Sáng 21/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV tiến hành thảo luận tại Tổ. Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An thảo luận tại Tổ 7 cùng đoàn tỉnh Lâm Đồng.
Đề xuất giải pháp giảm chi phí logistics
Tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ sự đồng tình với báo cáo của Chính phủ, đồng thời, đóng góp nhiều ý kiến thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả thực thi chính sách và hướng tới phát triển bền vững.
Đại biểu Hoàng Minh Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đánh giá, báo cáo của Chính phủ cho thấy nhiều điểm sáng, trong đó nổi bật là kết quả phát triển hạ tầng.
Việc hoàn thành mục tiêu 3.000km đường bộ cao tốc vào cuối năm 2025, cùng nhiều công trình trọng điểm được đẩy nhanh tiến độ, thể hiện nỗ lực rất lớn của Chính phủ trong thực hiện các cam kết đầu tư công.
Tuy nhiên, đại biểu lưu ý một nghịch lý đáng quan tâm: Dù đầu tư hạ tầng lớn, chi phí logistics của Việt Nam vẫn ở mức cao, chiếm khoảng 17% GDP, trong khi mức trung bình toàn cầu chỉ từ 10 - 11%, còn nhóm các nước ASEAN-4 là 12- 13%. Nguyên nhân chủ yếu là do vận tải hàng hóa vẫn phụ thuộc tới 70% vào đường bộ; hạ tầng kết nối giữa các loại hình vận tải còn yếu; nhiều điểm nghẽn giao thông tồn tại kéo dài.
Để đầu tư hạ tầng hiệu quả hơn, ông Hoàng Minh Hiếu kiến nghị ba nhóm giải pháp cụ thể. Trước hết, trong quá trình sửa Luật Quy hoạch, cần thống nhất quy hoạch hạ tầng giao thông theo hướng tổng thể, liên thông giữa đường bộ, đường sắt, hàng không, đường thủy, thay vì tách rời từng lĩnh vực như hiện nay.
Bên cạnh đó, trong phân bổ vốn đầu tư công, vị đại biểu đoàn Nghệ An đề nghị tập trung ưu tiên ở những nơi có lưu lượng giao thông lớn và có các tác động lớn đến kinh tế - xã hội như khu vực TP. Hồ Chí Minh, nơi hạ tầng quanh cảng biển, sân bay thường xuyên quá tải.
Đối với tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu cho phép tăng tốc độ lưu thông nhằm nâng cao hiệu quả khai thác tại những đoạn tuyến có lưu lượng phương tiện thấp và đủ điều kiện an toàn.
Theo đại biểu, đây là một trong những giải pháp quan trọng để giảm chi phí logistics, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và phát huy tối đa giá trị đầu tư hạ tầng giao thông. Hiện nay, giới hạn tốc độ 90 km/h trên nhiều đoạn tuyến chưa tương xứng với chất lượng hạ tầng và mật độ phương tiện thực tế.
Dẫn số liệu cho thấy, tỷ lệ tai nạn giao thông trên các tuyến cao tốc hiện chỉ chiếm 0,78%, thấp nhất trong tất cả các loại hình giao thông. Do đó, việc xem xét tăng tốc độ khai thác tại những đoạn có lưu lượng thấp được đánh giá là khả thi, an toàn và cần thiết để tận dụng tối đa năng lực vận hành của mạng lưới cao tốc quốc gia.
Về lĩnh vực văn hóa - xã hội, đại biểu Hoàng Minh Hiếu nêu lo ngại về tình trạng lạm dụng mạng xã hội trong giới trẻ. Ông dẫn nghiên cứu cho thấy người Việt Nam sử dụng mạng xã hội trung bình hơn 3 giờ mỗi ngày, riêng trẻ em và thanh thiếu niên lên tới 4 giờ. Việc tiếp xúc quá sớm và thiếu kiểm soát với các nội dung trên mạng đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tâm thần, thể chất và khả năng giao tiếp của trẻ. Nhiều vụ việc đau lòng đã cho thấy tác động tiêu cực này.
