Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Đa số ý kiến các đại biểu nhất trí cần thiết có chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển KT- XH
Trong phiên thảo luận tại hội trường và tại tổ có 365 đại biểu phát biểu tại tổ, 50 đại biểu đã phát biểu tại hội trường, có 03 đại biểu tranh luận, còn 14 đại biểu chưa phát biểu do hết thời gian.
Bộ trưởng Bộ Tài chính, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã giải trình, làm rõ một số ý kiến của đại biểu Quốc hội. Qua thảo luận, đa số ý kiến các đại biểu nhất trí cần thiết có chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội. Nhiều ý kiến thống nhất về quy mô gói chính sách tiền tệ, đề nghị rà soát việc phân bổ nguồn lực cho trọng tâm, trọng điểm, khả thi trong thực hiện, trong hấp thụ vốn.
Các đại biểu cũng lưu ý việc tăng cường kiểm tra, giám sát, tránh trục lợi, lãng phí, thất thoát, tiêu cực, trục lợi chính sách và đảm bảo các cân đối vĩ mô, an toàn, an ninh tiền tệ và an toàn tài chính quốc gia và phát triển bền vững.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra, các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ các ý kiến để xây dựng báo cáo tiếp thu giải trình ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội về dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế- xã hội trình Quốc hội xem xét thông qua.
15:41
ĐBQH Nguyễn Thanh Cầm (Tiền Giang): Bảo đảm cân bằng và bình đẳng trong thực hiện chương trình
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm đề nghị bổ sung thêm quan điểm bảo đảm cân bằng và bình đẳng trong thực hiện chương trình có ý nghĩa đặc biệt quan trọng này với các lý do sau:
Thứ nhất, đại dịch Covid-19 có tác động sâu sắc tới mọi tầng lớp Nhân dân, tuy nhiên có tác động lớn hơn tới một số nhóm đối tượng, địa phương, ngành, lĩnh vực như người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em mồ côi, người già, người lang thang cơ nhỡ, các lao động phi chính thức... Hay những ngành nghề, lĩnh vực chịu tác động nặng nề hơn bởi dịch bệnh như ngành du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống, vận tải hành khách mà trong báo cáo của Chính phủ đã phân tích. Những tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng nặng nề và kéo dài của dịch bệnh như Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và một số nơi khác cần phải có những giải pháp và nguồn lực hỗ trợ kịp thời.
Thứ hai, đại dịch làm gia tăng khoảng cách giới của thế giới và Việt Nam. Báo cáo chất lượng đại dịch Covid-19 đối với doanh nghiệp Việt Nam do VCCI phối hợp với Ngân hàng Thế giới thực hiện cho thấy có tới 87,2% doanh nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực bởi Covid-19. Phần lớn các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, doanh nghiệp mới thành lập, mà 90% doanh nghiệp nhỏ vừa do phụ nữ làm chủ.
Nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng dịch bệnh Covid-19 khiến cho số doanh nghiệp nhỏ và vừa do nữ làm chủ phải tạm ngừng hoạt động kinh doanh cao gấp đôi so với doanh nghiệp nhỏ và vừa do nam làm chủ. Đây là những doanh nghiệp cần những hỗ trợ nhiều hơn trong quá trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội.
Ảnh hưởng của dịch Covid-19 đối với nam và nữ có sự khác biệt đã tạo ra khoảng cách về tỷ lệ thất nghiệp vốn chưa từng có trước đại dịch. Trong quý 4 năm 2019, tỷ lệ thất nghiệp giữa nam và nữ là như nhau. Khi đại dịch xuất hiện, tỷ lệ nữ thất nghiệp tăng lên so với trước đây, trong khi tỷ lệ thất nghiệp của nam giới không thay đổi.
Ngoài ra, phụ nữ thường tập trung vào một số ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, dịch vụ bị ảnh hưởng nhiều nhất như thương mại bán lẻ, khách sạn, du lịch và các ngành sản xuất hàng may mặc, xuất khẩu. Khi Việt Nam và các nước áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại và đóng cửa nền kinh tế để ngăn chặn sự lây lan của Covid-19 khiến cho phụ nữ chiếm số đông trong các lĩnh vực này dễ bị tổn thương hơn.
Dịch bệnh cũng tiếp tục tác động sâu sắc tới trẻ em, thanh thiếu niên. Đại biểu cho biết, Giám đốc điều hành Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc cho rằng những đợt thu khoản về phòng chống dịch khiến cho các em phải trải qua những năm tháng khó quên của cuộc đời khi có em bị mất người thân, mất cha, mất mẹ, nhiều em phải xa bạn bè, trường lớp, không được vui chơi... Tổ chức này cũng cảnh báo Covid-19 sẽ có thể tác động đến sức khỏe tâm thần và thể chất của trẻ em và thanh thiếu niên trong nhiều năm tới và yêu cầu các nước phải đầu tư khẩn cấp vào chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em.
Thứ ba, hiện nay cơ cấu phân bổ kinh phí của chương trình vẫn tập trung nhiều vào đầu tư cơ sở hạ tầng, còn đầu tư cho an sinh xã hội, hỗ trợ trực tiếp cho người lao động, mặc dù Chính phủ đã rất nỗ lực thực hiện trong thời gian qua nhưng vẫn rất cần tiếp tục được quan tâm đầu tư.
Do vậy, để chương trình thực sự đạt được mục tiêu tạo động lực để phục hồi, phát triển kinh tế xã hội và không để ai, nhóm nào, ngành nghề, lĩnh vực, địa phương nào bị bỏ lại phía sau trong quá trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội thì một quan điểm quan trọng là công bằng, bình đẳng. Mà thực tế nội hàm của các quan điểm này đã được thể hiện trong các mục tiêu, giải pháp rất cụ thể của chương trình. Cần được khái quát hóa và bổ sung để đảm bảo xuyên suốt trong quá trình thực hiện Chương trình, góp phần thực hiện mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội và công bằng xã hội tại Việt Nam.
15:27
ĐBQH Nguyễn Quang Huân (Bình Dương): Phát triển kinh tế phải song song với bảo vệ môi trường
Đại biểu Nguyễn Quang Huân nhấn mạnh, chủ trương xuyên suốt của Đảng và Nhà nước là phát triển bền vững, vừa phát triển kinh tế, phát triển xã hội và phải bảo vệ môi trường. Về lĩnh vực môi trường, hiện nay theo chỉ tiêu trong chiến lược đề ra thì đến 2030 sẽ phải xử lý được 70% lượng nước thải. Nhưng hiện nay mới xử lý được khoảng 15% theo số liệu của Bộ Xây dựng, nghĩa là còn phải xử lý khoảng 55% trong vòng 9 năm tới. Nếu dân số đô thị khoảng 50 triệu dân, mỗi người đang thải ra 100 lít/người/ngày, với tỷ lệ 55% thì một ngày phải xử lý khoảng 2.750.000 m3 nước thải, tương đương với việc chúng ta phải xây dựng 55 nhà máy xử lý nước thải với công suất trung bình là 50.000 khối/ngày. Đồng thời hiện nay, có đến 60.000 tấn rác thải ra môi trường mỗi ngày.
“Để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, chúng ta phải bắt tay làm ngay từ bây giờ tương tự như việc Thủ tướng Chính phủ đã cam kết mục tiêu phát khí thải nhà kính bằng không tại Hội nghị COP 26”, đại biểu nhấn mạnh.
Ví dụ như hiện nay, Việt Nam đang phát ra khoảng 800 triệu tấn CO2, đến năm 2040, theo các chuyên gia tính toán là khoảng 1,2 tỷ tấn. Nếu không có những giải pháp ngay từ bây giờ, thì trong những năm cuối khó có thể đạt được mục tiêu phát thải bằng “0”. Các giải pháp có thể áp dụng ngay như năng lượng tái tạo hay xử lý nước thải, rác thải. Riêng vấn đề xử lý rác thải cần phải chia lộ trình để thực hiện, vì nếu muốn đạt chỉ tiêu năm 2030 xử lý được 70% nước thải thì mỗi năm phải xây dựng 6-7 nhà máy xử lý nước thải.
Nhấn mạnh,chính sách miễn, giảm điện, nước cho các doanh nghiệp, hợp tác xã là một chính sách nhân văn, nhưng theo đại biểu Nguyễn Quang Huân, các doanh nghiệp điện, nước thì bản chất vẫn đang hoạt động theo Luật doanh nghiệp. Dù là doanh nghiệp điện lớn của nhà nước như EVN có thể hỗ trợ doanh nghiệp khác nhưng thực tế cũng là một doanh nghiệp đang hoạt động theo Luật Doanh nghiệp, chưa kể đến các doanh nghiệp cấp nước khác. Đồng thời, đa phần doanh nghiệp, các công ty cấp nước đã cổ phần hóa và một số các doanh nghiệp cấp nước thì có 100% vốn tư nhân. Nếu giảm giá điện, nước trong khi các chi phí đầu vào của các doanh nghiệp này không thay đổi, như vậy các doanh nghiệp này đang bị giảm doanh thu, từ đó làm giảm tính bền vững của các doanh nghiệp cấp nước và doanh nghiệp điện này.
Chỉ ra những bất cập này, đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng, việc kêu gọi đóng góp các quỹ như Quỹ hỗ trợ phòng, chống Covid-19, quỹ hỗ trợ cho đồng bào vùng sâu, vùng xa, hay quỹ hỗ trợ những doanh nghiệp, đối tượng đang cần được hỗ trợ thì sẽ phù hợp hơn là việc giảm giá điện, nước trong giai đoạn đại dịch hiện nay.
15:02
ĐBQH Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh): Nâng mức hỗ trợ đối với lĩnh vực ưu tiên, có tiềm năng lợi thế phát triển
Đại biểu cho rằng, nền kinh tế nước ta vẫn đối mặt với nhiều khó khăn thách thức mới bởi diễn biến phức tạp, khó lường của dịch Covid – 19, bởi chi phí đầu vào tăng cao, xảy ra tình trạng thiếu hụt lao động cho các doanh nghiệp đã gặp khó khăn, nay lại càng khó khăn hơn và tốc độ phục hồi sản xuất chậm chạp hơn. Do đó, việc triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội với quy mô đủ lớn, kịp thời, phù hợp có sức lan tỏa, tạo sự đột phá là yêu cầu cấp thiết hiện nay.
