Có 582 cuộc đấu giá thành, 7 cuộc đấu giá không thành, 501 cuộc đấu giá bằng hình thức bỏ phiếu trực tiếp tại cuộc đấu giá và 88 cuộc đấu giá bằng hình thức bỏ phiếu gián tiếp. Tổng số tiền nộp ngân sách nhà nước là 4.210.890.078.000 đồng. Sở Tài chính đã tham mưu UBND tỉnh phê duyệt tổ chức bán đấu giá 05 cơ sở nhà, đất tài sản công, trong đó có 03 cơ sở nhà, đất tài sản công đấu giá thành công, thu về ngân sách nhà nước 157.176.160.000 đồng.
Để đạt được kết quả trên, UBND tỉnh đã ban hành nhiều Quyết định, Quy định, Công văn chỉ đạo, hướng dẫn nhằm đảm bảo cho hoạt động đấu giá tài sản trên địa bàn tỉnh hoạt động ổn định, theo đúng các quy định của pháp luật như Quyết định số 12/2018/QĐ-UBND ngày 02/03/2018 ban hành Quy định về đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Công văn số 8443/UBND-NC ngày 02/11/2018 về việc tăng cường quản lý hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh... Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh ban hành quy định cơ quan xác định, phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An và ủy quyền quyết định tăng hệ số điều chỉnh giá đất trong xác định giá khởi điểm, qua đó đã tạo sự chủ động cho cấp huyện trong việc xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất. UBND huyện, thành phố, thị xã đã thành lập Tổ tư vấn lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản và Tổ giám sát đấu giá quyền sử dụng đất. Các cuộc đấu giá đều mời đại diện Công an tham dự để giám sát, nắm bắt, xử lý tình hình an ninh trật tự
Các tổ chức đấu giá tài sản đã chấp hành khá nghiêm túc các quy định của pháp luật trong công tác đấu giá quyền sử dụng đất, nhất là trong việc ban hành Quy chế đấu giá quyền sử dụng đất đối với từng cuộc đấu giá, thực hiện việc thông báo công khai trên phương tiện báo in hoặc báo hình của tỉnh theo quy định và tiến hành niêm yết tại trụ sở doanh nghiệp, tại trụ sở xã, phường, thị trấn nơi có đất để người dân được biết và đăng ký tham gia đấu giá. Việc tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá quyền sử dụng đất được tiến hành khá chặt chẽ, đảm bảo thông tin của người tham gia đấu giá. Quá trình tiếp nhận hồ sơ đấu giá do Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản Nghệ An đảm nhận đều được bố trí hệ thống camera theo dõi giám sát nhằm tăng cường minh bạch trong quá trình tiếp nhận hồ sơ, đảm bảo an ninh trật tự và để có dữ liệu làm căn cứ để xử lý vi phạm. Người tham gia đấu giá đã được cung cấp thông tin sơ đồ quy hoạch lô đất đấu giá để tìm hiểu hiện trạng lô đất. Trình tự, thủ tục tiến hành các phiên đấu giá được thực hiện tương đối nghiêm túc.
Từ đầu năm 2019 đến nay, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, nhiều địa phương đã triển khai thực hiện đấu giá bằng hình thức bỏ phiếu gián tiếp. Hình thức này có ý nghĩa tích cực trong việc hạn chế đáng kể tình trạng mất an ninh trật tự do “cò đấu giá” và làm tăng chênh lệch giữa giá khởi điểm và giá trúng đấu giá. Công tác đấu giá quyền sử dụng đất đã góp phần tạo nguồn ngân sách lớn cho địa phương, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng; đồng thời thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản, giải quyết một phần nhu cầu đất ở của người dân và đất đai phục vụ các dự án đầu tư của tổ chức, doanh nghiệp.
