Tham gia phiên thảo luận tại tổ 1 có 16 đại biểu HĐND tỉnh thuộc các Tổ đại biểu số 1, 2 và 4, lãnh đạo một số sở, ngành cấp tỉnh và 17 xã, phường. Cùng dự có các đồng chí: Phan Đức Đồng - Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch HĐND phường Trường Vinh, Bùi Đình Long - Uỷ viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.
Có 4 phương án giải quyết người hoạt động không chuyên trách
Vấn đề được nhiều đại biểu đề cập liên quan đến “hậu” sáp nhập, đưa bộ máy hành chính cấp xã đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền 2 cấp.
Đại biểu Dương Đình Chỉnh cho rằng: Sau sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã và thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp đang có những khoảng “lặng” bởi những khó khăn, vướng mắc nhất định khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ được phân cấp cho cấp xã. Vì vậy, đề nghị tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh cần rà soát và nghiên cứu các vấn đề để chủ động tập huấn, hướng dẫn cho các cơ sở trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, nhất là liên quan đến lĩnh vực tài chính, đất đai tạo “sợi dây” xuyên suốt giữa chính quyền cấp tỉnh và cấp xã.
Cùng với đó, đại biểu HĐND tỉnh Dương Đình Chỉnh (xã Đông Lộc) cũng đề nghị tỉnh cần có hướng dẫn rõ việc bố trí, sử dụng cơ sở y tế sau sáp nhập; duy trì nhiều cơ sở hay thu gọn sử dụng 1 cơ sở; đồng thời cần sớm tuyển dụng giáo viên, khắc phục tình trạng thiếu giáo viên tại một số địa phương.
Cũng quan tâm đến “hậu” sáp nhập xã, các đại biểu Trần Phan Long (phường Cửa Lò) và Nguyễn Thị Hương (xã Hưng Nguyên) đề nghị tỉnh rà soát, tổng hợp và có phương án sắp xếp, bố trí sử dụng và giải quyết chính sách cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã; đồng thời chỉ đạo rà soát trụ sở làm việc, đất đai, trang thiết bị để vừa đưa vào quản lý, sử dụng, tránh lãng phí, vừa đầu tư, bổ sung, đáp ứng yêu cầu hoạt động của bộ máy mới.
Đại biểu Nguyễn Công Văn đề nghị tỉnh xem xét, giải quyết chế độ chính sách cho người tham gia trong Hội Cựu chiến binh cấp xã nghỉ công tác sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã và thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp thoả đáng.
Giải trình các vấn đề đại biểu HĐND tỉnh nêu về bố trí, sử dụng và giải quyết chế độ cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Vi Ngọc Quỳnh thông tin: Hiện nay Chính phủ đã ban hành một số nghị định liên quan đến vấn đề này.
Theo đó, người hoạt động không chuyên trách cấp xã sẽ được giải quyết theo 4 phương án: Một là, các địa phương căn cứ tình hình thực tiễn và yêu cầu thực hiện nhiệm vụ của hệ thống chính trị ở cấp xã mới nếu có nhu cầu sử dụng và người hoạt động không chuyên trách có nguyện vọng thì tiếp tục sắp xếp, bố trí tạm thời kéo dài việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đến trước ngày 31/5/2026 để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã.
Hai là sắp xếp, bố trí vào chức danh hoạt động không chuyên trách ở khối, xóm, thôn, bản.
Ba là tuyển dụng, tiếp nhận vào công chức nếu đủ các điều kiện theo Nghị định số 170, ngày 30/6/2025 của Chính phủ.
Bốn là, trường hợp có nguyện vọng nghỉ thì được giải quyết hưởng chế độ chính sách theo Nghị định số 154, ngày 15/6/2025 của Chính phủ.
Tại phiên thảo luận Tổ 1, lãnh đạo Sở Tài chính cũng đã trả lời và giải trình trực tiếp ý kiến đại biểu HĐND tỉnh nêu về sắp xếp, sử dụng và đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho đơn vị hành chính cấp xã mới.
Tập trung giải quyết các tồn tại
Thảo luận tại tổ 1, công tác cải cách hành chính cũng được các đại biểu quan tâm đề cập. Đại biểu Nguyễn Duy Cần nêu băn khoăn: Mặc dù thời gian qua, tỉnh đã có nhiều đổi mới và chỉ đạo, điều hành quyết liệt: rõ người, rõ trách nhiệm, rõ kết quả và thành lập các đoàn kiểm tra của tỉnh cùng với các sở, ngành; tuy nhiên các chỉ số cải cách hành chính, năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và quản trị hành chính công chưa được cải thiện, thậm chí tụt hạng.
Như chỉ số cải cách hành chính PAR Index giảm 12 bậc, đứng thứ 27/63 tỉnh, thành trong cả nước (trước khi sáp nhập tỉnh); chỉ số quản trị hành chính công PAPI giảm 12 bậc, đúng thứ 37/63 tỉnh, thành; chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI đúng thứ 44/63 tỉnh, thành trong cả nước.
Cùng với băn khoăn về các chỉ số cải cách hành chính, đại biểu HĐND tỉnh cũng nêu tình trạng thực hiện thủ tục cấp nước sinh hoạt cho người dân từ doanh nghiệp đang kéo dài hơn 6 tháng, ảnh hưởng đến các hộ dân mới đầu tư xây dựng các công trình nhà ở.
Đó còn là băn khoăn về hoạt động của phương tiện xe điện tại điểm du lịch Cửa Lò; nhiều dự án chậm tiến độ được gia hạn nhiều lần tại phường Cửa Lò vẫn chưa triển khai đi vào hoạt động, ảnh hưởng đến cảnh quan, ô nhiễm môi trường và cơ hội đầu tư của địa phương; vấn đề quản lý trật tự đô thị còn bất cập, khi tình trạng một số tuyến đường, khu vực trở thành nơi dừng, đỗ xe, nhất là tại các khu chung cư…
Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu HĐND tỉnh và tiếp thu, giải trình của lãnh đạo các Sở Nội vụ, Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Môi trường; phát biểu tại phiên thảo luận tổ 1, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long đã ghi nhận và đánh giá cao sự quyết tâm, quyết liệt, tận tâm, tận tụy, trách nhiệm của các sở, ban, ngành, cấp tỉnh và các địa phương trong triển khai thực hiện chủ trương sắp xếp và đưa bộ máy hành chính cấp xã mới đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền 2 cấp.
Thừa nhận còn những vấn đề tồn tại trong công tác quản lý, điều hành và những vướng mắc, khó khăn ở giai đoạn đầu bộ máy cấp xã mới đi vào vận hành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng thông tin: UBND tỉnh đang tiến hành tổng hợp, gắn với thành lập các tổ công tác về làm việc trực tiếp với các phường, xã để làm rõ hơn các vấn đề khó khăn, vướng mắc, đưa ra các chỉ đạo cụ thể hơn.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long cũng mong muốn các sở, ban, ngành và các địa phương phải thật sự nỗ lực, đoàn kết, thống nhất, thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao theo thẩm quyền, trong đó tập trung giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp và thực hiện tốt công tác báo cáo theo yêu cầu; đảm bảo các tồn tại, hạn chế ở chính quyền 3 cấp sẽ giảm dần khi thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp.