Để giúp nền kinh tế sớm vượt qua khó khăn, tạo động lực tăng trưởng trong dài hạn, việc ban hành Nghị quyết là rất cần thiết, nhằm khơi thông lại mạch máu của nền kinh tế vốn đang bị tắc nghẽn do Covid – 19. Đồng thời, thể hiện được cam kết, hành động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước với phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến” của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Về bố trí vốn, giải ngân nguồn kinh phí lớn trong thời gian rất ngắn, đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo quyết liệt hơn nữa công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn để không xảy ra sai sót, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tránh lạm dụng, trục lợi cá nhân như vụ việc đau lòng liên quan đến Công ty Việt Á.
Cùng với đó, lựa chọn đối tượng hỗ trợ khi áp dụng gói chính sách này, để phát huy hiệu quả nguồn lực hỗ trợ, tránh dàn trải cho các ngành, lĩnh vực không cần thiết ngay tại thời điểm này. Bên cạnh đó, đề nghị Quốc hội, Chính phủ hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm đặc biệt quan tâm nâng mức hỗ trợ tốt hơn đối với các lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực mũi nhọn, lĩnh vực có tiềm năng lợi thế phát triển, xây dựng các công trình thủy lợi mang tính cấp thiết. Ngoài ra, bổ sung thêm đối tượng là lực lượng cán bộ y tế, những người trực tiếp tham gia phòng, chống dịch Covid - 19. Bởi, hiện nay cơ sở đang xảy ra tình trạng quá tải, áp lực tâm lý, lo lắng của lực lượng cán bộ y tế trực tiếp tham gia phòng chống dịch.
14:58
ĐBQH Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận): Có chính sách tái cơ cấu thị trường du lịch
Đại biểu Nguyễn Hữu Thông cho rằng: Du lịch là một trong những ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất của đại dịch Covid-19 và phải đối mặt với những khó khăn chưa từng có. Đặc biệt lượng khách quốc tế sụt giảm mạnh, nhiều doanh nghiệp phải chấm dứt hoạt động hoặc buộc phải chuyển đổi mô hình kinh doanh, cắt giảm nhân sự… Phần lớn doanh nghiệp du lịch nợ ngân hàng, không có doanh thu, dẫn đến mất khả năng trả nợ các khoản vay, thuế, phí; hầu hết lao động mất việc và buộc phải chuyển nghề khác để kiếm sống. Điều này dẫn đến nguy cơ thiếu hụt lao động khi ngành du lịch hoạt động trở lại và một số khó khăn khác.
Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần quan tâm tới một số chính sách cụ thể như: Thứ nhất, tiếp nhận nguồn lực thích hợp từ ngân sách Nhà nước để đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, nhất là các địa phương là trọng điểm của du lịch. Thứ hai, có chính sách tái cơ cấu thị trường du lịch, thúc đẩy thị trường nội địa, có lộ trình mở cửa du lịch quốc tế an toàn, cho phép các địa phương triển khai đón khách du lịch quốc tế theo mô hình du lịch an toàn. Thứ ba, giảm thuế sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các dự án đầu tư cơ sở lưu trú, khu du lịch sử dụng diện tích đất lớn để tạo cảnh quan, thúc đẩy, phát triển du lịch. Thứ tư, giảm giá bán điện cho các cơ sở lưu trú du lịch từ mức giá bán điện kinh doanh sang giá bán lẻ cho các ngành đầu tư sản xuất. Thứ năm, có chính sách miễn giảm thuế, giảm phí giao thông đường bộ đối với các doanh nghiệp lữ hành du dịch trong năm 2022. Thứ sáu, tiếp tục hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động thông qua chính sách tiền tệ, tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ và cơ cấu lại nợ vay, giảm lãi suất cho các doanh nghiệp. Thứ bảy, có chính sách hỗ trợ từ ngân sách cũng như các nguồn lực khác cho các địa phương về chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực phát triển du lịch.
14:38
ĐBQH Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình): Cân nhắc thời hạn 2 năm đã đủ để tiếp cận, hấp thu hết tác động của chính sách hay chưa?
Đại biểu Nguyễn Minh Tâm cho rằng, đây là nghị quyết mang tính lịch sử để hỗ trợ một cách kịp thời, tạo sự đột phá, nhằm thúc đẩy phục hồi nền kinh tế và tạo nền tảng thúc đẩy sự phát triển cho cả giai đoạn 2021-2025.
Đại biểu cho rằng, thời hạn áp dụng chương trình hỗ trợ hoàn toàn phù hợp, tiến hành trong thời hạn nhất định để tránh sự dàn trải, lãng phí. Tuy nhiên, đề nghị cân nhắc liệu thời hạn 02 năm đã đủ để tiếp cận, hấp thu hết tác động của chính sách hay chưa đặc biệt là các nội dung liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản vì thủ tục tiến hành phải qua nhiều bước với các quy trình, thủ tục như hiện nay là khó khả thi. Vì vậy, đại biểu cũng đề nghị nghiên cứu, xem xét để quy định thời hạn phù hợp đối với từng gói dự án trong chương trình.
Đối với nội dung các chính sách tiền tệ như giảm lãi suất ngân hàng, giảm thuế, Đoàn ĐBQH Quảng Bình cơ bản nhất trí với dự thảo Nghị quyết và tin rằng tác động của chính sách tiền tệ này sẽ hỗ trợ cho các cá nhân, doanh nghiệp thích ứng với bối cảnh đại dịch. Với độ phủ rộng, đối tượng cho vay lớn bao gồm nhiều lĩnh vực như y tế, du lịch,… các chính sách này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ một cách tương đối toàn diện cho nền kinh tế phục hồi bền vững.
Tuy nhiên, đại biểu Tâm đặt vấn đề trong quá trình triển khai cần cân nhắc lựa chọn những lĩnh vực thực sự chịu ảnh hưởng lớn của dịch bệnh để có chính sách lọc được những lĩnh vực chưa cần thiết hỗ trợ cấp bách, thậm chí nếu hỗ trợ sẽ tạo nên hiệu ứng ngược (bất động sản, chứng khoán…)
Về chính sách hỗ trợ đối với những lĩnh vực đặc thù như ngành y tế, giao thông vận tải, đại biểu hoàn toàn tán thành bởi lẽ hạ tầng cơ sở, cùng các ngành kinh tế cơ bản như nông nghiệp sẽ là những bệ đỡ vững chắc để phục hồi kinh tế. Nhưng bên cạnh đó, cử tri còn băn khoăn khi chính sách đối với giáo dục đào tạo chưa được đề cập tới nhiều dù đây là một trong những ngành chịu ảnh hưởng nhiều, sâu rộng tới toàn xã hội; hệ thống trường lớp vùng sâu vùng xa hiện phát triển chưa tương xứng với nhu cầu. Đồng thời, đề nghị nghiên cứu có giải pháp để hỗ trợ nhiều hơn cho những ngành bị ảnh hưởng nghiêm trọng như ngành dịch vụ du lịch, hàng không, đường sắt…
12:29
ĐBQH Nguyễn Quốc Luận (Yên Bái): Cần tính đến khả năng hấp thụ của nền kinh tế
Thứ nhất, về quy mô tổng thể của chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ thực hiện Chương trình, đại biểu đề nghị cần bổ sung phần đánh giá tác động đầy đủ, nhiều chiều của việc thực hiện các chính sách nêu trong dự thảo Nghị quyết đến tăng trưởng kinh tế, cân đối vĩ mô, lạm phát, nợ xấu, thu hút đầu tư…cũng như tính khả thi của khả năng hấp thụ các nguồn lực trong thời gian 02 năm thực hiện Chương trình, nhất các dự án đầu tư công.
Thứ hai, đối với chính sách miễn giảm thuế, phí, lệ phí, đại biểu cơ bản thống nhất với các nội dung dự thảo Nghị quyết, tuy nhiên việc giảm thuế, phí, lệ phí ngay trong năm 2022 dự báo có thể trong ngắn hạn sẽ tạo ra áp lực cân đối ngân sách và nợ công, do vậy đề nghị khi Nghị quyết được Quốc hội xem xét thông qua, Chính phủ và Bộ Tài chính cần có hướng dẫn, chỉ đạo kịp thời các giải pháp để duy trì, bảo đảm cân đối ngân sách địa phương để cho các địa phương điều hành ngân sách được chủ động, linh hoạt, đảm bảo theo các quy định.
Thứ ba, về giải pháp điều tiết tiền tệ hợp lý, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa để tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát hành trái phiếu Chính phủ, đề nghị cần tính toán lãi suất của trái phiếu Chính phủ hợp lý, phù hợp với mặt bằng chung của lãi suất các ngân hàng, tránh trường hợp các ngân hàng, các tổ chức tín dụng thấy lãi suất của trái phiếu hấp dẫn sẽ không chú trọng cho vay sản xuất kinh doanh mà lại dành nguồn lực lớn đầu tư vào mua trái phiếu Chính phủ thì sẽ không đạt được hiệu quả của chính sách như kỳ vọng.
Thứ tư, về cơ chế cho phép chủ đầu tư được khai thác các mỏ khoáng sản nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu của dự án đối với các khoáng sản là vật liệu xây dựng thông thường, đại biểu Luận cho rằng đây là giải pháp tháo gỡ rất lớn cho các chủ đầu tư. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần cân nhắc kỹ việc giao cho chủ đầu tư chịu trách nhiệm đánh giá tác động môi trường, quản lý giám sát việc khai thác, sử dụng mỏ khoáng sản, nộp thuế, phí và thực hiện nghĩa vụ bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật. Bởi lẽ có nhiều chủ đầu tư mặc dù có năng lực thực hiện các dự án xây dựng hạ tầng nhưng không đủ năng lực hoặc thiếu kinh nghiệm hoạt động khoáng sản có thể dẫn tới thất thoát nguồn lực Nhà nước hoặc vi phạm pháp luật. Đại biểu đề nghị xem xét, giao cho UBND cấp tỉnh hướng dẫn, kiểm soát nội dung này.
Thứ năm, về chính sách chi trực tiếp từ ngân sách Nhà nước cho đầu tư phát triển, kết cấu hạ tầng, đại biểu đề nghị để nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, ngoài các công trình hạ tầng giao thông chiến lược là các dự án đường bộ cao tốc đã được xác định theo quy hoạch, đối với các dự án còn lại, gồm: đường giao thông kết nối vùng, kè chống sạt lở bờ sông, bờ biển, công trình an toàn hồ chứa, khắc phục hậu quả thiên tai, các dự án nâng cấp hệ thống y tế dự phòng, y tế cơ sở, đề nghị Chính phủ ban hành nguyên tắc, tiêu trí và cho phép các địa phương được chủ động đề xuất danh mục dự án, trên cơ sở đó, Chính phủ lựa chọn theo thứ tự ưu tiên để phân bổ vốn thực hiện; hạn chế đưa các dự án có qui mô tổng mức đầu tư nhỏ vào thực hiện Đề án.
