Mai Hắc Đế tên thật là Mai Thúc Loan, sinh ra và lớn lên tại làng Ngọc Trừng, xã Đông Liệt, nay là xã Nam Thái (quê ở làng Mai Phụ, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh). Năm 713, Mai Thúc Loan đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hoan Châu lật đổ ách đô hộ của nhà Đường lập nên nhà nước Vạn An (713 - 722). Ngày nay giữa đỉnh cồn Chèn, nơi thân mẫu và Vua Mai từng sống, đền Mai Thánh Mẫu thờ mẹ Vua Mai đã được xây dựng và tôn tạo khang trang. Ảnh: Huy Thư
Đền thờ Mai Thánh Mẫu, gồm có chính điện, nhà trù, bia dẫn tích. Công trình được khởi dựng vào năm 2012. Ảnh: Huy Thư
Ngôi nhà tranh vách nứa của mẹ Vua Mai và cây mơ tương truyền nơi Vua Mai cất tiếng khóc chào đời đã được phục dựng sau đền thờ Mai Thánh Mẫu. Ảnh: Huy Thư
Cách cồn Chèn khoảng 500m là cồn Dẻ - một quả đồi thấp nằm giữa một vùng đồng ruộng thuộc xã Nam Thái. Đây là nơi an táng thi hài mẹ Vua Mai. Theo các tư liệu lịch sử trong một lần lên núi, bà bị hổ vồ, Mai Thúc Loan và dân làng đã đưa bà về an táng trên đỉnh núi Dẻ. Ảnh: Huy Thư
Nguyên xưa, mộ mẹ Vua Mai là một gò đất đá. Hiện nay khu mộ bà đã được xây dựng khang trang gồm có mộ, khuôn viên, đường lên xuống. Ảnh: Huy Thư
Cách núi Dẻ khoảng 4 km, trong thung lũng Hùng Sơn, gần sông Lam là khu lăng mộ Vua Mai được xây dựng theo phong cách "tiền miếu hậu mộ". Hiện nay, khu mộ đã được trùng tu với quy mô bề thế. Ảnh: Huy Thư
Miếu thờ tại khu lăng mộ Vua Mai có nhiều công trình như nhà hạ điện, thượng điện, tả vu, hữu vu, nhà chờ, giếng miếu...Trong ảnh: Bàn thờ Vua Mai ở thượng điện. Ảnh: Huy Thư
Ngay sau khu miếu là mộ Vua Mai. Lăng mộ nằm giữa khu vườn cây cối xanh tươi, quanh năm râm mát. Ảnh: Huy Thư
Cách khu miếu mộ khoảng 3 km, tại khối Mai Hắc Đế, thị trấn Nam Đàn có đền thờ Vua Mai. Đền đã được xây dựng khang trang vào thời Nguyễn. Cho đến nay, đền đã được trùng tu, tôn tạo nhiều lần. Hiện đền có các công trình: Tam quan, thượng điện thờ Vua và gia quyến; trung điện thờ tướng sĩ có công; hạ điện là nơi hành lễ, thờ cúng cộng đồng. Ảnh: Huy Thư
Tại khối Hùng Sơn, đình Khả Lãm là một công trình kiến trúc cổ có bề dày lịch sử, không chỉ là nơi sinh hoạt cộng đồng mà còn là nơi thờ Vua Mai. Đình tọa lạc gần bờ sông Lam, nơi từng là trung tâm hậu cứ Hùng Sơn của nghĩa quân Mai Thúc Loan trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Đường... Ảnh: Huy Thư
Quần thể Di tích Vua Mai và Lễ hội Vua Mai được tổ chức hàng năm là di sản vô giá khẳng định sự trường tồn của cuộc khởi nghĩa Hoan Châu, thân thế, sự nghiệp của Vua Mai trong dòng chảy của lịch sử dân tộc. Cùng với những di tích, danh thắng trên địa bàn, quần thể Di tích Vua Mai là điểm đến hấp dẫn của du khách khi về thăm quê Bác. Ảnh: Huy Thư
