Báo Nghệ An trân trọng giới thiệu bài phát biểu khai mạc, đề dẫn hội thảo của GS. TS Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương.
Kính thưa đồng chí Lương Tam Quang - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an!
Thưa các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, các đồng chí đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các địa phương, các đồng chí lãnh đạo tỉnh Nghệ An!
Thưa các đồng chí!
Chủ tịch Hồ Chí Minh - Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất, vị lãnh tụ thiên tài, người thầy vĩ đại của Đảng và cách mạng Việt Nam. Người đã mở lối, dẫn đường cho dân tộc ta trên hành trình đấu tranh cho độc lập, tự do của dân tộc, cho hạnh phúc của nhân dân. Người là hiện thân sáng ngời của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, của ý chí, khát vọng “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”; là kết tinh vẻ đẹp của trí tuệ, phẩm giá, khí phách và lương tri của dân tộc và thời đại; là biểu tượng cao cả truyền cảm hứng bất tận cho các dân tộc trên thế giới luôn khao khát tự do, công lý và hòa bình.
Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu (19/5/1890 – 19/5/2025), hôm nay, tại thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An, quê hương của Người, chúng ta trang trọng tổ chức hội thảo: "Chủ tịch Hồ Chí Minh - biểu tượng cao đẹp của ý chí, khát vọng độc lập của dân tộc, tự do, hạnh phúc cho nhân dân", hoà trong không khí của những ngày tháng Năm lịch sử tràn đầy phấn khởi và tự hào, toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta Kỷ niệm trọng thể 50 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước; nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII và nhiệm vụ chính trị năm 2025; tiến tới tổ chức thành công Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Thay mặt Ban tổ chức, tôi xin gửi tới các đồng chí lãnh đạo, các nhà khoa học tham dự hội thảo lời chào và những lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Chúc các đồng chí sức khoẻ, hạnh phúc và nhiều thành công.
Thưa các đồng chí!
Vào đầu thế kỷ XX, khi đất nước ta đang đắm chìm trong bóng tối của chế độ thực dân, phong kiến, công cuộc giải phóng dân tộc “tưởng chừng như không có đường ra” thì một ngôi sao sáng đã xuất hiện – người thanh niên Nguyễn Tất Thành, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, mang theo trái tim yêu nước và khát vọng cháy bỏng giành độc lập, tự do, đã ra đi tìm đường cứu nước. Với nghị lực phi thường, trí tuệ mẫn tiệp và tầm nhìn vượt thời đại, Người đã dấn thân vào hành trình vạn dặm đầy gian khổ, mang theo hồn thiêng sông núi, khát vọng độc lập muôn đời của một dân tộc bị áp bức. Bằng nhãn quan chính trị sắc bén của một thiên tài, Người đã tiếp nhận ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, và từ đó, tìm thấy con đường duy nhất đúng đắn để giải phóng dân tộc – con đường cách mạng vô sản.
Từ một thanh niên yêu nước, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã trở thành người chiến sĩ cộng sản đầu tiên của Việt Nam, mang sứ mệnh lịch sử thiêng liêng mở đường cho cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Người đã vạch ra chân lý: “Cách mạng trước hết phải có đảng cách mạng (…) Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”. Vào mùa Xuân năm 1930, dưới sự chủ trì của Người, các tổ chức cộng sản trong nước đã hợp nhất thành một chính đảng duy nhất – Đảng Cộng sản Việt Nam, tự tin bước lên vũ đài lịch sử, khẳng định sứ mệnh lãnh đạo cách mạng giải phóng dân tộc.
Sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, Người đã trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam; hoàn chỉnh đường lối chiến lược, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu: “đánh đuổi Nhật, Pháp để dựng lên một nước Việt Nam tự do và độc lập”. Dưới ngọn cờ của Đảng, hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh “đem sức ta mà tự giải phóng cho ta” cùng quyết tâm cháy bỏng “Dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập”, mùa Thu năm 1945, toàn thể dân tộc Việt Nam đã vùng lên tiến hành Tổng khởi nghĩa, làm nên thắng lợi lịch sử của cuộc Cách mạng Tháng Tám “long trời lở đất”, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đó là cuộc hồi sinh vĩ đại của một dân tộc kiên cường, bất khuất, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội – mở ra thời đại Hồ Chí Minh rực rỡ nhất trong lịch sử vẻ vang ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng cho niềm tin tất thắng, là hiện thân của ý chí sắt đá và khát vọng quật khởi của cả dân tộc, như lời Tuyên thệ của Người thay mặt Chính phủ nước Việt Nam mới trước toàn thể quốc dân, đồng bào: “quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập”.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Người là biểu tượng của trí tuệ, bản lĩnh và khí phách Việt Nam. Người đã truyền lửa cho toàn dân tộc bằng lời kêu gọi vang vọng núi sông: “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Đó là ý chí sắt đá, là lời thề thiêng liêng hun đúc nên đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ và tự lực cánh sinh. Dưới sự dẫn dắt của Người, dân tộc ta đã viết nên khúc tráng ca vĩ đại – Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến trường kỳ, làm rạng danh Việt Nam, rạng ngời những trang sử vàng của Đảng – làm nên biểu tượng chiến thắng của chính nghĩa, truyền cảm hứng bất diệt cho các dân tộc đang đấu tranh vì độc lập, tự do trên toàn thế giới.
Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng của lòng quả cảm, của trí tuệ thời đại, là ngọn đuốc rực sáng của chủ nghĩa yêu nước và anh hùng cách mạng. Người đã lãnh đạo Đảng và nhân dân Việt Nam viết tiếp bản anh hùng ca của thời đại, với chân lý bất diệt: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý đó không bao giờ thay đổi”. Ngọn cờ bách chiến, bách thắng của Người đã dẫn lối, mang đến Đại thắng mùa Xuân năm 1975, với chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, mang tên Người, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thu non sông về một mối, trọn vẹn ước nguyện “Bắc Nam sum họp một nhà”. Đó là thắng lợi mang tầm vóc thế kỷ, “như một Chi Lăng, một Bạch Đằng, một Đống Đa của thế kỷ XX”, đưa dân tộc ta bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên độc lập, thống nhất, hòa bình, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Thưa các đồng chí!
Cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh “thật trong sáng và đẹp đẽ: Đẹp từ tuổi thiếu niên cho đến phút cuối cùng; đẹp về trí tuệ, về đạo đức, về phong cách; đẹp từ việc nhỏ đến việc lớn; đẹp trong quá khứ, trong hiện tại và sáng mãi trong tương lai”.
Suốt cuộc đời mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc: “là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, nhân dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Đó cũng là khát vọng của cả một dân tộc, là chân lý soi đường cho muôn triệu trái tim Việt Nam. Với lý tưởng vì nước, vì dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Bất kỳ bao giờ, bất kỳ ở đâu, tôi cũng chỉ theo đuổi một mục đích, làm cho ích quốc lợi dân”. Đó chính là lời thề thiêng liêng, là kim chỉ nam cho mọi hành động của Người trong suốt cuộc đời hoạt động và cống hiến.
Sau khi nước nhà giành được độc lập, thấm nhuần nguyên lý cách mạng không ngừng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lãnh đạo cách mạng Việt Nam tiếp tục tiến lên, gắn cách mạng dân chủ nhân dân với cách mạng xã hội chủ nghĩa để giải phóng con người, mang lại ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Người đã chỉ rõ tính ưu việt của chế độ mới, với mục tiêu cao cả là xây dựng một xã hội công bằng, bác ái: “Không có người bóc lột người, mọi người sung sướng, vẻ vang, tự do, bình đẳng, xứng đáng là thế giới của loài người”. Người nhấn mạnh: “Nước độc lập mà dân không được hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”. Từ tư tưởng ấy, Người đã lãnh đạo Chính phủ hoạch định những chiến lược phát triển kinh tế - xã hội toàn diện, nhằm xây dựng nền kinh tế của chế độ mới – vì con người, vì hạnh phúc nhân dân, để sao cho: “Làm cho người nghèo thì đủ ăn, người đủ ăn thì khá giàu, người khá giàu thì giàu thêm”.