Đồng thời, đề nghị Quốc hội nghiên cứu, dành một phần nguồn lực của Chương trình để đầu tư, nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân lực của ngành y tế, nhất là ở các địa bàn đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi...
12:15
ĐBQH Nguyễn Thanh Phương (Cần Thơ): Ưu tiên đầu tư nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng
Quan tâm đến chính sách tài khóa, tiền tệ, trong đó có gói chi trực tiếp từ ngân sách 176.000 tỷ đồng, đại biểu Nguyễn Thanh Phương cho rằng, gói chi cho phòng chống dịch, đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, Trung tâm kiểm soát bệnh tật cấp vùng, viện và bệnh viện Trung ương là cần thiết. Sự ưu tiên này nhằm tăng cường năng lực y tế là việc đúng, quan trọng vì qua đại dịch cho thấy hệ thống y tế cơ sở rất yếu, nhất là một số địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
Gói an sinh xã hội, lao động việc làm rất quan trọng nhằm giải quyết nhiều vấn đề trực tiếp, gián tiếp cho người lao động và việc làm. Đồng tình với việc tiếp tục chi đầu tư cho 21 trường cao đẳng nghề chất lượng cao của cấp bộ và 14 trường của các địa phương, đại biểu cho rằng, vùng Đồng bằng sông Cửu Long chỉ có Trường Cao đẳng Long An và trường Cao đẳng Cơ giới và thủy lợi thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là quá ít. Do đó, đại biểu đề nghị Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cần ưu tiên đầu tư nhiều hơn cho vùng này, có thể đầu tư bằng các trường cao đẳng hiện có của địa phương hoặc đầu tư cho một trường cao đẳng chất lượng cao của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội tại đồng bằng sông Cửu Long nhằm giải quyết vấn đề đào tạo lao động có tay nghề cao không chỉ cho vùng, vùng lân cận.
Về hạ tầng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển, đảm bảo an toàn bồn chứa, thích ứng với biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả thiên tai, đại biểu cho rằng, cần tập trung nhiều doanh nghiệp kè, chống sạt lở bờ sông, hồ, đập, đảm bảo an toàn hồ chứa, thích ứng với biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả thiên tai là phù hợp. Trên cơ sở đó, đại biểu đề nghị Chính phủ xem xét bổ sung việc xây dựng hồ chứa nước ngọt quy mô lớn cho Vùng đồng bằng sông Cửu Long nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và thiếu nước ngọt cho sản xuất trong mùa khô.
"Trong tương lai không xa, vấn đề thiếu nước ngọt sẽ xảy ra, nếu chúng ta không có sự chuẩn bị sớm thì sẽ gặp khó khăn cho vùng. Vì thế có thể nâng gói ngân sách này lên lớn hơn 5.000 tỉ đồng" - đại biểu đề nghị.
Hạ tầng giao thông hiện nay đang dự kiến gói chính sách khoảng trên 103.000 tỷ đồng, Chính phủ cũng dành tỷ trọng khá lớn cho Đồng Bằng sông Cửu Long nhằm xây dựng mới 103 km đường cao tốc và cầu Đại Ngãi cho các tuyến đường ngang vùng. Trên cơ sở đó, đại biểu đề nghị, Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu, chọn hướng theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng để đảm bảo hiệu quả đầu tư, gắn kết các đô thị dọc tuyến, nhằm nâng cao hiệu quả và khai thác cho phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng Bằng sông Cửu Long.
12:10
ĐBQH Lý Thị Lan (Hà Giang): Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện
Đại biểu Lý Thị Lan đồng tình với 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu của chương trình, đặc biệt là nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội và hỗ trợ việc làm, hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh để đảm bảo hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp đóng góp cho ngân sách nhà nước trong thời gian tới. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần lựa chọn những lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm để bổ sung và tăng tốc, khơi dậy các nguồn lực của xã hội. Các chính sách giải pháp khả thi hiệu quả, có khả năng hấp thụ và nâng cao tính tự chủ trong nền kinh tế, phù hợp trong giai đoạn hiện nay.
Ngoài ra, đại biểu đồng tình với đề xuất của Chính phủ cho phép áp dụng thí điểm các cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn của các dự án hạ tầng chiến lược, quan trọng, có quy mô lớn thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Như việc áp dụng hình thức chỉ định thầu, gói thầu về thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng để tạo điều kiện nhanh về thủ tục, đảm bảo tiến độ đầu tư nhanh; việc phân cấp, phân quyền bố trí nguồn vốn cho UBND cấp tỉnh của một số địa phương có năng lực, kinh nghiệm quản lý thực hiện các đoạn, tuyến đường cao tốc theo hình thức đầu tư công đi qua địa bàn của các địa phương.
"Qua thực tiễn ở một số địa phương như Hải Phòng, Quảng Ninh và một số địa phương phía Nam cho thấy các địa phương có đủ năng lực để thực hiện" - đại biểu cho biết.
Theo đại biểu, khi nguồn lực chương trình đã được phân bổ tương đối toàn diện trong đó Chương trình đã tập trung phát triển kết cấu hạ tầng, ưu tiên trọng tâm vào các dự án cơ sở hạ tầng trọng điểm, có sức lan toả lớn, liên kết vùng nhất là các tuyến đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đường cao tốc miền núi phía Bắc như: Thái Nguyên - Bắc Kạn - Cao Bằng; Hòa Bình - Sơn La - Điện Biên, tuyến cao tốc Hà Nội - Lào Cai kết nối Phú Thọ - Tuyên Quang - Hà Giang sẽ tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội các tỉnh trong vùng nói chung; đồng thời tạo hành lang kết nối giao thông giữa Thủ đô Hà Nội với các tỉnh phía Bắc, tạo điều kiện giao thương hàng hoá giữa Việt Nam và các nước trong khu vực thuận lợi, thúc đẩy hợp tác phát triển và phá vỡ thế độc đạo về giao thông giữa các địa phương, góp phần giảm nghèo khu vực miền núi, bảo đảm thế trận Quốc phòng an ninh. Vì vậy đồng bào nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang và các tỉnh miền núi phía Bắc rất vui khi Chính phủ triển khai Chương trình gói hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đã ưu tiên vào các dự án hạ tầng trọng điểm, việc đầu tư xây dựng tuyền đường kết nối liên vùng Tuyên Quang và Hà Giang là việc hết sức cấp thiết phù hợp với định hướng đầu tư trong quy hoạch mạng lưới đường bộ giai đoạn 2021 - 2030 tầm nhìn đến 2050.
Về tăng vốn điều lệ cho ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn, đại biểu đề nghị Chính phủ xem xét: nhằm phát huy vai trò của các tổ chức tín dụng trong mở rộng tín dụng, tham gia vào các dự án lớn cần thực hiện tăng vốn điều lệ từ nguồn lợi nhuận sau thuế, sau trích lập các quỹ cho các ngân hàng thương mại do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ và bố trí ngân sách nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn trong giai đoạn 2021 - 2023.
Đại biểu đề nghị khi được Quốc hội thông qua Nghị quyết, Chính phủ sớm triển khai chương trình nguồn lực được huy động. Cùng với đó, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện; đề nghị chương trình sau khi triển khai xong có tổng kết đánh giá để tiếp tục nghiên cứu các chính sách tổng thể, hiệu quả thực hiện các gói kích cầu, hỗ trợ trong giai đoạn tiếp theo.
11:18
ĐBQH Nguyễn Thị Sửu (Thừa Thiên Huế): Bổ sung miễn, giảm tiền thuê đất đối với lĩnh vực du lịch, dịch vụ
Đồng tình với ý kiến của đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội), đại biểu Nguyễn Thị Sửu kiến nghị Chính phủ bổ sung, làm rõ hơn mối quan hệ biện chứng của chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ trong việc tạo ra khả năng chống chịu, thích ứng hấp thụ nguồn lực trong hạn định 2 năm, để trên cơ sở đó dự báo những rủi ro nguy cấp của nền kinh tế - xã hội và cần phải vượt qua.
Theo đại biểu, bài toán phân bổ nguồn lực qua giải pháp tài khóa và tiền tệ được Chính phủ giải quyết khá toàn diện để mở cửa nền kinh tế gắn với phòng, chống dịch bệnh. Tuy nhiên, đối với đầu tư kết cấu hạ tầng, trong 6 nhóm dự án dự kiến đầu tư của chương trình cho thấy, có 49/63 tỉnh, thành có ghi danh cho đầu tư nâng cao năng lực y tế dự phòng, y tế cơ sở trong khi dịch Covid-19 đã và đang diễn ra hầu hết trên cả nước, nhu cầu nâng cấp hạ tầng y tế tuyến xã, huyện ở nhiều tỉnh, thành khác cũng đang rất cấp thiết.
Nhóm dự án bảo đảm an toàn hồ chứa, thích ứng với biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả thiên tai hầu như chỉ bố trí cho tỉnh Nam Trung Bộ, trong khi các tỉnh Bắc Trung Bộ, một số tỉnh phía Bắc cũng chịu sự tác động không kém. Đại biểu đề nghị Chính phủ rà soát để có sự bố trí, đầu tư, hỗ trợ bổ sung một cách phù hợp, tương xứng.
Đối với chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, đại biểu kiến nghị bổ sung miễn, giảm tiền thuê đất đối với lĩnh vực du lịch, dịch vụ để kích cầu phục hồi một cách tích cực và hiệu quả, vì đây là một trong những lĩnh vực chịu tác động lớn do dịch Covid-19 thời gian qua.
Về dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, đoạn đường cao tốc Cam Lộ-La Sơn, La Sơn-Túy Loan đi qua tỉnh Thừa Thiên Huế đã được Quốc hội Khóa XIV phê duyệt tại Nghị quyết số 52 ngày 22 tháng 11 năm 2017. Tuy nhiên, đoạn Cam Lộ-La Sơn chỉ có quy mô 2 làn xe rộng 11m, chưa có dải phân cách và làn xe dừng khẩn cấp. Đoạn đường La Sơn-Túy Loan có 4 làn xe, mặt đường 2 làn xe, về quy mô chưa đáp ứng theo tiêu chuẩn thiết kế. Vì vậy, đại biểu kiến nghị Quốc hội chỉ đạo việc bổ sung đầu tư nâng cấp đoạn đường nói trên với quy mô 4 làn xe để đảm bảo nhu cầu vận tải và phân bổ nguồn lực, khai thác an toàn.