Ban Pháp chế giám sát tại huyện Đô Lương về công tác đấu giá quyền sử dụng đất
Tuy nhiên, qua giám sát của Ban Pháp chế HĐND tỉnh, công tác đấu giá quyền sử dụng đất vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Quy định của UBND tỉnh về khoản tiền đặt trước đối với đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân tại đô thị (là 20% giá khởi điểm của quyền sử dụng đất) là không phù hợp với quy định tại khoản khoản 1 điều 39 Luật đấu giá tài sản và khi thực hiện đấu giá gián tiếp sẽ dẫn đến bất cập trong bảo mật thông tin của người tham gia đấu giá. Nhiều tổ chức đấu giá phản ánh Đề cương bản tiêu chí và thang điểm chấm lựa chọn tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An ban hành kèm theo Công văn số 8443/UBND-NC ngày 02/11/2019 của UBND tỉnh về việc tăng cường quản lý hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh có đưa ra một số tiêu chí chưa phù hợp, khách quan, công bằng như tiêu chí về trụ sở, địa điểm làm việc; năng lực kinh nghiệm đấu giá của tổ chức đấu giá tài sản, đấu giá viên…Thông tin lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản trên các Trang thông tin điện tử của 1 số huyện chưa có hoặc chưa đầy đủ. Do đó, việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản còn mang tính hình thức, vẫn đang có “cơ chế xin- cho” nên chưa đảm bảo tính khách quan, công khai, minh bạch và hiệu quả. Việc xác định giá khởi điểm có khi chưa sát với giá thị trường, tạo cơ hội cho các đối tượng cò đất đẩy giá hoặc dìm giá nhằm trục lợi. Thiếu văn bản hướng dẫn thống nhất về hạ tầng kỹ thuật của khu đất đấu giá bao gồm những hạng mục gì, tỷ suất đầu tư... nên các địa phương thực hiện chưa thống nhất; Hoạt động của Tổ giám sát đấu giá quyền sử dụng đất nhiều nơi vẫn còn hình thức, chưa kịp thời phát hiện vi phạm trong quá trình tổ chức thực hiện cuộc đấu giá. Đối với hình thức đấu giá bỏ phiếu trực tiếp tại phiên đấu giá, vẫn còn tồn tại tình trạng “quân xanh, quân đỏ”, “cò đấu giá”, thông đồng, dìm giá làm cho giá trị tài sản bán vượt mức giá khởi điểm chưa cao, người dân có nhu cầu đất ở khó tiếp cận, đấu giá thành; tình hình an ninh tại cuộc đấu giá còn diễn biến phức tạp. Việc thực hiện đấu giá đất bằng hình thức gián tiếp chưa có sự đồng bộ giữa các tổ chức đấu giá đất, chưa có sự thống nhất cách thức ghi phiếu trả giá, cũng như bỏ phiếu trả giá vào thùng phiếu…Một số vi phạm của tổ chức đấu giá, đấu giá viên, người tham gia đấu giá đã bị phát hiện nhưng chưa được xử lý dứt điểm.
Để công tác đấu giá quyền sử dụng đất trong thời gian tới được thực hiện hiệu quả hơn, thiết nghĩ cần quan tâm 1 số vấn đề sau:
Thứ nhất, Bộ Tư pháp cần sớm xây dựng Trang thông tin điện tử chuyên ngành để các quy định về đăng thông báo lựa chọn tổ chức đấu giá, thông báo về việc đấu giá tài sản được thực hiện nghiêm túc. Trong thời gian chờ Bộ Tư pháp xây dựng Trang thông tin điện tử đề nghị UBND tỉnh Nghệ An nên nghiên cứu, học tập 1 số tỉnh như Thanh Hóa, Ninh Bình, Hà Nội…xây dựng chuyên mục Đấu giá tài sản trên Cổng Thông tin điện tử của tỉnh để cung cấp rộng rãi và đầy đủ các thông tin liên quan đến đấu giá tài sản nói chung và đấu giá quyền sử dụng đất nói riêng, tạo thuận lợi cho các tổ chức đấu giá trong tiếp cận thông tin liên quan đến lựa chọn tổ chức đấu giá và các tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng đất trong tiếp cận thông tin về việc đấu giá quyền sử dụng đất, góp phần công khai, minh bạch thị trường bất động sản và nâng cao hiệu quả công tác đấu giá quyền sử dụng đất.
Thứ hai, UBND tỉnh cần sớm sửa đổi, bổ sung 1 số quy định chưa phù hợp và có bất cập. Sơ kết, đánh giá thí điểm hình thức đấu giá gián tiếp trong thời gian qua và kịp thời ban hành Quy chế đấu giá gián tiếp để áp dụng thống nhất trên địa bàn tỉnh.
Thứ ba, UBND cấp huyện cần chú trọng việc công khai rộng rãi thông tin về lựa chọn tổ chức đấu giá đất và thông tin đấu giá đất; xác định giá khởi điểm đảm bảo sát đúng với giá thị trường; lựa chọn tổ chức đấu giá một cách khách quan đảm bảo các tiêu chí đã đề ra; quyết định bước giá sát với diễn biến cuộc đấu giá; Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức bán đấu để tổ chức cuộc đấu giá đảm bảo đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật và đảm bảo an ninh trật tự tại các phiên đấu giá; xử lý nghiêm túc và dứt điểm các hành vi vi phạm (nếu có) .
Thứ tư, các tổ chức đấu giá cần quan tâm đầu tư cơ sở vật chất để đảm bảo an ninh, an toàn cho các cuộc đấu giá; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đấu giá viên; ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng trang thông tin điện tử …để đáp ứng được các yêu cầu của hoạt động đấu giá tài sản trong thời gian tới./.
An Chung
(Ban Pháp chế HĐND tỉnh)