Trong hành trình dựng xây chế độ mới, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khởi xướng phong trào toàn dân thi đua ái quốc, thắp sáng tinh thần yêu nước bằng hành động thiết thực, động viên toàn thể nhân dân “đem tài dân, sức dân làm lợi cho dân". Người không chỉ là lãnh tụ cách mạng vĩ đại mà còn là nhà văn hóa kiệt xuất, sớm đặt nền móng cho chiến lược phát triển văn hóa để “văn hóa soi đường cho quốc dân đi” và con người là mục tiêu của mọi sự phát triển, mỗi người dân đều được sống trong điều kiện bình đẳng, được phát triển toàn diện trong chế độ mới. Là một nhà giáo dục lớn, Chủ tịch Hồ Chí Minh hiểu rằng: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”. Vì thế, ngay trong những ngày đầu độc lập, Người đã lãnh đạo cuộc chiến chống “giặc dốt”, đưa ánh sáng tri thức đến với từng ngôi làng, từng mái nhà, từng trái tim Việt Nam. Người đã chỉ đạo “kiến thiết nền giáo dục” mới, mang tính “dân tộc, khoa học và đại chúng” và chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau.
Với tầm nhìn chiến lược và tư duy sắc sảo, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt chú trọng xây dựng nền quốc phòng toàn dân, nền an ninh nhân dân, thế trận chiến tranh nhân dân gắn với “thế trận lòng dân” vững chắc. Người quan tâm xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó Quân đội và Công an phải “nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Người còn là biểu tượng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy sức mạnh của nhân dân, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, của tinh thần đoàn kết quốc tế cao cả, của đường lối đối ngoại hoà bình, hữu nghị, hợp tác, của phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, “thêm bạn, bớt thù,” mở rộng vòng tay với bạn bè năm châu để cùng nhau phát triển.
Là người sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, để Đảng ta thực sự “là đạo đức, là văn minh”; không ngừng vun đắp, củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân, kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tăng cường bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Bản thân Người là hiện thân sinh động và cao cả của đạo đức cách mạng – với lối sống giản dị mà gần gũi, chân thành, vị tha và nhân hậu. Người đã kế thừa tinh hoa đạo đức truyền thống dân tộc, kết tinh những giá trị tiến bộ của nhân loại để xây dựng nên những chuẩn mực đạo đức cách mạng, trở thành nguồn sức mạnh to lớn trong công cuộc giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng rực rỡ của tinh thần dân chủ – từ trong tư tưởng cho đến thực hành, từ việc nhỏ đến việc lớn. Người luôn khẳng định: thực hành dân chủ là chìa khóa vạn năng để giải quyết mọi vấn đề. Trên nền tảng đó, Người dành tâm huyết trọn đời để xây dựng một Nhà nước kiểu mới – Nhà nước “của dân, do dân, vì dân”.
Trước lúc đi xa, Người đã để lại cho toàn Đảng, toàn dân lời căn dặn thiết tha, một mục tiêu cao cả và xuyên suốt mà hôm nay vẫn là kim chỉ nam cho mọi hành động của chúng ta: “Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”.
Thưa các đồng chí!
Vận dụng, phát triển sáng tạo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong từng bước đi, từng quyết sách chiến lược, Đảng ta đã lãnh đạo đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, phát triển và hội nhập quốc tế sâu rộng, đạt được những thành tựu vĩ đại, có ý nghĩa lịch sử. Từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, Việt Nam đã trở thành nước đang phát triển, có thu nhập tiệm cận trung bình cao, nền kinh tế năng động, chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng – an ninh vững chắc, đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao; và trên những nền tảng ấy, chúng ta có quyền tự hào, tự tin, tự lực, tự cường tiến mạnh vào kỷ nguyên phát triển mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định.