10:38
ĐBQH Bế Minh Đức (Cao Bằng): Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã cần nguồn lực lớn hơn
Đại biểu Bế Minh Đức đồng tình với 5 nhóm giải pháp đã được Chính phủ đưa ra, nhất là các giải pháp về đầu tư để nâng cao năng lực y tế dự phòng, y tế cơ sở, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, khơi thông nguồn lực cho đầu tư phát triển, song đại biểu nghị Chính phủ, nghiên cứu bổ sung vào Nghị quyết các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã với nguồn lực lớn hơn, chính sách can thiệp rộng hơn, thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. Có như vậy nền kinh tế mới sớm phục hồi và phát triển, nhất là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chế biến, chế tạo, công nghệ và xuất nhập khẩu.
Đồng tình với việc chi đầu tư phát triển tối đa là 176.000 tỷ đồng theo Điểm b, Điều 3 của dự thảo Nghị quyết để tập trung triển khai trong 2 năm 2022-2023, đại biểu cho rằng, phải đảm bảo nguyên tắc điều hòa nguồn vốn đầu tư công trong chương trình ưu tiên vốn cho các dự án trọng điểm có tác dụng lan tỏa liên kết vùng, thúc đẩy tăng trưởng, có khả năng hấp thụ vốn để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành trong hai năm 2022, 2023. Đại biểu đồng tình bổ sung 102.000 tỷ đồng nêu tại Điểm d, Điều 3 để bổ sung kế hoạch đầu tư công của năm 2022 cho các chương trình, dự án thuộc chương trình phục hồi phát triển kinh tế-xã hội đã có đủ thủ tục theo quy định với các nguyên tắc nêu tại dự thảo nghị quyết.
Ngoài ra, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ đưa dự án kết nối cao tốc từ thành phố Cao Bằng đến đường cao tốc Đồng Đăng-Lạng Sơn Trà Lĩnh-Cao Bằng với quy mô đường tốc độ cao, chiều dài trên 25 km, tổng mức đầu tư 1.350 tỷ đồng, thời gian hoàn thành là đến năm 2023 vào danh mục các dự án giao thông kết nối của chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Lý giải về đề xuất này đại biểu cho rằng: Thứ nhất, tuyến đường trên phù hợp với các yêu cầu, nguyên tắc được ghi trong dự thảo Nghị quyết. Đó là dự án có tác dụng lan tỏa liên kết vùng, thúc đẩy tăng trưởng, có khả năng hấp thụ vốn đã được tỉnh tiến hành rà soát, nghiên cứu để bổ sung phương án đầu tư có thể hoàn thành trong giai đoạn 2022-2023.
Thứ hai, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh theo hình thức đối tác công tư đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại quyết định 1212 ngày 10.8.2020. Theo đó, dự án sẽ được triển khai hoàn thành giai đoạn 1 trong giai đoạn 2021-2025. Đồng thời, căn cứ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại thông báo kết luận số 319 ngày 28.11.2021 tại buổi làm việc với tỉnh Cao Bằng, tỉnh đã tiến hành rà soát, nghiên cứu, lựa chọn xong phương án đầu tư tiếp nối thành phố Cao Bằng với dự án cao tốc, do vậy có thể triển khai ngay.
"Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Cao Bằng đã tính toán cắt giảm 22 dự án đầu tư công và tiến độ nhiều dự án khác để bố trí trên 4.000 tỷ đồng vốn đầu tư cho tuyến cao tốc nhằm hoàn thành dự án trước năm 2025, như vậy, tỉnh Cao Bằng đã bố trí tăng thêm 1.580 tỷ đồng vốn đầu tư công để đầu tư cho tuyến đường cao tốc" - đại biểu chia sẻ thêm thông tin.
Thứ ba, để khai thác, phát huy hiệu quả của tuyến cao tốc Đồng Đăng Lạng Sơn, thì việc phải có tuyến đường kết nối với tuyến cao tốc nhằm giúp mở rộng không gian phát triển của tỉnh với các tỉnh trong khu vực là hết sức cần thiết.
"Nhân dân Cao Bằng tha thiết đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét, chấp thuận đưa danh mục dự án được kết nối cao tốc nêu trên vào danh mục dự án giao thông kết nối của đề án Chính phủ trình" - đại biểu nhấn mạnh.
10:23
ĐBQH Hồ Thị Kim Ngân (Bắc Kạn): Giao thông là mạch máu của nền kinh tế
Giao thông là mạch máu của nền kinh tế, góp phần khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh. Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ dành nhiều sự quan tâm đầu tư xây dựng các tuyến đường cao tốc cho các tỉnh miền núi phía Bắc như Sơn La, Điện Biên, Bắc Kạn, Cao Bằng để các tỉnh có nhiều cơ hội phát triển kinh tế - xã hội. Cụ thể, đại biểu kiến nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm đầu tư tuyến đường tốc độ cao Bắc Kạn - Cao Bằng nhằm phát huy tối đa nguồn lực đã đầu tư, rút ngắn thời gian đi lại hiệu quả liên kết vùng, từng bước nâng cao đời sống của Nhân dân. Bên cạnh đó, đáp ứng khát vọng vươn lên của đồng bào dân tộc vùng chiến khu Việt Bắc.
Về việc áp dụng thí điểm cơ chế đặc thù tại Điều 5, dự thảo Nghị quyết, đại biểu đồng tình với 3 cơ chế đặc thù mà Chính phủ đề xuất để đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn của các dự án hạ tầng chiến lược quan trọng có quy mô lớn, thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Đại biểu cũng đề nghị, Quốc hội cho phép bổ sung thêm vào đối tượng điều chỉnh những chính sách thí điểm này là các công trình giao thông quan trọng tại các địa phương cũng như các công trình quan trọng do các bộ, ngành phải làm chủ đầu tư được áp dụng cơ chế cho phép các chủ đầu tư được khai thác các mỏ, khoáng sản nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng dự án làm vật liệu xây dựng thông thường nhằm thực hiện dự án mà không phải thực hiện thủ tục cấp phép, thể hiện tại Khoản 2, Điều 5 của dự thảo Nghị quyết. Vì theo các quy định hiện hành và từ Báo cáo của Chính phủ, việc cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản nói chung bao gồm cả khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường phải thực hiện theo trình tự, thủ tục, hồ sơ áp dụng chung, không phân biệt nhóm, loại khoáng sản và quy mô dự án. Các quy định này dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện các thủ tục, nhanh nhất phải mất 6 tháng mới có thể hoàn thiện các thủ tục. Trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp như hiện nay, thì việc thực hiện các thủ tục này chắc chắn còn kéo dài hơn, từ đó ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân nguồn vốn đầu tư không chỉ trong các dự án đường cao tốc Bắc - Nam mà đây là vướng mắc hiện hữu tại nhiều dự án giao thông quan trọng khác tại các địa phương...
10:17
ĐBQH Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên): Cần chỉ định một số gói thầu để đẩy nhanh tiến độ dự án
Về khấu trừ thu nhập chịu thuế, đại biểu nhất trí với phương án 1 khi cho phép tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức bằng tiền, hiện vật đối với hoạt động phòng, chống Covid-19 tại Việt Nam cho đến khi cơ quan có thẩm quyền công bố hết dịch. Đối với khoản đóng góp bằng hiện vật phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của tài chính. "Quy định như vậy là phù hợp và công bằng để tiếp tục khuyến khích, huy động tối đa mọi nguồn lực ủng hộ công tác phòng, chống dịch" - đại biểu nhấn mạnh.
Đối với nhóm chính sách hỗ trợ lao động, việc làm và thực hiện chính sách an sinh xã hội, đại biểu đề nghị triển khai, rà soát thực hiện đúng đối tượng, đúng tiêu chí tránh xảy ra sơ suất, nhầm, lọt đối tượng. Tăng cường giám sát, thanh kiểm tra, hướng dẫn nội bộ để không xảy ra sai sót, tiêu cực, trục lợi chính sách của chương trình.
Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án hạ tầng chiến lược quan trọng có quy mô đủ lớn theo phạm vi chương trình, đại biểu tán thành quy định tại Điều 5 Nghị quyết về việc cho phép thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù về thực hiện dự án đầu tư là cần thiết. Cho phép chỉ định thầu với gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ, gói thầu đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư, gói thầu xây lắp, khai thác mỏ khoáng sản để thực hiện dự án, nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án đầu tư. Nhưng phải có quy định chặt chẽ và có cơ chế gắn với trách nhiệm cụ thể, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong việc chỉ định thầu đảm bảo nhà thầu phải có năng lực, có kinh nghiệm theo đúng các yêu cầu đặt ra.
Đại biểu cho rằng, việc phân cấp, phân quyền, bố trí nguồn vốn của UBND một số địa phương để thực hiện các đoạn, tuyến thuộc dự án đường cao tốc theo hình thức đầu tư công qua địa bàn là phù hợp để giảm áp lực cho Bộ GTVT trong tổ chức thực hiện chương trình. Tuy nhiên, theo đại biểu, Nghị quyết sau khi được Quốc hội thông qua, đề nghị Chính phủ cần có giải pháp xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương triển khai ngay ngay, kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết, có sự phân công nhiệm vụ cụ thể, xác định cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm chính cơ quan thực hiện. Thường xuyên đôn đốc, giám sát, kiểm tra, định kỳ đánh giá quả thực hiện từng nội dung, nhiệm vụ chương trình. Cần có sự linh hoạt và kịp thời điều chỉnh các nhiệm vụ chi của của chương trình để phù hợp với từng giai đoạn triển khai, nhằm phát huy hiệu quả cao nhất để phục hồi và phát triển kinh tế trong bối cảnh thích ứng an toàn với tình hình.
