Quốc hội thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19

Ngày 29/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV Quốc hội họp phiên toàn thể tại Hội trường thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, dưới sự chủ trì của đồng chí Vương Đình Huệ - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội.

TRỰC TIẾP GIÁM SÁT TẠI 10 TỈNH, THÀNH PHỐ; LÀM VIỆC VỚI 14 BỘ VÀ CƠ QUAN LIÊN QUAN

Thực hiện Nghị quyết số 47/2022/QH15 ngày 6/6/2022 về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023, Quốc hội đã thành lập Đoàn giám sát "Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng".

Chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội được triển khai trong bối cảnh dịch Covid-19 được kiểm soát, mọi hoạt động của đời sống kinh tế - xã hội trở lại trạng thái bình thường, những vấn đề tồn tại, phát sinh trong quá trình phòng, chống dịch đã và đang trong quá trình được khắc phục.

Khi dịch Covid-19 diễn biến nhanh chóng, phức tạp, nguy hiểm, nhiều hoạt động liên quan đến công tác phòng, chống dịch đã được triển khai thực hiện trong hoàn cảnh chưa có quy định của pháp luật hoặc khác với quy định của pháp luật hiện hành dẫn đến phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc.

Do đó, việc đánh giá, nhận định của Đoàn giám sát đặt trong diễn biến cụ thể của công tác phòng, chống dịch. Đồng thời với việc nhận định, đánh giá chung về y tế cơ sở, y tế dự phòng trong điều kiện bình thường, Đoàn giám sát cũng nhận định, đánh giá về hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng trong bối cảnh dịch Covid-19 để có kiến nghị, đề xuất giải pháp phù hợp.

Để triển khai các nhiệm vụ được giao, Đoàn giám sát đã: Ban hành Kế hoạch, Đề cương giám sát yêu cầu Chính phủ, các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, UBND, Đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương báo cáo; trực tiếp giám sát tại 10 tỉnh, thành phố, làm việc với 14 bộ và một số cơ quan liên quan; tổ chức làm việc với Chính phủ để thống nhất các nội dung giám sát.

Ngoài ra, trước yêu cầu cấp bách từ thực tiễn giám sát, Đoàn giám sát đã có văn bản kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo, giải quyết một số khó khăn, vướng mắc trong thanh toán, quyết toán, quản lý, sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid - 19.

HUY ĐỘNG 230 NGHÌN TỶ ĐỒNG PHỤC VỤ PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID-19 VÀ THỰC HIỆN CÁC CHÍNH SÁCH AN SINH XÃ HỘI

Theo đó, qua giám sát cho thấy, hệ thống văn bản pháp luật do các cơ quan ở Trung ương và địa phương ban hành đảm bảo phù hợp với Hiến pháp; cơ bản đáp ứng yêu cầu cấp bách của công tác phòng, chống dịch theo từng giai đoạn, tạo hành lang pháp lý cho việc triển khai đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch, huy động sự vào cuộc và đóng góp của toàn xã hội cho công tác phòng, chống dịch Covid-19; góp phần giúp doanh nghiệp, người dân giảm bớt khó khăn trong giai đoạn dịch Covid-19, đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Thực hiện mục tiêu “kép” vừa phòng, chống dịch vừa phát triển kinh tế, đảm bảo đời sống nhân dân, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 30/2021/QH15 ngày 28/7/2021 về Kỳ họp thứ nhất (Nghị quyết số 30), trong đó quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Trên cơ sở Nghị quyết số 30 và tiếp theo Nghị quyết số 30, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chủ động quyết định, điều hành ngân sách Nhà nước, ban hành nhiều chính sách tài khóa, tiền tệ để phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid - 19 và hỗ trợ trực tiếp cho người dân, doanh nghiệp.

Việc huy động nguồn lực phòng, chống dịch Covid-19 được thực hiện chủ động, góp phần đáp ứng kịp thời yêu cầu của công tác phòng, chống dịch, mang lại hiệu quả tích cực trong bối cảnh khó khăn, cấp bách.

Đến ngày 31/12/2022, tổng số tiền đã được huy động để trực tiếp phục vụ công tác phòng, chống dịch và thực hiện các chính sách an sinh xã hội là khoảng 230 nghìn tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước là trên 186,4 nghìn tỷ đồng và tài trợ, viện trợ khoảng 43,6 nghìn tỷ; trên 11,6 nghìn tỷ đồng đã được huy động vào Quỹ Vắc-xin phòng Covid - 19; tiếp nhận khoảng 259,3 triệu liều vắc-xin phòng Covid - 19, riêng viện trợ của Chính phủ các nước là gần 150 triệu liều, trị giá khoảng 24 nghìn tỷ đồng.

Công tác quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán các nguồn lực phục vụ cho công tác phòng, chống dịch cơ bản thực hiện đúng chủ trương, chính sách đã ban hành. Hàng hóa viện trợ, tài trợ đã được phân bổ kịp thời cho các địa phương, đơn vị để phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Đến ngày 31/12/2022, kinh phí phòng, chống dịch Covid - 19 đã được sử dụng gồm: Hỗ trợ người dân, người lao động, người sử dụng lao động, hộ kinh doanh bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid - 19 trên 87.000 tỷ đồng; thực hiện chế độ, chính sách cho lực lượng tuyến đầu và các lực lượng khác tham gia chống dịch (quân đội, công an, y tế...) là 4.487 tỷ đồng; mua vắc-xin phòng dịch Covid-19 là 15.134 tỷ đồng; hỗ trợ nghiên cứu, thử nghiệm vắc-xin phòng dịch Covid-19 là 4,6 tỷ đồng; mua sắm kit xét nghiệm là 2.593 tỷ đồng; mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc, sinh phẩm là 5.291 tỷ đồng; chi trả khám, cấp cứu, điều trị bệnh nhân Covid-19 là 719 tỷ đồng; sàng lọc, thu dung, cách ly y tế là 89 tỷ đồng; hỗ trợ xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp cơ sở điều trị Covid-19, cơ sở cách ly, bệnh viện dã chiến là 403 tỷ đồng; nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin phòng, chống dịch Covid - 19, Chương trình sóng và máy tính cho em, dạy học trực tuyến là 96 tỷ đồng; chi khác khoảng 2.600 tỷ đồng.

Báo cáo của Đoàn giám sát cũng đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế việc huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19, đặc biệt là đã có những sai phạm nghiêm trọng trong huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phòng, chống dịch, đặc biệt trong công tác nghiên cứu, nghiệm thu, chuyển giao, cấp phép lưu hành, hiệp thương giá, tổ chức sản xuất, mua bán kit xét nghiệm Covid-19 liên quan đến Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á và việc tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước cách ly tại cơ sở dân sự, tự nguyện trả phí trong thời gian dịch Covid-19; nhiều cán bộ ở Trung ương và địa phương bị xử lý hình sự.

Bên cạnh đó, Đoàn giám sát đã chỉ ra những kết quả đạt được, tồn tại hạn chế, nguyên nhân tồn tại hạn chế trong việc việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Thông qua giám sát, Đoàn kiến nghị Quốc hội quy định thời điểm phải hoàn thành một số nhiệm vụ, giải pháp để có thể tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cũng như nâng cao hiệu lực, hiệu quả của việc thực hiện chính sách về huy động, quản lý sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid -19 và thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Đồng thời giao Chính phủ báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV về các nhiệm vụ liên quan đến công tác huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid - 19 và báo cáo Quốc hội định kỳ 2 năm một lần kết quả thực hiện các nội dung về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Trên cơ sở báo cáo của Đoàn giám sát Hội trường thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid -19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Thành Duy