Kỷ niệm 135 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, cùng với cả nước tưởng nhớ, tri ân công lao trời biển của Người, hội thảo hôm nay là sự kiện có nhiều ý nghĩa, là dịp để chúng ta tiếp tục tôn vinh, thấm nhuần sâu sắc tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh – di sản vô giá của dân tộc và cách mạng Việt Nam, trong sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Với tinh thần đó, tôi đề nghị các đồng chí tập trung thảo luận, làm sâu sắc hơn một số nội dung chủ yếu sau đây:
Thứ nhất, tiếp tục vận dụng, phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, chung sức đồng lòng, tận dụng mọi thời cơ, thuận lợi, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa; hiện thực hóa khát vọng xây dựng một nước Việt Nam “hoà bình, thống nhất, dân chủ và giàu mạnh”, “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, “sánh vai với các cường quốc năm châu” như nguyện ước thiêng liêng của Bác lúc sinh thời.
Cần cụ thể hoá những tư tưởng của Người để triển khai thực hiện thật tốt những quyết sách chiến lược hiện nay về mục tiêu tăng trưởng kinh tế; hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, khơi thông mọi điểm nghẽn, dỡ bỏ mọi rào cản để giải phóng mọi nguồn lực, nhất là nguồn lực trong nhân dân; phát triển khu vực kinh tế tư nhân thật sự trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; xác lập mô hình tăng trưởng mới gắn với sự đột phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tiến hành sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, tạo sự chuyển biến căn bản trong phương thức quản trị quốc gia, quản trị và điều hành phát triển kinh tế - xã hội, tối ưu hóa việc huy động và phân bổ nguồn lực phù hợp với nền tảng phát triển mới của đất nước; xây dựng lực lượng vũ trang chính quy, tinh nhuệ, hiện đại và nền ngoại giao toàn diện, hiện đại mang bản sắc Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
Thứ hai, thấm nhuần sâu sắc, phát triển sáng tạo tư tưởng của Người về “dân là gốc”, nhân dân là trung tâm, là chủ thể của sự nghiệp cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn tâm niệm: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”. Cần quán triệt tư tưởng đó để triển khai có hiệu quả những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy sức mạnh của nhân dân, mở rộng quyền làm chủ của nhân dân, bảo đảm nhân dân thực sự là chủ, thực sự làm chủ. Đặc biệt, cần hết sức quan tâm chăm lo nâng cao đời sống nhân dân, gắn tăng trưởng kinh tế với tiến bộ, công bằng xã hội, phát triển bao trùm, “không để ai bị bỏ lại phía sau”, nâng cao dân trí, phát triển văn hoá, con người… Thực hiện thật tốt những chính sách thiết thực được người dân mong đợi như miễn học phí, xóa nhà tạm, nhà dột nát và tiến tới miễn viện phí cơ bản, hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn, yếu thế, xoá hộ nghèo… phát huy tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa - một chế độ vì con người, vì tự do, hạnh phúc của nhân dân như Bác Hồ hằng mong muốn.
Thứ ba, vận dụng, phát triển sáng tạo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để xây dựng Đảng ta thật trong sạch, vững mạnh, thực sự “là đạo đức, là văn minh”; tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng; giáo dục và rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên “vừa hồng, vừa chuyên”, “cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”, “nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, viết tiếp những trang sử vàng 100 năm Đảng lãnh đạo cách mạng Việt Nam, để Đảng ta mãi “xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân” như lời căn dặn của Bác.
Thưa các đồng chí!
“Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch – người anh hùng dân tộc vĩ đại, và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta và non sông đất nước ta”. Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta chung sức, đồng lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước; tự cường, tự tin, tiến mạnh trong kỷ nguyên phát triển mới, vì một nước Việt Nam hoà bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội, thỏa lòng mong ước của Bác Hồ lúc sinh thời và ước vọng của toàn dân tộc.
Xin kính chúc các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các đồng chí lãnh đạo đại diện các Ban, Bộ, ngành Trung ương và địa phương; quý vị đại biểu, các nhà khoa học luôn dồi dào sức khoẻ, an lành, hạnh phúc và thành công mới!
Chúc hội thảo thành công tốt đẹp!
(Đầu đề do Báo Nghệ An đặt)
.jpg)