10:07
ĐBQH Nguyễn Văn Huy (Thái Bình): Ổn định kinh tế vĩ mô là rất quan trọng
Về quy mô tổng thể của chính sách, theo tờ trình, tổng quy mô hỗ trợ của chương trình gồm hỗ trợ tài khóa là 291.000 tỷ đồng, hỗ trợ tiền tệ của 46.000 tỷ đồng và hỗ trợ các quỹ khác 10.000 tỷ đồng và một số giải pháp hỗ trợ triển khai. Quy mô như vậy là phù hợp với thông lệ quốc tế và bối cảnh nước ta. Tuy nhiên, trong đánh giá dự kiến tác động của chương trình đến một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, an toàn tài chính quốc gia, vay và trả nợ công có nêu, tốc độ tăng trưởng GDP tăng thêm khoảng 2,9% trong năm 2022 và 0,2% trong năm 2023. Mục tiêu của Chương trình nhằm đạt được tăng trưởng bình quân từ 6,5 - 7% trong giai đoạn 2021-2025. Đề nghị Chính phủ cần làm rõ tốc độ tăng trưởng GDP tăng thêm ở đây là so với năm 2021, hay so với mục tiêu về chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế mà Quốc hội đã thông qua tại Nghị quyết về phát triển kinh tế- xã hội hàng năm hoặc so sánh với các chỉ tiêu khác?
Hai là về các nội dung của chính sách tài khóa, tiền tệ. Thứ nhất, để giúp nền kinh tế Việt Nam nhanh chóng phục hồi trong thời gian tới, việc quan trọng nhất là phải sống chung an toàn với dịch Coid- 19 nên chính sách tài khoá, tiền tệ cần tập trung vào cơ sở hạ tầng y tế, chuẩn bị mua sắm các loại thuốc, vaccine, trang thiết bị để phòng và điều trị Covid-19.
Thứ hai, về lâu dài việc ổn định kinh tế vĩ mô là rất quan trọng, được cân nhắc, tính toán kỹ lưỡng nên cần đặc biệt chú ý đến vấn đề lạm phát, nợ công, thâm hụt ngân sách và duy trì trong giới hạn chấp nhận được trong một giai đoạn nhất định. Do đó, tôi thống nhất trước mắt cân nhắc, điều chỉnh một số chỉ tiêu tài chính quốc gia 5 năm. Thực hiện điều chỉnh linh hoạt một số chỉ tiêu trong 2 năm 2022 - 2023 nhưng cần có giải pháp cho năm 2024 - 2025, để phấn đấu đạt các chỉ tiêu tài chính quốc gia 5 năm mà Nghị quyết Quốc hội đã ban hành. Hơn nữa, Chính phủ cần rà soát kỹ lưỡng các đối tượng được hỗ trợ để bảo đảm khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, khả năng trả nợ trong tương lai. Nếu lạm phát tăng cao thì các doanh nghiệp sẽ phải chạy theo vòng xoáy vay nợ, lạm phát, lợi ích Chương trình phục hồi sẽ bị suy giảm.
Thứ ba, tôi thống nhất, hỗ trợ doanh nghiệp là trọng tâm, ưu tiên nhưng hỗ trợ như thế nào là vấn đề cần được tính toán cẩn trọng. Do vậy, trong triển khai chương trình thì tôi kiến nghị Chính phủ cần lưu ý mấy vấn đề. Đó là phải xem xét hỗ trợ cho doanh nghiệp, lĩnh vực, ngành nghề một cách phù hợp, đáp ứng đúng nhu cầu, tính toán khả năng sức hấp thụ của ngành đó đến đâu, phương pháp hỗ trợ như thế nào để cân đối ngắn hạn trước mắt và đầu tư phát triển lâu dài. Cần cung cấp cho doanh nghiệp hướng đi, cách thức đi, cung cấp cần câu chứ không phải con cá. Do đó, Chính sách tài khóa về đẩy mạnh đầu tư công cần xác định đúng trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải, cần tính toán khi chi cho một dự án đầu tư công thì dự án đó có khả năng tác động lan tỏa, kích thích những ngành, lĩnh vực nào phát triển và có khả năng sớm hoàn thành, đặc biệt là theo xu thế phát triển sau dịch Covid.
Bên cạnh đó, cần cơ chế để tránh tình trạng doanh nghiệp móc nối với ngân hàng hoặc ngân hàng "ưu tiên" cho doanh nghiệp dược, doanh nghiệp "sân sau", tuyệt đối tránh tình trạng doanh nghiệp vay vốn xong lại đem gửi ngân hàng để lấy phần trăm chênh lệch lãi suất hoặc để đáo nợ như lo ngại của nhiều chuyên gia cũng như các cơ quan báo chí đã nêu.
10:04
ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (Bà Rịa - Vũng Tàu): Rà soát, kế thừa các chính sách đã triển khai
Cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết, đại biểu nhất trí với 5 quan điểm, 3 mục tiêu của 5 nhóm giải pháp lớn về tài khóa, tiền tệ, phương án huy động nguồn lực đã đề ra tại Dự thảo, Nghị quyết. Tuy nhiên, theo đại biểu cần rà soát để có sự kết nối, kế thừa các chính sách đã triển khai. Đặc biệt, chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kiểm toán, hướng dẫn thi triển khai chính sách của Nghị quyết.
Đại biểu cho rằng, việc bổ sung nguồn vốn tập trung cho dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 trong chính sách tài khóa, tiền tệ là cần thiết và hợp lý. Đại biểu đề nghị, Quốc hội xem xét dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư PPP theo Quyết định Số: 1602/QĐ-TTg, ngày 23. 9. 2021 với tổng mức đầu tư 19.616 tỷ đồng. Nếu đầu tư PPP thì khó khăn trong việc thu xếp tài chính của các nhà đầu tư trong điều kiện ảnh hưởng của dịch Covid-19 làm kéo dài, chậm trễ trong triển khai dự án. Trong khi đó, dự án này có vai trò ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bảo đảm tiêu chí đầu tư công trong gói kích thích hỗ trợ tuyến đường huyết mạch trong việc kết nối, liên kết vùng, phát huy vai trò của cụm cảng Cái Mép - cảng biển nước sâu đặc biệt của cả nước, là một trong 20 Cảng lớn nhất của thế giới, tiếp nhận tàu đêm 200.000 tấn, kết nối Cảng hàng không quốc tế Long Thành, nâng cao khả năng kết nối giao thông đa phương thức, rút ngắn thời gian chi phí vận tải để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của hai tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu, tạo động lực thúc đẩy hợp tác và phát triển Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và của cả nước, tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, hoàn thiện mạng lưới giao thông đường bộ theo quy hoạch góp phần bảo đảm giữ vừng quốc phòng và an ninh.
Theo đại biểu, dự án này được chuyển sang đầu tư công sẽ đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Cùng với đó, giảm tổng mức đầu tư đến 931 tỷ đồng so với đầu tư PPP và trong giai đoạn 2021-2025, cơ bản hoàn thành toàn tuyến. Trên cơ sở đó, đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét, cân nhắc đầu tư công đối với Dự án này dưới hình thức đầu tư PPP để phát huy tối đa lợi thế cảng biển nước sâu, đặc biệt là Cảng cái Mép tăng xu thế, xuất nhập khẩu đóng góp cho ngân sách Trung ương và khắc phục điểm nghẽn hạ tầng giao thông, kết nối liên vùng phục vụ thúc đẩy, phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam của đất nước. Cùng với đó, Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị Quốc hội chấp thuận đầu tư Dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu theo phương thức đầu tư công.
10:03
ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội): Không chấp nhận đi vay để đầu tư cho những mục tiêu chưa thực sự cấp bách
Theo đại biểu, Đề án trình Quốc hội lần này là sự gửi gắm, hy vọng của người dân, doanh nghiệp vào một tương lai tốt đẹp hơn. Một trong những nguyên tắc quan trọng của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách Nhà nước và tất cả các Nghị quyết về phân bổ ngân sách của Quốc hội phải bảo đảm nguồn lực, hiệu quả. Đó là chuẩn mực, kinh nghiệm quốc tế và cũng là yêu cầu bắt buộc trong phân bổ ngân sách và mục tiêu cốt yếu của gói phục hồi lần này hướng đến đó là phải chấp nhận bội chi, chấp nhận đi vay. Chính vì vậy, vấn đề cốt lõi, vấn đề hiệu quả thực tế mà Đề án cần phải đạt được đó là cần trả lời câu hỏi với hơn 346.000 tỷ đồng chúng ta sẽ thu lại được kết quả cụ thể gì? Với mục tiêu như vậy cần quy định rõ hiệu quả nguồn lực, hiệu quả.
Tuy nhiên, đối chiếu với nội dung của dự thảo Nghị quyết, đại biểu cho rằng, nội dung này chưa được cụ thể hóa, mặc dù là Điều 2 của dự thảo Nghị quyết có quy định 3 mục tiêu đó là tăng trưởng GDP từ 6,5 - 7 %. Thứ hai là phục hồi sản xuất kinh doanh.Thứ ba là bảo đảm an sinh xã hội. Tuy nhiên, với những mục tiêu khái quát như vậy, đại biểu cho rằng, nếu không có cam kết về những kết quả đạt được thì khó có thể có thước đo chính xác để đánh giá hiệu quả sau này. "Cần đưa ra những cam kết cụ thể, có thể có những sản phẩm hữu hình, có những kết quả vô hình nhưng đều có thể tính toán được" - đại biểu đề nghị.
Đối với tiêu chí để đầu tư nguồn lực, đại biểu phân tích, căn cứ vào Luật Đầu tư công cũng như các nghị quyết về phân bổ ngân sách, một trong những nguyên tắc quan trọng đó là tất cả những nguồn lực được phân bổ phải dựa trên những nguyên tắc, tiêu chí, điều kiện ràng buộc. Lần này chúng ta phân bổ hơn 346.000 tỷ cho nhiều mục tiêu khác nhau, có những tiêu chí được phân bổ trực tiếp, có những tiêu chí thông qua các công cụ khác như thuế, hỗ trợ lãi suất. Tuy nhiên, dù trực tiếp hay gián tiếp thì cũng cần có nguyên tắc, tiêu chí cụ thể tương ứng với từng gói chính sách. Trên cơ sở đó, đại biểu đề nghị cần bổ sung vào nghị quyết những nội dung cụ thể về nguyên tắc, tiêu chí tương ứng với từng chính sách.
Liên quan đến danh mục dự án đại biểu cho rằng, không cần bao quát mọi lĩnh vực đời sống xã hội, chỉ cần tập trung vào hai lĩnh vực cụ thể, đó là những ngành nghề bị tác động nhiều nhất bởi dịch bệnh và thứ hai là những ngành nghề có ý nghĩa thúc đẩy tăng trưởng quan trọng nhất. Trên cơ sở đó cần rà soát, không chấp nhận bội chi, không chấp nhận đi vay để đầu tư cho những mục tiêu chưa thực sự cấp bách.
