Đơn giản hóa quy định về kinh doanh được triển khai trên diện rộng
ĐBQH Phan Thị Mỹ Dung (Long An) bày tỏ ấn tượng từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số với các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể tại các Nghị quyết, chương trình, các đề án quan trọng về đẩy mạnh, cải cách thủ tục hành chính và hiện đại hóa phương thức chỉ đạo điều hành, phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Qua báo cáo cho thấy, nhiều chỉ số của Việt Nam do các tổ chức quốc tế đánh giá công bố năm 2023 được thăng hạng như xếp hạng môi trường kinh doanh tăng 12 bậc, xếp hạng 46/132 quốc gia về nền kinh tế, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu tăng 2 bậc so với năm 2022. Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh đã được triển khai trên diện rộng, góp phần tạo chuyển biến tích cực trong cải thiện môi trường kinh doanh, thuận lợi và minh bạch hơn…
Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung cũng đánh giá cao việc xây dựng thống nhất các cổng dịch vụ công trực tuyến đã tạo ra nhiều thuận lợi, từ đó tiết kiệm nhiều thời gian đi lại cũng như các chi phí không chính thức, hạn chế việc tiếp xúc cũng là góp phần vào phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Bên cạnh đó, thông qua mạnh mẽ đổi mới xây dựng các quy trình liên thông giải quyết thủ tục hành chính giữa các ngành, lĩnh vực với nhau và việc đơn giản hóa thủ tục hành chính nội bộ giữa các cơ quan hành chính nhà nước cũng đã góp phần phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn, nâng cao chất lượng, hiệu quả thực thi công vụ.
Cũng quan tâm đến nội dung này, ĐBQH Nguyễn Thị Mai Phương (Gia Lai) ghi nhận, tại kỳ họp này, lần đầu tiên Chính phủ có một báo cáo riêng về rà soát, xử lý các vướng mắc, bất cập về thủ tục hành chính bên cạnh Báo cáo về tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Qua báo cáo cho thấy, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và người dân, hơn 18% quy định đã được cắt giảm và đơn giản hóa trên chỉ tiêu ít nhất 20% theo Nghị quyết số 68 của Chính phủ về ban hành Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020 – 2025.
Làm rõ trách nhiệm không thực hiện đúng cải cách thủ tục hành chính
Tuy nhiên, các đại biểu Quốc hội cũng cho rằng, việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin qua thực tiễn đánh giá, cũng như qua phản ánh của người dân, doanh nghiệp vẫn còn tồn tại, hạn chế, vướng mắc.
Đại biểu Nguyễn Thị Mai Phương chỉ rõ, Báo cáo cho thấy hoạt động cắt giảm, đơn giản hóa các quy định kinh doanh chưa đạt yêu cầu đề ra. Tỷ lệ hoàn thành phân cấp thủ tục hành chính theo phương án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mới đạt được 29,5%. Quá trình triển khai xây dựng, khai thác, ứng dụng, chia sẻ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong thủ tục hành chính còn nhiều khó khăn. Có 5 tỉnh, thành, trong đó có 4 thành phố trực thuộc Trung ương chưa thành lập trung tâm phục vụ hành chính công. Việc thực hiện thủ tục hành chính trong quá trình chuyển đổi số cũng gặp nhiều hạn chế do cơ sở dữ liệu chưa liên thông, chưa đồng bộ.
Dẫn số liệu từ Báo cáo Dòng chảy pháp luật kinh doanh của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam năm 2023, đại biểu Nguyễn Thị Mai Phương cho biết, các vướng mắc về thủ tục hành chính, quy định kinh doanh của doanh nghiệp ít được phản ánh trong đề xuất cắt giảm của các bộ, ngành. Theo Báo cáo năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2023, gần 73% doanh nghiệp cho biết phải trì hoãn hoặc hủy bỏ kế hoạch kinh doanh trong năm 2023 do gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục về đất đai. Tỷ lệ này cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ năm 2022 là 42,9 %.
Từ những phân tích trên, đại biểu Nguyễn Thị Mai Phương đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm đẩy mạnh và cải cách thực chất hơn nữa, không chỉ là cắt bỏ một vài giấy tờ hay một vài ngày trong thời hạn thủ tục hành chính mà phải cắt giảm những thủ tục không cần thiết. Đồng thời, thực hiện đồng bộ những giải pháp Chính phủ đã đề ra trong báo cáo cũng như kiến nghị của các cơ quan của Quốc hội; làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm khắc đối với các bộ, ngành, địa phương không thực hiện đúng cải cách thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh đã được phê duyệt.
“Việc cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh và phân cấp phải trên nguyên tắc gắn với cơ chế và điều kiện để bảo đảm thi hành, không cào bằng trong tất cả các lĩnh vực và phải lắng nghe ý kiến của người dân, doanh nghiệp. Có như vậy chúng ta mới xây dựng được thủ tục hành chính hiệu quả, phục vụ tốt cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế - xã hội”, đại biểu Nguyễn Thị Mai Phương nhấn mạnh.
Cơ bản thống nhất với các giải pháp, phương hướng của Chính phủ đề ra đối với công tác này, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung cũng kiến nghị, thời gian tới, Chính phủ cần tiếp tục phân cấp mạnh mẽ hơn nữa trong giải quyết thủ tục hành chính, nhất là các thủ tục về cho phép, cấp phép các chứng chỉ hành nghề. Cùng với đó, tạo cơ chế pháp lý tốt để địa phương, đơn vị được phân cấp, giao nhiệm vụ chủ động phát huy nội lực, tài lực, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ được giao. Hoàn thiện đồng bộ các quy định pháp luật song song với thực hiện cải cách thủ tục hành chính.
Để đáp ứng yêu cầu phục vụ tốt nhất cho xây dựng Chính phủ số và chuyển đổi số, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung đề nghị việc xây dựng các cơ sở dữ liệu ở mỗi ngành, lĩnh vực, địa phương phải xác định theo nguyên tắc đồng bộ, tích hợp và chia sẻ được với nhau. Các dữ liệu cũng phải được cập nhật kịp thời, liên tục.
