Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu kết luận Hội nghị
- Thưa đồng chí Trần Quang Phương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội,
- Thưa đồng chí Nguyễn Văn Quảng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn ĐBQH thành phố Đà Nẵng,
- Thưa các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Chủ nhiệm các Ủy ban của Quốc hội,
- Thưa các đồng chí lãnh đạo của các cơ quan Trung ương, lãnh đạo Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung!
Tiếp theo thành công của Hội nghị tổng kết hoạt động của HĐND các tỉnh, thành khu vực phía Bắc, hôm nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2021, bàn nhiệm vụ năm 2022 của HĐND các tỉnh, thành khu vực miền Trung. Trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng sự tham dự đầy đủ của các đồng chí đã thể hiện quan tâm lớn đến hoạt động của HĐND các tỉnh, thành trong khu vực. Thay mặt lãnh đạo Quốc hội, tôi gửi đến tất cả các đồng chí lời chúc mạnh khỏe, chúc mừng nồng nhiệt nhất.
Thưa các đồng chí!
Qua báo cáo tóm tắt hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung trong năm 2021, đề ra nhiệm vụ năm 2022 của đồng chí Nguyễn Thị Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Hội nghị đã được nghe 9 ý kiến phát biểu hết sức tâm huyết, trách nhiệm với việc đổi mới các hoạt động của HĐND về nâng cao chất lượng các kỳ họp, chất lượng giám sát, chất lượng chất vấn… Tôi đề nghị phần kiến nghị, Ban Công tác đại biểu tổng hợp, tiếp thu đầy đủ để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sau này có những nội dung gì trả lời được Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ trả lời.
Có những địa phương như thành phố Đà Nẵng bố trí Trưởng các Ban HĐND là Thành ủy viên, một số nơi là cấp ủy, cho thấy sự quan tâm và tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với tổ chức và hoạt động của HĐND, khẳng định vai trò, chức năng, nhiệm vụ của HĐND trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, sự nghiệp đổi mới ngày nay.
Qua báo cáo của đồng chí Trưởng Ban Công tác đại biểu và ý kiến của các đồng chí, tôi nêu 6 điểm nổi bật trong hoạt động năm 2021 của HĐND các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung.
Thứ nhất, thực hiện Nghị quyết đại hội Đảng bộ toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội đảng bộ các tỉnh, thành phố nhiệm kỳ 2020-2025, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2026, tất cả những nội dung này đã được HĐND các tỉnh, thành phố cụ thể hóa bằng nghị quyết phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của khu vực miền Trung năm 2021 và 2 tháng đầu năm 2022.
Thứ hai, chúng ta đã tổ chức thành công bầu cử ĐBQH Khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Thứ ba, chúng ta kiện toàn bộ máy của HĐND và UBND cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026. Sau bầu cử thành công, ở Trung ương, Kỳ họp thứ Nhất của Quốc hội đã kiện toàn các chức danh, tương tự các địa phương cả nước, trong đó có các tỉnh, thành miền Trung cũng đã kiện toàn rất kịp thời các chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Trưởng các Ban HĐND. Có những địa phương như thành phố Đà Nẵng bố trí các Trưởng ban HĐND là Thành ủy viên, một số nơi là cấp ủy, cho thấy sự quan tâm và tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với tổ chức và hoạt động của HĐND, khẳng định vai trò, chức năng, nhiệm vụ của HĐND trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, sự nghiệp đổi mới ngày nay.
Thứ tư, 18 tỉnh, thành ở miền Trung đã khắc phục kịp thời những tác động tiêu cực do biến đổi khí hậu, lũ lụt thiên tai của năm 2020 và năm 2021. Hầu như các tỉnh, từ Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tỉnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Bình Định, Khánh Hòa… đều bị ảnh hưởng của thiên tai, lũ lụt của năm 2020, để lại cho năm 2021 phải khắc phục rất nặng nề. Các đồng chí vừa lo phát triển kinh tế - xã hội, vừa khắc phục, nhất là lo cho các hộ gia đình gặp khó khăn, gia đình chính sách, người nghèo. Tôi được biết, có những nơi bây giờ, vẫn chưa xây dựng xong nhà ở cho những hộ bị ảnh hưởng bởi lũ lụt.
Thứ năm, cùng với cả nước, TP. Đà Nẵng và các tỉnh ở miền Trung đã quyết liệt, quyết tâm trong công tác phòng chống dịch. Chính vì thế, số các ca nhiễm, ca nặng, ca tử vong giảm so với các vùng miền khác, được Trung ương ghi nhận và đánh giá cao.
Thứ sáu, HĐND các tỉnh, thành phố trong khu vực đều có sự đổi mới, linh hoạt nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động: Chú trọng xây dựng các quy chế hoạt động, quy chế phối hợp hoạt động; nâng cao chất lượng tổ chức các kỳ họp để ban hành các nghị quyết chất lượng; hoạt động chất vấn, giải trình, giám sát, TXCT chuyên đề được đổi mới, tăng cường chất lượng; công tác bồi dưỡng kỹ năng, hoạt động đại biểu HĐND được quan tâm, hướng dẫn.
Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Hội nghị
Có những vấn đề như mua sắm tài sản công, đấu thầu đất đai vừa qua HĐND cấp tỉnh chúng ta phát hiện được bao nhiêu vụ việc sai phạm phải xử lý? Cán bộ bị xử lý hiện nay đa phần là vi phạm về đất đai, tại sao cùng một địa phương mà chỗ khác người ta làm tốt không sao nhưng có chỗ làm là sai? Đây là vấn đề HĐND phải có chuyên đề bàn bạc cụ thể nhằm khắc phục trong thời gian tới.
Thưa các đồng chí!
Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của HĐND các tỉnh, thành khu vực miền Trung vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Một là, khâu chuẩn bị tài liệu không kịp thời, ảnh hưởng lớn đến chất lượng hoạt động thẩm tra; để khắc phục tình trạng này, phải quyết tâm chuẩn bị từ sớm, từ xa để nâng cao chất lượng các đề án, dự thảo nghị quyết, báo cáo trình kỳ họp. Mục tiêu cuối cùng của Đảng, Nhà nước là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, HĐND cần thể chế hóa các nghị quyết của Đảng, cụ thể thành từng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng hệ thống chính trị để làm cho bộ máy chúng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Thứ hai, hoạt động chất vấn luôn được đông đảo cử tri quan tâm nhưng từng lúc, từng nơi vẫn còn hình thức: Người đặt câu hỏi dài dòng, người trả lời loay hoay không thấy trách nhiệm của mình, ngay cả ở Trung ương cũng có, địa phương cũng có, chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận thực trạng này. Tới đây, để khắc phục vấn đề này như thế nào là trách nhiệm của cấp ủy Đảng, chính quyền ở các địa phương, của Thường trực, các Ban, Tổ đại biểu và các đại biểu HĐND, phải bàn bạc để hoạt động này tập trung làm rõ được những vấn đề trọng tâm, trọng điểm ở mỗi kỳ họp.
Thứ ba, có những vấn đề như mua sắm tài sản công, đấu thầu đất đai vừa qua HĐND cấp tỉnh chúng ta phát hiện được bao nhiêu vụ việc sai phạm phải xử lý? Cán bộ bị xử lý hiện nay đa phần là vi phạm về đất đai, tại sao cùng một địa phương mà chỗ khác người ta làm tốt không sao nhưng có chỗ làm là sai? Đây là vấn đề HĐND phải có chuyên đề bàn bạc cụ thể nhằm khắc phục trong thời gian tới.
Thứ tư, trong đôn đốc việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân, có làm đúng chức năng của mình, có thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc giải quyết hay không? Đồng chí Chủ tịch Quốc hội đề nghị hàng tháng, Ban Dân nguyện cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác dân nguyện, nhấn mạnh vấn đề tiếp nhận, đôn đốc giải quyết đơn từ, những vụ việc tồn đọng kéo dài.
Thứ năm, một điểm yếu hiện nay là việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động. Thời gian tới, phải đổi mới, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý, giải quyết công việc thường xuyên, hiệu quả, vào các hoạt động chỉ đạo, điều hành của HĐND để nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động.
Quang cảnh Hội nghị
Trung ương giám sát trọng tâm, trọng điểm nhưng nếu ở địa phương giám sát rộng thì hiệu quả giám sát sẽ rất cao. Quốc hội giám sát một thì địa phương phải giám sát mười, Quốc hội giám sát mười thì địa phương phải giám sát cao hơn.
Về nhiệm vụ thời gian tới, các đồng chí đã báo cáo đầy đủ, tôi xin nhấn mạnh một số nội dung sau:
Thứ nhất, tiếp tục rà soát, xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện Đề án tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng kỳ họp, xây dựng nghị quyết, chất lượng giám sát; hoạt động chất vấn các kỳ họp chúng ta phải có kịch bản, phải có tính toán làm sao để chất lượng, hiệu quả, tăng cường sự sôi động của các kỳ họp; trong hoạt động TXCT, làm sao thật sự gắn bó mật thiết với cử tri. Cùng với đó, như tôi nói ở trên là tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động, nhất là trong tổ chức các kỳ họp HĐND.
Thứ hai, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, của Thường trực cấp ủy, Thường vụ để kịp thời kiện toàn các chức danh còn thiếu; quan tâm công tác đào tạo, luân chuyển cán bộ của HĐND, công tác quy hoạch đại biểu HĐND cho nhiệm kỳ 2026 - 2031.
Thứ ba, HĐND các tỉnh, thành phố cần tiến hành rà soát, xây dựng ban hành các chủ trương, nghị quyết cho cả nhiệm kỳ. Như Quốc hội, Kết luận 19 của Bộ Chính trị đã triển khai cho các đồng chí về xây dựng chương trình pháp luật cho cả nhiệm kỳ. Ở cấp tỉnh, thành phố thì chúng ta dự kiến mỗi năm ban hành bao nhiêu nghị quyết, đặc biệt cần xem lại việc ban hành và thực hiện có gắn với nhau không.
Thứ tư, HĐND các tỉnh, thành phố kịp thời ban hành nghị quyết để tổ chức giám sát việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ. Chủ tịch Quốc hội có nói với tôi là phải nhấn mạnh ở các tỉnh miền Trung để tổ chức giám sát đối với những hoạt động giám sát 4 chuyên đề do các Phó Chủ tịch Quốc hội làm Trưởng đoàn, 2 tuần qua làm việc liên tục với các bộ, ngành liên quan. Trung ương giám sát trọng tâm, trọng điểm nhưng nếu ở địa phương giám sát rộng thì hiệu quả giám sát sẽ rất cao. Quốc hội giám sát một thì địa phương phải giám sát mười, Quốc hội giám sát mười thì địa phương phải giám sát cao hơn.
Thứ năm, tăng cường trao đổi, học tập kinh nghiệm hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung, giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban. Hình thức họp như thế này cũng là trao đổi những nội dung, kinh nghiệm hoạt động để chất lượng, hiệu quả nhất.
Kính thưa các đồng chí!
Tôi mong rằng, sau Hội nghị này, hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố trong khu vực miền Trung sẽ có chuyển biến tích cực, từng bước đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của cử tri và Nhân dân.
Một lần nữa, thay mặt lãnh đạo Quốc hội, tôi xin chúc các đồng chí và gia đình năm mới được mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.
Xin cảm ơn!