Nhấn mạnh Tờ trình có hay đến mấy thì điều quan trọng nhất vẫn là căn cứ pháp lý để thực hiện sau này. Do đó, đại biểu kiến nghị cần bổ sung thêm một số nội dung. Thứ nhất, đó là đối tượng áp dụng chính sách. Thứ hai là về thời hạn hoàn thành. Thứ ba là các quy định cụ thể về trách nhiệm và thứ tư là quy định về thẩm quyền. Thứ năm là cần quy định cụ thể lộ trình thanh toán nợ gốc và cuối cùng là cần bổ sung những cam kết về sản phẩm đầu ra, gắn với nội dung Nghị quyết.
09:51
ĐBQH Trần Đình Văn (Lâm Đồng): Thời điểm "vàng" đầu tư vào cơ sở hạ tầng
Về giải pháp tài khóa tiền tệ để hỗ trợ chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội, tại Điều 3 dự thảo Nghị quyết, đại biểu đề nghị cần xác định nhu cầu kinh tế từ doanh nghiệp, người dân, việc làm, lao động để đưa ra khung chính sách phù hợp hơn. Cùng với đó, cần lượng hóa, đánh giá tác động thêm và cần có sự phối hợp giải pháp tài khóa và giải pháp tiền tệ. Đại biểu đề nghị cân nhắc mở rộng phạm vi và tăng mức giảm, đặc biệt là giảm thuế giá trị gia tăng mạnh hơn cho ngành dịch vụ, mặt hàng thiết yếu. Bởi vì làm được điều này, vừa kích thích được thị trường, vừa hỗ trợ cả cho cung cầu mang lại giá trị cho xã hội. Hơn nữa, đây cũng là giải pháp dễ thực hiện hơn so với các giải pháp khác. Bên cạnh đó, chính sách tài khóa cần xác định rõ đối tượng được ưu tiên vào thời điểm nhất định.
Theo đại biểu ở giai đoạn hiện tại phải tập trung cho y tế và phát triển kết cấu hạ tầng là nhiệm vụ trọng tâm bởi 2 lý do:
Thứ nhất chi cho phòng, chống dịch là điều kiện tiên quyết để phục hồi kinh tế và do đó là khoản chi tất yếu. Tuy nhiên chi cho phòng chống dịch cần tính thêm khoản chi cho vaccine khi tới đây không được viện trợ và mua thuốc chữa trị Covid-19. Khoản chi này nên tách riêng thành một điểm và không nên nằm trong quy định chi cho đầu tư phát triển. Cùng với đó, cần phải tiến tới xã hội hóa vaccine và điều trị Covid-19 để giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, đồng thời với chủ trương xem Covid là một điểm đặc hữu, từ đó cho phép sự vào cuộc của y tế tư nhân.
Thứ hai, đây là thời điểm "vàng" cho đầu tư vào cơ sở hạ tầng, đặc biệt là kết cấu hạ tầng thiết yếu như GTVT, tận dụng lưu lượng đi lại của khách du lịch và người dân còn ít nên tạo đột phá trong kết cấu hạ tầng. Với định hướng đó, cần xác định tăng đầu tư công, tập trung phát triển kết cấu hạ tầng, từ đó tạo ra công ăn việc làm, tạo ra dịch vụ, đáp ứng yêu cầu kích cầu kinh tế.
Đối với cơ chế thí điểm cơ chế đặc thù trong dự thảo nghị quyết, theo đại biểu, chính sách này chỉ áp dụng đối với các dự án hạ tầng chiến lược quy mô lớn. Tuy nhiên, trong phần phụ lục liệt kê rất nhiều dự án có quy mô đầu tư rất nhỏ, như vậy có thể không phù hợp với mục tiêu đề ra. Do vậy, để đảm bảo tính minh bạch cụ thể, đề nghị xác định rõ tiêu chí xác định thế nào cho các dự án tầm chiến lược quốc có quy mô lớn và liệt kê rõ tầm chiến lược quạn trọng có quy mô lớn thuộc phạm vi có thể áp dụng cơ chế đặc thù như các dự án có tác dụng lan tỏa liên kết vùng, thúc đẩy tăng trưởng, có khả năng hấp thụ vốn và triển khai nhanh.
Nhấn mạnh thí điểm áp dụng chỉ định thầu, đấu thầu rộng rãi về lý thuyết là rất tốt, nhằm lựa chọn nhà thầu có năng lực, bảo đảm minh bạch cao, có khả năng hấp dẫn nhà đầu tư. Tuy nhiên, đại biểu chỉ ra thực tế cho thấy, việc đấu thầu chưa chắc đã chọn được nhà thầu, nhà đầu tư tốt. Đấu thầu không phải là chìa khóa vạn năng. Hiện nay tình trạng "quân xanh quân đỏ", sự bất công giữa bên trúng thầu và người thực hiện thầu là những vấn đề tiêu cực đã được minh chứng trong thời gian qua. Việc chỉ định thầu trong một số trường hợp là cần thiết, nếu thực sự cần có tư duy mạnh mẽ, đổi mới hoàn thành các dự án trọng điểm cấp bách.
Tuy nhiên, theo đại biểu, mặt trái của chỉ định thầu là tiêu cực như cơ chế xin - cho, lợi ích nhóm dễ phát sinh tình trạng thông thầu, đặc biệt là đối với dự án giao thông. Nhiều nguồn không rõ chỉ định thầu như thế nào và không công bằng, không bình đẳng trong việc thực hiện dự án đầu tư. Việc đấu thầu, chỉ định thầu đều có ưu điểm và hạn chế, việc lựa chọn hình thức nào đều phải cân nhắc thật kỹ. Trên cơ sở phân tích này, đại biểu đồng ý với phương án chỉ định thầu trong dự thảo Nghị quyết nhưng không coi là hình thức thay thế hoàn toàn đấu thầu.
Theo đại biểu, chỉ nên áp dụng đối với một số dự án và phải đưa ra tiêu chí, điều kiện cụ thể, tùy loại dự án, giới hạn thời gian áp dụng nhằm hạn chế việc chỉ định thầu tràn lan. Việc chỉ định thầu với gói thầu tư vấn và gói thầu phục vụ, gói thầu đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư có thể khả thi. Tuy nhiên, chỉ định thầu xây lắp là không cần thiết.
Ngoài ra, cho phép chủ đầu tư được quyền chọn hình thức chỉ định hay là hình thức khác, việc cho chọn quyền sẽ thúc đẩy hiệu quả và thu hút nhà đầu tư có năng lực thực sự.
09:46
ĐBQH Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn): Bốn đợt dịch đã gây ảnh hưởng rất lớn đến người lao động
Cuộc suy thoái kinh tế lần này mặc dù không phải là một cuộc suy thoái "kinh điển" mà do dịch bệnh gây ra, nhưng đã để lại những hậu quả rất nặng nề với nền kinh tế, trong đó có vấn đề lao động việc làm. Theo đại biểu, thực tế không khó để nhận thấy những người xung quanh chúng ta nếu không phải là công chức nhà nước thì hầu như đều đang phải đối mặt với vấn đề lao động, nhất là trạng mất việc, giãn,giảm việc làm.
Thứ nhất, về tình trạng mất việc, giãn, giảm việc làm. Bốn đợt dịch vừa qua đã gây ảnh hưởng rất lớn đối với người lao động. Chỉ tính riêng quý III.2021, cả nước đã có hơn 28 triệu người lao động phải hứng chịu tác động tiêu cực của đại dịch. Trong đó hơn 4,7 triệu người bị mất việc làm; hơn 14 triệu người phải tạm nghỉ, tạm ngừng sản xuất, kinh doanh; hơn 10 triệu người phải giãn, giảm giờ làm việc. Biến thể, Delta đã "cuốn" đi khoảng 1/4 mức lương bình quân tháng của người lao động của vùng Đông Nam Bộ. Đồng lương của người lao động vốn đã không dư dả gì, nay vì dịch bệnh càng trở nên khó khăn hơn. Kết quả khảo sát của Ban Nghiên cứu phát triển doanh nghiệp tư nhân với 43.000 lao động bị mất việc cho thấy, gần 50% trong số này có nguồn tích lũy chỉ đủ để duy trì cuộc sống trong một tháng, 37% chỉ đủ duy trì sống cho ba tháng và chỉ có hơn 4% là đủ duy trì cuộc sống cho trên 4 tháng.
Thứ hai, thị trường lao động bị đẩy vào trạng thái cả cung lao động và cầu lao động đều bị thu hẹp. Đợt bùng phát dịch lần thứ tư đã khiến hàng triệu lao động dịch chuyển về quê dẫn tới đứt gãy thị trường lao động, thiếu hụt lao động nghiêm trọng tại một số tỉnh phía Nam, nhất là những nơi tập trung đông khu công nghiệp, khu chế xuất. Cho đến nay, một lượng lớn lao động đã về quê nhưng chưa có nhu cầu quay trở lại vì còn e dè với dịch bệnh hoặc là mệt mỏi sau một thời gian dài giãn cách. Nhiều người chọn phương án lập nghiệp tại quê nhà, nhiều người có tâm lý chờ qua Tết mới đi làm. Trong khi đó, nhiều tỉnh có lao động trở về đang phải đối mặt với áp lực rất lớn về giải quyết việc làm và bảo đảm an sinh xã hội. Điều này đã tạo ra một nghịch lý về cung - cầu lao động, nơi cần lao động thì không có, còn nơi có lao động thì rất khó để tìm việc làm.
Thứ ba, dịch bệnh đã dẫn đến xuất hiện những nhóm lao động dễ bị tổn thương. Khác về các cuộc khủng hoảng trước đây, với sự gián đoạn chuỗi cung ứng, sự hạn chế đi lại và khả năng làm việc từ xa đã tính tới tình trạng cắt giảm lượng lớn việc làm. Lao động làm công việc giản đơn trở nên yếu thế trong đại dịch, tỷ lệ mất việc của nhóm này cao gần gấp đôi so với các nhóm khác. Lao động có trình độ thấp, lao động là người lớn tuổi, lao động tự do rất khó khăn trong tìm kiếm việc làm. Kể cả đống công việc có tính chất tạm thời.