Ông cho biết, nhiều quốc gia đã có biện pháp mạnh mẽ để bảo vệ trẻ em: Úc cấm trẻ dưới 16 tuổi dùng mạng xã hội; Pháp và Đan Mạch hạn chế dưới 15 tuổi; Trung Quốc quy định trẻ em dưới 18 tuổi chỉ được sử dụng Internet dưới 2 giờ mỗi ngày. Từ kinh nghiệm đó, đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu xây dựng cơ chế pháp lý, chế tài cụ thể để kiểm soát, bảo vệ sức khỏe tinh thần cho trẻ em trong không gian mạng, đồng thời tăng cường giáo dục kỹ năng số an toàn trong nhà trường và cộng đồng.
Sửa đổi, bổ sung kịp thời Chiến lược phòng, chống thiên tai
Ông Trần Nhật Minh - ĐBQH chuyên trách Đoàn Nghệ An cũng phát biểu, bày tỏ đồng thuận với báo cáo của Chính phủ và các cơ quan thẩm tra, đồng thời tập trung kiến nghị giải pháp về công tác phòng, chống thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu, vấn đề nóng của năm 2025.
Theo ông năm 2025 là năm thời tiết cực đoan, với 9 cơn bão lớn, trong đó bão số 10 và số 11 gây ngập lụt nghiêm trọng tại miền Trung và Bắc Bộ. Nghệ An là một trong những địa phương chịu thiệt hại nặng nề.
Chính phủ và Thủ tướng đã phản ứng nhanh, liên tiếp ban hành công điện, thành lập tổ công tác đặc biệt, huy động hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ tham gia cứu hộ, cứu nạn, hỗ trợ khẩn cấp hơn 3.200 tỷ đồng cho 15 địa phương. Công tác cứu trợ, bảo đảm lương thực, nước sạch, thuốc men được triển khai kịp thời, thể hiện rõ tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Tuy vậy, vị đại biểu đoàn Nghệ An cho rằng, công tác phòng chống thiên tai vẫn còn đối diện 3 thách thức lớn: Nhiều khu vực chưa tiếp cận được hệ thống cảnh báo sớm; thiếu nguồn lực tài chính trong khi Việt Nam cần đầu tư ít nhất 3 - 5 tỷ USD mỗi năm để nâng cao khả năng chống chịu thiên tai nhưng ngân sách hiện mới đáp ứng được khoảng 40%.
Việc xây dựng quá nhiều công trình tại các vùng có nguy cơ sạt lở cao mà không có biện pháp bảo vệ phù hợp, khiến mức độ thiệt hại khi thiên tai xảy ra trở nên nghiêm trọng hơn, đồng thời tình trạng phá rừng, nhất là khu vực miền núi, làm mất đi lớp chắn tự nhiên, gia tăng nguy cơ lũ quét và sạt lở đất.
Từ thực tiễn đó, đại biểu Trần Nhật Minh đề nghị Chính phủ sớm có cái sơ kết, rà soát kết quả thực hiện Chiến lược Phòng chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 để sửa đổi, bổ sung kịp thời các mục tiêu, giải pháp phù hợp trong tình hình mới; đặc biệt là phù hợp với tổ chức bộ máy Nhà nước mới.
Chính phủ chỉ đạo sớm triển khai xây dựng bản đồ phân vùng rủi ro do sạt lở đất, lũ quét tỷ lệ lớn theo Quyết định số 1262/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Cảnh báo sớm sạt lở đất, lũ quét khu vực miền núi, trung du Việt Nam; đồng thời chỉ đạo các địa phương phối hợp với các bộ, ngành liên quan quy hoạch khu dân cư an toàn, xây dựng các công trình trên địa bàn gắn với công tác phòng chống thiên tai, các công trình tránh trú bảo đảm an toàn cho người dân trong mùa mưa bão.
Ông Trần Nhật Minh cũng đề nghị đầu tư hoàn thiện cái hệ thống quan trắc cảnh báo lũ ống, lũ quét, sạt lở đất trên các địa bàn có nguy cơ xảy ra cao; đồng thời bổ sung ngân sách cho các dự án nâng cấp hệ thống đê điều, hồ chứa nước và công trình thoát lũ; đặc biệt cần phải chỉ đạo rà soát hạ tầng trọng yếu, kết nối giao thông tại các địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa bị thiệt hại trong đợt mưa lũ vừa qua để sớm có kế hoạch đầu tư tại những nơi còn bị chia cắt.
Và cuối cùng, theo vị đại biểu đoàn Nghệ An là cần có giải pháp để nâng cao nhận thức và đào tạo kỹ năng phòng, chống thiên tai cho cộng đồng.
Thành Duy - Phan Hậu
.jpg)
