với 1.169 hộ gồm 5.199 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống tại 10 thôn, bản. Địa hình hiểm trở, một bên sông, một bên núi cao khiến xã Lượng Minh hàng năm thường xuyên chịu tác động nặng nề của bão lũ; riêng năm vừa qua, thiệt hại đặc biệt lớn. Trong điều kiện ấy, mỗi mô hình sinh kế thành công không chỉ là câu chuyện về thu nhập mà còn là một cuộc “đổi phận” của cả gia đình.
Lượng Minh hiện vẫn còn tới 83,8% hộ nghèo và cận nghèo; cuộc sống người dân còn rất khó khăn. Tuy nhiên, nhờ được thụ hưởng nhiều chính sách của Nhà nước, đặc biệt là Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025, các mô hình hỗ trợ sinh kế đã từng bước đi vào thực tiễn, tạo chuyển biến rõ rệt.
Thông qua các dự án hỗ trợ đúng đối tượng, đúng nhu cầu, người dân đã biết cách làm ăn, phát triển trồng trọt, chăn nuôi, ổn định dần sinh kế. “Hiệu quả lan tỏa từ Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo nói riêng và các chương trình mục tiêu quốc gia nói chung đã thể hiện rất rõ nét, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân”, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Hòa khẳng định.
Không chỉ hỗ trợ sinh kế, chương trình còn giúp người dân được tập huấn, tiếp cận kỹ thuật mới trong sản xuất nông nghiệp. Khi được hỗ trợ cây trồng, vật nuôi, người dân biết cách chăm sóc, quản lý phù hợp để nâng cao hiệu quả kinh tế. Đặc biệt, sức lan tỏa từ các mô hình điểm đã tạo động lực để nhiều hộ khác học hỏi, nhân rộng, hình thành các cụm mô hình cộng đồng, từ đó tạo thay đổi bền vững.
Tác động của chương trình thể hiện rõ qua những con số cụ thể. Nếu năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo của xã còn 60%, thì đến năm 2025 giảm xuống còn 43,5%. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 12 triệu đồng/năm vào năm 2000 lên khoảng 20 triệu đồng/năm hiện nay. Đây là kết quả minh chứng cho quá trình chuyển biến tích cực của từng hộ dân, từng cộng đồng, và cũng là cơ sở để xã tiếp tục phấn đấu giảm nghèo bền vững.
Huy động sức mạnh cộng đồng, lấy người dân làm trung tâm
Xã Lượng Minh chịu tác động nặng nề của thiên tai và địa hình khó khăn, vì vậy việc triển khai các chương trình giảm nghèo luôn đòi hỏi sự chủ động, linh hoạt và sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị. Ông Nguyễn Văn Hòa chia sẻ: Từ ngày 1/7/2025, khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, toàn bộ nội dung Chương trình 44 được chuyển về xã triển khai. Khối lượng công việc tăng lên rất lớn, đòi hỏi bộ máy địa phương phải nâng cao năng lực, đặc biệt trong công tác lập kế hoạch, tổ chức triển khai và giám sát.
Từ thực tiễn triển khai trước đây và nhất là trong giai đoạn vận hành mô hình chính quyền 2 cấp, xã đã rút ra nhiều kinh nghiệm quan trọng. Trước hết, phải bảo đảm sự tham gia đồng bộ của hệ thống chính trị ở cơ sở. Các mô hình giảm nghèo chỉ thành công khi cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể thống nhất hành động, bám sát thực tiễn và đồng hành cùng người dân.
Bên cạnh đó, mọi giải pháp giảm nghèo đều phải xuất phát từ nguyện vọng của người dân-trồng cây gì, nuôi con gì, tổ chức sản xuất ra sao đều phải do chính người dân lựa chọn trên cơ sở điều kiện tự nhiên, tập quán canh tác và phong tục địa phương. Đây là cách tiếp cận “lấy người dân làm trung tâm”, tránh áp đặt, bảo đảm phù hợp và bền vững.
Ông Hòa nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan trọng của công tác tuyên truyền, vận động. Khi hiểu rõ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nắm được chế độ hỗ trợ và phương thức triển khai, người dân sẽ chủ động tham gia. Sự thay đổi nhận thức là “chìa khóa”, bởi dù có hỗ trợ sinh kế, nhưng nếu người dân không tin, không làm, mô hình khó có thể thành công.
Những năm qua, xã Lượng Minh đã chú trọng tổ chức các buổi truyền thông tại thôn, bản; tăng cường vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín; đồng thời gắn trách nhiệm của từng tổ chức đoàn thể với từng nhóm hộ nghèo cụ thể. Nhờ vậy, sự chuyển động trong cộng đồng ngày càng rõ nét, tạo nền tảng quan trọng để triển khai các mô hình giảm nghèo mới.
Dù đã đạt nhiều kết quả tích cực, con đường giảm nghèo của xã Lượng Minh vẫn còn không ít gian nan. Thiên tai vẫn rình rập, địa hình hiểm trở cản trở việc mở rộng sản xuất và giao thương; tỷ lệ hộ nghèo vẫn ở mức cao. Tuy nhiên, từ những chuyển biến đã và đang diễn ra, có thể thấy người dân xã Lượng Minh không còn đơn độc trên hành trình thoát nghèo.
Khi chính sách gặp được ý chí, khi hỗ trợ gặp được nội lực, nghèo khó sẽ từng bước lùi xa. Những mô hình sinh kế thành công không chỉ giúp tăng thu nhập, mà còn củng cố niềm tin, khơi dậy khát vọng vươn lên trong mỗi hộ dân... Đó chính là động lực để xã Lượng Minh tiếp tục triển khai hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia, hướng đến mục tiêu giảm nghèo bền vững, từng bước cải thiện chất lượng cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.
Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Hòa khẳng định, xã sẽ tiếp tục phát huy sức mạnh đoàn kết cộng đồng, tranh thủ tối đa nguồn lực hỗ trợ, đồng thời chú trọng đào tạo kỹ thuật, nâng cao trình độ cho người dân để mỗi mô hình sinh kế đều trở thành nền tảng vững chắc trong hành trình thoát nghèo.
.jpg)