Thứ tư, tính bền vững của quan hệ lao động đang có nguy cơ bị xâm phạm. Do mất việc, nhiều lao động của khu vực chính thức có xu hướng chuyển dịch sang tìm kiếm ở khu vực phi chính thức, dẫn tới số lao động tự do tăng cao nhất trong vòng 3 năm trở lại đây, chiếm tới 57% tổng số lao động có việc làm. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, một lượng lớn lao động đang có việc làm nhưng không ổn định, thiếu tính bền vững và trong đó những chính sách an sinh, bảo hiểm, chế độ ốm rồi, thai sản của khu vực này rất hạn chế. Cùng với đó nhiều quan hệ lao động đã được xây dựng ổn định qua các năm đang có nguy cơ bị phá vỡ. Nhiều tiêu chuẩn về lao động đang không được tôn trọng đầy đủ cả từ phía người sử dụng lao động và người lao động.
Thứ năm, qua đại dịch cũng đã bộc lộ những hạn chế trong quản lý thị trường lao động thời công nghệ. Điều đó đã dẫn tới nhiều người lao động và người sử dụng lao động thực sự có cung cầu về lao động, nhưng chưa tìm được nhau.
Đất nước đang trở lại trạng thái bình thường mới, để hồi phục và phát triển. Một trong những vấn đề quan trọng nhất chính là vấn đề lao động. Vừa qua Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều quyết sách chưa từng có tiền lệ, có ý nghĩa thiết thực, hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp. Bởi vậy, đại biểu có 3 kiến nghị. Một là tăng gói kinh phí hỗ trợ tiền thuê nhà trọ, áp dụng cả với lao động chính thức và năng lực của khu vực phi chính thức. Hiện nay, dự thảo Nghị quyết đang đề xuất dành khoảng 6,6 nghìn tỷ và chỉ dành cho khu vực lao động chính thức là chưa phù hợp. Hai là dành khoản chi phí thỏa đáng để hỗ trợ tiền xây dựng nhà ở cho công nhân. Ba là dành khoản kinh phí phù hợp để hỗ trợ xét nghiệm, đi lại, tư vấn việc làm khi người lao động quay trở lại làm việc.
09:35
ĐBQH Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận): Cần quy định chặt chẽ công tác giám sát, kiểm tra
Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương cho rằng, để bảo đảm đạt được mục tiêu đề ra tại dự thảo Nghị quyết, đề nghị cần rà soát các giải pháp cho phù hợp, đảm bảo tính khả thi. Cụ thể, nghiên cứu dự thảo nghị quyết cho thấy được bố trí nguồn lực khá lớn, quy định thời gian thực hiện khá ngắn, chủ yếu trong 2 năm 2022-2023. Đề nghị trong triển khai thực hiện cần đưa ra các tiêu chí, nguyên tắc rõ ràng, cần quy định thứ tự ưu tiên, các nội dung cụ thể cần làm ngay, nội dung cần triển khai từng bước để đảm bảo tính khả thi. Ngoài các giải pháp được quy định tại dự thảo Nghị quyết, đề nghị cần rà soát, bổ sung giải pháp về cải cách thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Cần quy định kịp thời việc thực hiện hoàn thiện cơ chế, chính sách cải cách hành chính, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của guồng máy hành chính nhà nước.
Đại biểu Hương nhấn mạnh: Để bảo đảm đạt được mục tiêu phòng, chống tham nhũng, tránh lợi dụng chính sách trục lợi, lợi ích nhóm cần quy định cơ chế kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực trong các nội dung của Chương trình. Tại Điều 7 của dự thảo Nghị quyết quy định, các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình giám sát việc thực hiện Nghị quyết. Tuy nhiên, để đảm bảo điều kiện, cơ chế thực hiện, đề nghị cần bổ sung quy định về chế độ báo cáo, thông tin của Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, của chính quyền địa phương đến đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội...
Dự thảo Nghị quyết cần quy định cụ thể về việc Chính phủ báo cáo tình hình, tiến độ thực hiện chương trình đến với Quốc hội hằng năm. Đây cũng là để Quốc hội kịp thời nắm bắt tình hình thực hiện nhiệm vụ giám sát theo quy định tại dự thảo Nghị quyết.
09:22
ĐBQH Lò Thị Luyến (Điện Biên): Quan trọng là giải pháp tổ chức thực hiện
Nhất trí cao với Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế về dự thảo Nghị quyết chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên Lò Thị Luyến cho rằng, “chính sách này mang tính cấp thiết, phù hợp và kịp thời. Chính phủ đã chuẩn bị hồ sơ tài liệu đầy đủ, kỹ lưỡng kèm theo Tờ trình”.
Với 9 nội dung Chính phủ trình xin ý kiến Quốc hội, đại biểu cơ bản nhất trí với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và xin có một số ý kiến.
Thứ nhất, Chính phủ trình 2 phương án để Quốc hội quyết định việc cho phép tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19 tại Việt Nam cho đến khi cơ quan có thẩm quyền công bố hết dịch. Đại biểu cho rằng Chính phủ trình Quốc hội quyết định để thực hiện chính sách này là đúng đắn, thể hiện sự ghi nhận những đóng góp của doanh nghiệp trong việc đồng hành với Đảng và Nhà nước thực hiện bảo đảm an sinh xã hội. Có thể có một số lo ngại trong việc nâng giá hiện vật so với giá trị thật như từng xảy ra thời gian qua nhưng không nên đánh đồng hành vi này cho tất cả, không nên vì có “con sâu làm rầu nồi canh” mà Quốc hội không xem xét đối với các khoản chi ủng hộ, tài trợ bằng hiện vật của doanh nghiệp.
Theo đại biểu, việc cần bàn là làm thế nào để có các giải pháp tổ chức thực hiện bảo đảm đạt kết quả tốt. Việc nâng giá, khống giá đã có các quy định của pháp luật làm hành lang quản lý (ai vi phạm thì xử lý). Cá nhân tôi đồng thuận, ủng hộ phương án 1: “Doanh nghiệp ủng hộ bằng tiền và hiện vật đều được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp”. Thực tế thời gian vừa qua nhiều doanh nghiệp, tổ chức ủng hộ, hỗ trợ bằng hiện vật (vật tư y tế, lương thực, thực phẩm…) rất hiệu quả, thiết thực, đáp ứng ngay nhu cầu thực tiễn trong công tác phòng, chống dịch, bảo đảm đời sống Nhân dân.
Thứ hai, cử tri cả nước rất mong muốn được Đảng và Chính phủ quan tâm đầu tư kết cấu hạ tầng thật tốt (trước mắt là đường giao thông). Cử tri thấy rất phấn khởi khi Chính phủ trình Chương trình đã xác định khung những vấn đề trọng tâm, cần tập trung giải quyết gồm 5 nhóm nhiệm vụ giải pháp chủ yếu trong đó có nhóm nhiệm vụ (4) phát triển kết cấu hạ tầng, khơi thông nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển với mục tiêu là “phấn đấu sớm hoàn thành tuyến đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, các tuyến kết nối vùng miền núi phía Bắc, Tây Nguyên với Miền Trung, các tuyến cao tốc vùng Đông Nam bộ, đồng bằng sông Cửu Long; hạ tầng giao thông kết nối các vùng, cảng biển, cửa khẩu, khu và cụm công nghiệp….
Do đó, đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm cân đối kinh phí để sửa chữa những đoạn đường đã xuống cấp, tạo điều kiện để một số dự án đường cao tốc vùng núi phía Bắc được triển khai sớm hơn so với thời gian được ghi trong quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030 tầm nhìn 2050 (như đoạn đường cao tốc Bắc Kạn - Cao Bằng, Tuyên Quang - Hà Giang, Sơn La - Điện Biên).
09:15
ĐBQH Bùi Sỹ Hoàn (Hải Dương): Cần tính đến trợ giúp pháp lý miễn phí cho người yếu thế
Đại biểu Bùi Sỹ Hoàn cho rằng, bên cạnh những sự hỗ trợ trực tiếp, thì người dân nói chung, người nghèo, người yếu thế và các đối tượng chính sách khác cũng rất cần sự trợ giúp, hỗ trợ về mặt pháp lý, mà đơn giản và thiết thực nhất là hiểu và thụ hưởng các chính sách hỗ trợ của nhà nước. Về khía cạnh này, đại biểu nhận thấy dự thảo Nghị quyết chưa đề cập tới. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu bổ sung nội dung về trợ giúp pháp lý cho người nghèo, người yếu thế và đối tượng chính sách theo Điểm b, Khoản 1, Điều 3 của dự thảo để có cơ chế, nguồn lực phù hợp, đáp ứng các yêu cầu của xã hội.
Thứ nhất, trong tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến rất phức tạp ở nhiều địa phương, ảnh hưởng lớn đến công việc, cuộc sống, sinh hoạt của người dân, nhất là những người được trợ giúp pháp lý sẽ làm gia tăng số lượng hộ nghèo, hộ cận nghèo, nhất là trong điều kiện áp dụng chuẩn nghèo mới. Mặt khác, tình hình dịch bệnh kéo dài khiến đời sống thêm khó khăn cũng là nguyên nhân làm phát sinh thêm nhiều mối quan hệ phức tạp trong xã hội, gia đình, gia tăng các phát sinh tranh chấp về tài sản, việc làm và có nguy cơ làm gia tăng một số loại tội phạm.
Qua thống kê cho thấy số liệu của việc trợ giúp pháp lý miễn phí trong tố tụng thực hiện cho đối tượng để trợ giúp pháp lý tăng lên trong khi dịch bệnh diễn ra. Năm 2021, các tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý trên toàn quốc đã thực hiện được trên 33 nghìn vụ việc tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp. Với sự phân tích trên, có thể thấy rằng trong thời gian tới nhu cầu được trợ giúp pháp lý miễn phí của người dân, nhất là người nghèo, người yếu thế dự kiến sẽ tăng lên.
Thứ hai, vừa qua để triển khai Nghị quyết số: 33/2021/QH15 của Quốc hội Khóa XV, mới đây liên ngành tòa án, kiểm sát, công an, quốc phòng và tư pháp đã ban hành Thông tư 05 quy định chi tiết và hướng dẫn tổ chức phiên bản trực tiếp, trong đó quy định tổ chức trợ giúp pháp lý nhà nước bảo đảm điều kiện kỹ thuật là một điểm cầu trong phiên tòa trực tuyến để bào chữa, bảo vệ quyền lợi cho người nghèo, người yếu thế, đối tượng chính xác là những đối tượng được trợ giúp pháp lý miễn phí.
