Sáng 18/10, Đoàn giám sát của HĐND tỉnh có cuộc làm việc với UBND huyện Yên Thành theo chương trình giám sát chuyên đề về việc thực hiện các nghị quyết của HĐND tỉnh về thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai để thực hiện các công trình, dự án ở Nghệ An.
Toàn cảnh buổi làm việc của Đoàn giám sát HĐND tỉnh với UBND huyện Yên Thành. Ảnh: Thành Cường
Đồng chí Nguyễn Nam Đình - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh làm Trưởng đoàn giám sát. Tham gia đoàn có đồng chí Thái Thị An Chung - Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh cùng đại diện MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An; đại diện một số sở, ngành cấp tỉnh.
Về phía huyện Yên Thành có đồng chí Phan Văn Tuyên - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện và đại diện các phòng, ban liên quan.
Thu hồi 283ha đất lúa
Thực hiện các Nghị quyết của HĐND tỉnh về thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai để thực hiện các công trình, dự án tại địa phương, đến ngày 31/12/2021 huyện đã thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng 724ha đất lúa, đất rừng, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng. Trong đó, riêng diện tích đất lúa được chuyển đổi để đấu giá quyền sử dụng đất là 283/441ha. Quá trình tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch sử dụng đất, huyện Yên Thành đã đạt được một số chỉ tiêu sử dụng đất quan trọng, góp phần to lớn trong việc thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của huyện.
Trong quá trình sử dụng, chuyển mục đích đều dựa trên quan điểm khai thác tiết kiệm, hiệu quả, triệt để quỹ đất, đáp ứng được các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng, phát triển hạ tầng, nên diện tích đất thu hồi đều tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân, ít xảy ra khiếu kiện do thu hồi đất.
Đồng chí Phan Văn Tuyên - Chủ tịch UBND huyện Yên Thành phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Thành Cường
Dù vậy, quá trình thực hiện vẫn còn tồn tại khó khăn, vướng mắc nguyên nhân chủ yếu do: Các dự án trong kế hoạch đăng ký nhiều hơn so với khả năng nguồn vốn được cân đối và các thủ tục cần có chưa hoàn thành kịp thời; Một số dự án lớn chậm triển khai, chậm đưa vào hoạt động; Các ban, ngành chưa tập trung cao chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch sử dụng đất hàng năm của huyện đã được phê duyệt; Cấp xã, thị trấn chưa coi trọng chỉ đạo để tiến hành tốt việc lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm theo đúng quy định và đúng thời gian.
Một số chính sách về đất đai như: khung giá đất để áp dụng thu tiền khi giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định hiện nay chưa sát với giá thị trường, chính sách đền bù cho người dân có đất bị thu hồi chưa thỏa đáng... có ảnh hưởng rất lớn đối với việc chuyển sang mục đích sử dụng đất phi nông nghiệp và thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn huyện.
Đồng chí Thái Thị An Chung - Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh phát biểu ý kiến tại buổi làm việc. Ảnh: Thành Cường
Công tác xác định giá để đấu giá cho thuê đất công ích sử dụng vào mục đích nông nghiệp cao hơn nhiều so với việc UBND xã cho các hộ dân thuê đất, gây rất nhiều khó khăn trong việc cho thuê đất thông qua đấu giá.
Công tác quản lý đất công ích trên địa bàn huyện Yên Thành của các xã, thị trấn từ những năm trước có phần chưa chặt chẽ, tình trạng người dân tự ý thay đổi hiện trạng đất, xây dựng lán trại chăn nuôi trên đất được cho thuê vẫn còn diễn ra. Các vụ việc xảy ra chưa được giải quyết kiên quyết, dứt điểm, chưa thực hiện được việc thanh lý hợp đồng, thu hồi đất do vi phạm.
Đồng chí Cao Tiến Trung - Ủy viên Thường trực HĐND tỉnh, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh nêu ý kiến tại buổi làm việc. Ảnh: Thành Cường
Qua đó, Yên Thành kiến nghị để UBND huyện cho chủ trương và cho thuê đất đối với hộ gia đình cá nhân theo quy định của Luật Đất đai; Áp dụng tiền đặt trước 50% so với giá đất khởi điểm; Thời hạn nộp tiền trúng đầu giá sử dụng đất trong thời gian 30 ngày kể từ ngày có Quyết định phê duyệt kết quả trúng đấu giá của UBND huyện; Tạo điều kiện thuận lợi cho thuê đất đối với các hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu thuê đất khi có dự án phát triển kinh tế theo hướng trang trại nông nghiệp đối với vùng có quy mô phù hợp;...
Xác định tỷ lệ đất phân lô đấu giá được đưa vào sử dụng
Qua khảo sát trực tiếp tại một số công trình, dự án đang thực hiện trên địa bàn các xã Văn Thành, Lăng Thành và thị trấn Yên Thành của huyện Yên Thành, các thành viên Đoàn giám sát HĐND tỉnh đánh giá cao công tác giải phóng mặt bằng thực hiện dự án trên địa bàn. Đồng thời, các thành viên đoàn giám sát thẳng thắn nêu ra một số nội dung đề nghị UBND huyện Yên Thành thông tin, làm rõ: Số dự án hủy bỏ thu hồi, bổ sung số dự án trình lại; Nhu cầu thực tế của địa phương khi các công trình bị hủy bỏ, thu hồi chủ yếu là các dự án phúc lợi như nhà văn hóa, mương thoát nước, trường học,…; Tỷ lệ các dự án chưa thực hiện được phân theo loại dự án bị thu hồi (công trình trụ sở, hạ tầng,…).
Đoàn công tác thực tế tại một số dự án trên địa bàn huyện Yên Thành. Ảnh: Thành Cường
Các thành viên đoàn giám sát cũng có nhiều ý kiến về việc chia lô đất ở chưa sát với nhu cầu thực tế của người dân trên địa bàn, một số chủ đầu tư đấu giá xong gần như bỏ hoang, thậm chí chủ đầu tư bỏ cọc khiến người có nhu cầu thực sự không mua được, gây lãng phí;… Ngoài ra, huyện cần làm rõ diện tích và các nội dung liên quan đến dự án Quy hoạch mở rộng Nhà máy Xi măng Sông Lam II.
Đồng chí Nguyễn Nam Đình - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh kết luận buổi làm việc. Ảnh: Thành Cường
Ghi nhận với những kiến nghị của địa phương, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Nam Đình nhấn mạnh, các Nghị quyết của HĐND tỉnh về thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất để xây dựng công trình, dự án được thực hiện trên nguyên tắc đảm bảo sinh kế, tạo việc làm và ổn định cuộc sống cho người dân. Trên cơ sở kết quả đạt được từ năm 2016-2022, huyện Yên Thành tiếp tục sử dụng đất được thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng có hiệu quả, đồng thời huy động nguồn lực từ đất để tái đầu tư hạ tầng trên địa bàn đúng quy định.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh đề nghị huyện Yên Thành cần tăng cường hơn công tác kiểm tra, giám sát về các dự án khu dân cư, tiến hành giải quyết kịp thời, triệt để những vấn đề bức xúc trong nhân dân, hạn chế thấp nhất các trường hợp khiếu nại, tố cáo làm phức tạp tình hình an ninh tại địa phương. Bên cạnh đó, huyện cần có giải pháp quản lý chặt chẽ hơn hiện trạng, quy hoạch không gian sống, cũng như kịp thời ngăn chặn, xử lý các trường hợp xây dựng, cơi nới lấn chiếm, chiếm dụng đất trên địa bàn.