"Việc xây dựng và kết nối dữ liệu về người trợ giúp pháp lý miễn phí với cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành có liên quan nhằm giảm bớt thủ tục, giấy tờ, chi phí hành chính và thời gian đi lại, gặp gỡ tiếp xúc, góp phần vào việc thụ lý giải quyết vụ việc trợ giúp pháp lý nhanh chóng, hiệu quả, bảo vệ kịp thời quyền và lợi ích hợp pháp của người trợ giúp pháp lý là người nghèo, người yếu thế, đối tượng chính sách cũng là một yêu cầu hết sức thiết yếu", đại biểu đề nghị.
09:10
ĐBQH Mai Văn Hải (Thanh Hóa): Quan tâm đến giải pháp huy động vốn
Đại biểu Mai Văn Hải thống nhất cao với sự cần thiết ban hành nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Đại biểu đề nghị:
Đây là một chương trình với quy mô vốn lớn nhất từ trước đến nay nên cần quan tâm đến giải pháp huy động vốn. Đại biểu cũng đồng tình với những giải pháp, phương án huy động vốn đã trình trước Quốc hội, song đề xuất cần phải làm rõ dự kiến nguồn huy động trong nước là bao nhiêu, dự kiến nguồn vốn vay nước ngoài là bao nhiêu.
Về vấn đề hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, đây là một chính sách vô cùng quan trọng để hỗ trợ cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất kinh doanh phục hồi, phát triển sản xuất. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị chúng ta cần tập trung hỗ trợ vào một số lĩnh vực chịu ảnh hưởng, chịu thiệt hại nặng nề với đại dịch như dịch vụ du lịch, lĩnh vực vận tải, đặc biệt là vận tải hành khách, nhất là ngành hàng không, hay dịch vụ nhà hàng, khách sạn, dịch vụ ăn uống.... Đồng thời đề nghị với ngành ngân hàng, nhất là ngân hàng thương mại, cần cải cách thủ tục hành chính để làm sao doanh nghiệp và người dân người ta dễ tiếp cận với chính sách này, đồng thời cũng kiểm soát chặt chẽ nguồn vốn cho vay, tránh tình trạng doanh nghiệp, người dân vay không dùng vào mục đích phục vụ sản xuất, lại đem đi đầu tư tài chính, đầu tư bất động sản và một số lĩnh vực rủi ro khác.
08:36
ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp): Ưu tiên cho hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, sử dụng nhiều lao động
Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, việc tiếp tục miễn, giảm thuế phí là phù hợp, góp phần tạo điều kiện cho doanh nghiệp tái hoạt động, giải quyết việc làm, kích thích nhu cầu phát triển kinh tế, sản xuất kinh doanh là cần thiết trong trạng thái bình thường mới. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần có quy định cụ thể áp dụng đối tượng nào, doanh nghiệp nào hay tất cả các doanh nghiệp, trong đó có cả doanh nghiệp FDI hay không?
Đại biểu kiến nghị chỉ áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp có nhiều lao động, hợp tác xã, các doanh nghiệp có sức lan tỏa, nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp kích thích hoạt động, tăng vốn đầu tư yên tâm sản xuất kinh doanh...
Đồng tình với việc chi trực tiếp từ ngân sách Nhà nước cho đầu tư phát triển, chi cho công tác phòng, chống dịch, cải tạo, nâng cấp trang thiết bị nhân lực cho ngành y tế. Cùng với đó, đại biểu đề nghị tới đây, tập trung cho tuyến cơ sở, với nhân lực và trang thiết, chính sách tăng thêm thu nhập cho nhân viên y tế ở tuyến đầu chống dịch, nhất là cơ sở điều trị Covid-19.
"Về an sinh xã hội, cần thống nhất lãi suất ngân hàng chính sách vay vốn ngân hàng chính sách. Tuy nhiên cần giám sát chặt chẽ đối tượng vay vốn, vì thực tế có nhiều trường hợp vay không có khả năng hoàn trả, dẫn đến khả năng mất vốn", đại biểu đề nghị.
Đối với tăng nguồn thu, tiết kiệm chi, đại biểu đề nghị giảm thuế cho người sử dụng người lao động. Cùng với đó, cần quy định đối tượng lao động là đối tượng nào để tránh mỗi nơi áp dụng một cách tùy tiện, người được hỗ trợ người không.
Theo đại biểu, chương trình Sóng và máy tính cho em cần phải xem xét lại tính phù hợp khi nước ta đã chấp nhận sống chung với Covid-19, khi các trường học tập trung trở lại có còn phù hợp hay không, đại biểu đặt vấn đề.
Nhấn mạnh, việc đầu tư hạ tầng chống sạt lở bờ sông, bờ biển, đảm bảo an toàn hồ chứa thích ứng biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả thiên tai là phù hợp. Tuy nhiên, chỉ bố trí 5000 tỷ đồng cho chương trình là hơi hạn hẹp, đề nghị tính toán bổ sung thêm, đại biểu đề nghị.
08:22
ĐBQH U Huấn (Kon Tum): Hoạt động tài chính ngân hàng cần giảm 2% thuế VAT
Về chủ trương xây mới, cải tạo nâng cấp các cơ sở đào tạo, dạy nghề giải quyết việc làm, đại biểu U Huấn cho rằng cần sớm triển khai đồng bộ, quản lý chặt chẽ, phát huy hiệu quả chương trình. Vì thực tế thời gian qua một số địa phương còn tình trạng lãng phí cơ sở vật chất phục vụ dạy nghề, trang thiết bị không được khai thác sử dụng hiệu quả, đào tạo nghề chưa sát với đặc điểm tình hình, chưa đáp ứng nhu cầu thị trường lao động tại địa phương, trong nước và xuất khẩu, chưa phát huy hiệu quả, gây lãng phí.
Đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo thực hiện khẩn trương nội dung Nghị quyết 42/2021/QH15 Kỳ họp thứ Hai, Quốc hội Khóa XV về việc rà soát những khó khăn, vướng mắc trong thời gian thực hiện Quyết định 861/QĐ-TTg để có giải pháp hỗ trợ phù hợp với đối tượng sinh sống tại khu vực II, III được chuyển lên khu vực I, tạo điều kiện để các đối tượng gặp nhiều khó khăn, các xã khu vực II, III được chuyển lên khu vực I tiếp tục được hưởng hỗ trợ của Nhà nước trong thời gian chuyển tiếp về chính sách, và được hưởng hỗ trợ theo Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế xã hội sau khi đưa Nghị quyết Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần này.
Trong quá trình điều hòa nguồn vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025, đại biểu đề nghị ưu tiên bố trí nguồn vốn để đầu tư hoàn thiện hoàn chỉnh Quốc lộ 24 từ Kon Tum đi Quảng Ngãi, vốn chỉ còn lại 62km trên tổng chiều dài 168,2 km. Quốc lộ 24 là tuyến đường ngắn nhất tỉnh Quảng Ngãi kết nối Kon Tum, tới đường Hồ Chí Minh và khu công nghiệp cảng biển vùng duyên hải miền Trung - Tây Nguyên và thông thương với các nước Campuchia, Lào. Quốc lộ 24 nếu được đầu tư xây dựng, hoàn thiện điều kiện đặc thù cho chủ đề kinh tế xã hội của hai tỉnh và khu vực miền Trung - Tây Nguyên, phù hợp với mục tiêu liên kết vùng, thúc đẩy tăng trưởng đã được nêu trong dự thảo nghị quyết được Chính phủ trình Quốc hội.
Đại biểu cho biết, Đoàn ĐBQH Quốc hội tỉnh Kon Tum thống nhất cao về quan điểm, mục tiêu và các nhóm khác được nêu tại Tờ trình số 02. Riêng nhóm chính sách tài khóa và giải pháp tiền tệ, đại biểu đề nghị hoạt động tài chính ngân hàng nên giảm 2% thuế giá trị gia tăng như các nhóm hàng hóa dịch vụ khác. Giải pháp tiền tệ là chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí quản lý để phấn đấu giảm lãi suất cho vay 0,5 - 1% trong hai năm vì ngoài tiết kiệm, tiết giảm chi phí quản lý thì nên hỗ trợ về thuế.
Kiến nghị cuối cùng là việc triển khai chương trình chỉ trong hai năm 2022 và 2023. Do vậy, đề nghị sau khi có Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành sớm có hướng dẫn triển khai thực hiện, đồng thời trong dự thảo Nghị quyết Quốc hội nên ấn định thời gian để Chính phủ hoàn thiện các hướng dẫn.
08:10
Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là rất kịp thời và cần thiết
Tại Tờ trình về dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến về một số chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình, cụ thể như: Tăng bội chi ngân sách Nhà nước để có nguồn thực hiện Chương trình với tổng số tiền là 240.000 tỷ đồng trong 2 năm 2022-2023; trong đó năm 2022 khoảng 102.800 tỷ đồng, tăng tỷ lệ bội chi ngân sách Nhà nước lên 5,08% GDP (tăng thêm khoảng 1,1% GDP so với dự toán ngân sách Nhà nước năm 2022 đã được Quốc hội thông qua).
Đối với năm 2023, Chính phủ tổng hợp kế hoạch và dự toán ngân sách Nhà nước chung cho cả phần tăng thêm của Chương trình phục hồi và của năm 2023, trình Quốc hội xem xét, quyết định theo quy định hiện hành.
Thảo luận tại tổ về nội dung này, các đại biểu Quốc hội cho rằng: Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, kéo dài, làm ảnh hưởng sâu rộng tới mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, việc Quốc hội ban hành nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là rất kịp thời và cần thiết. Gói tài khóa tiền tệ nhằm mục đích kích thích và tạo sự đột phá, giúp nền kinh tế sớm vượt qua khó khăn, tránh suy giảm các động lực tăng trưởng trong dài hạn cũng như không để lỡ nhịp với tiến trình phục hồi kinh tế của thế giới.
Các đại biểu Quốc hội cũng đề nghị, cần làm rõ hơn nữa nội hàm các chính sách, đối tượng thụ hưởng để bảo đảm chính sách khi ban hành sẽ sát với thực tiễn, thực sự đến đúng đối tượng, đem lại hiệu quả, tạo sức lan tỏa thúc đẩy nhanh quá trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Trước đó, tại Báo cáo thẩm tra nội dung này, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị một số chính sách hỗ trợ dự kiến triển khai nhưng chưa được tính toán vào quy mô hỗ trợ tổng thể của Chương trình. Đề nghị bổ sung, tính toán lại số liệu, làm rõ tổng quy mô của các chính sách hỗ trợ. Ngoài ra, đề nghị đánh giá tác động đầy đủ, nhiều chiều của việc thực hiện các chính sách nêu trên.
