Tổ đại biểu Quốc hội số 2- Đoàn thành phố Hồ Chí Minh thảo luận về tình hình KT-XH Ảnh: Đình Nam
Cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ về thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2015 và kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2016, một số đại biểu Tổ số 2- Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hồ Chí Minh cho rằng báo cáo của Chính phủ khá toàn diện nhưng chưa thực sự sâu sắc và đầy đủ, nhiều nội dung chưa được phân tích, đánh giá chi tiết cần được giải trình làm rõ thêm như đánh giá kết quả kiềm chế lạm phát, chất lượng các nội dung tăng trưởng kinh tế; tình hình đời sống xã hội…
Nền kinh tế dựa vào nội lực hay ngoại lực?
Đại biểu Trần Du Lịch- TP.Hồ Chí Minh nhận định, việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội giai đoạn này có nhiều thuận lợi hơn so với trước đây bởi tình hình kinh tế vĩ mô so với giai đoạn 2000- 2011 không còn chịu nhiều áp lực về lạm phát phi mã, niềm tin về thị trường, thắt chặt chi tiêu giảm tổng cầu...
Tuy nhiên, theo báo cáo của Chính phủ về thực hiện kế hoạch 5 năm, nhiều mục tiêu đã không đạt được như tăng GDP, tỷ trọng đầu tư xã hội trong GDP trong 5 năm, bội chi ngân sách nhà nước, tỷ trọng sản phẩm công nghệ cao trong nông nghiệp, tỷ lệ đổi mới công nghệ, tăng năng suất xã hội, số lượng lao động qua đào tạo... Những kết quả này cho thấy trong 5 năm qua số lượng và chất lượng của tăng trưởng đều không đạt. Trong khi đó, báo cáo của Chính phủ lại thiếu sự phân tích về vấn đề này.
Đánh giá những chính sách được đề ra thời gian qua đã không gắn với những vấn đề đang tồn tại trên, đại biểu Trần Du Lịch cho rằng giai đoạn 2016- 2020 nếu có những chính sách tốt hơn, rõ ràng và đồng bộ thì hoàn toàn có cơ sở để tăng trưởng cao hơn mức Đại hội Đảng đề ra.
Đó là câu hỏi mà đại biểu Võ Thị Dung- TP. Hồ Chí Minh đặt ra khi xem xét các số liệu trong báo cáo của Chính phủ về tình hình kinh tế- xã hội. Đại biểu phân tích, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế nước ta với 70% sản xuất công nghiệp, 67% kim ngạch xuất khẩu. Đề nghị Chính phủ có giải trình thêm trước Quốc hội về vấn đề điều hành nền kinh tế hiện nay có chấp nhận quan điểm dựa vào khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài để ổn định kinh tế vĩ mô hay không, làm rõ nền kinh tế trong nước đang dựa vào nội lực hay ngoại lực.
Quốc hội cần mạnh dạn cắt giảm những khoản chi
Cho ý kiến về thực hiện ngân sách nhà nước, đại biểu Trần Du Lịch cho rằng, điều đáng lo ngại nhất trong vấn đề ngân sách nhà nước là thu chỉ đủ chi thường xuyên, còn muốn đầu tư phát triển phải đi vay. Do đó, phải tiết giảm chi thường xuyên, Quốc hội phải quyết được cắt giảm chi ngân sách những nội dung nào.
Đại biểu Trần Du Lịch đề nghị, Quốc hội phải mạnh dạn quyết định cắt giảm các khoản chi như tiếp khách; giao lưu học tập, nghiên cứu kinh nghiệm nước ngoài; sơ kết, tổng kết, kỷ niệm ngành...
Theo đại biểu Trần Du Lịch, một khi quyết định được cắt giảm các khoản chi không cần thiết thì khi đó sẽ có nguồn ngân sách để chi cho đầu tư phát triển hay thực hiện lộ trình tăng lương mà nhiều đại biểu kiến nghị.
Về giải pháp của Chính phủ về thực hiện ngân sách nhà nước, đại biểu Trần Du Lịch bày tỏ quan điểm không ủng hộ ý kiến đưa nguồn tiền bán cổ phần doanh nghiệp nhà nước để hòa vào cân đối ngân sách nhà nước. Bởi nguồn vốn này là nguồn lực của đất nước cần được phân bố lại để phát triển thay vì hòa vào cân đối ngân sách nhà nước sẽ hết ngay trong một vài năm.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân phát biểu tại tổ
Đại biểu đề nghị nên sử dụng phần tiền thoái vốn này đầu tư vào các địa chỉ được Quốc hội quyết một cách rõ ràng như đầu tư vào đâu, cụ thể địa chỉ, đầu tư bao nhiêu làm công trình hạ tầng nào, bệnh viện nào, bao nhiêu tiền làm vốn đối ứng trong các dự án ODA, phân tích xem việc đầu tư có cần thiết hay không. Quan điểm này cũng nhận được sự tán thành của đại biểu Trần Hoàng Ngân và đại biểu Đinh Thị Bạch Mai.
Cho rằng phát hành trái phiếu quốc tế để cơ cấu lại các khoản nợ, không làm tăng nợ quốc gia; và đối với trái phiếu trong nước nếu giữ tỷ lệ 30% trái phiếu trong nước có kỳ hạn dưới 5 năm sẽ không làm tăng áp lực trả nợ trong các năm tới, đại biểu Trần Du Lịch bày tỏ tán thành với kiến nghị của Chính phủ về việc đa dạng hóa kỳ hạn phát hành trái phiếu Chính phủ và phát hành trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế.
Tiêu chí xây dựng dựng nông thôn mới còn nặng về cơ sở vật chất
Chương trình xây dựng nông thôn mới đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng chưa yêu tâm bởi các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới còn nặng về đời sống vật chất đặc biệt về xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong khi đó các tiêu chí về chất lượng lại chưa được chú trọng nhiều. Theo đại biểu Võ Thị Dung, trong tiêu chí trường học quan trọng phải là chất lượng giáo dục chứ không đơn thuần là các cơ sở vật chất trường lớp. Các tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn... không phải là yếu tố quyết định để xây dựng nông thôn mới bền vững.
Bên cạnh đó, một số địa phương công bố hoàn thành xây dựng nông thôn mới nhưng thực tế đời sống, thu nhập của người dân, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất chưa được quan tâm thực hiện.
Do đó, đại biểu đề nghị nếu tiếp tục thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới cần xem xét lại các tiêu chí. Đồng thời, cần giải quyết song song giữa xây dựng nông thôn mới thành công với đời sống của người nông dân và sản xuất trong khu vực nông nghiệp phải được cải thiện.
Có cùng quan điểm, đại biểu Đinh Thị Bạch Mai cho rằng tiêu chí để đạt được chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới vừa phải đảm bảo xây dựng đủ các cơ sở hạ tầng thiết yếu vừa phát huy nội lực trong nhân dân. Đại biểu cũng đề nghị bên cạnh nội dung truyền thông về chương trình cần bổ sung các hoạt động vận động cộng động tham gia cũng như nâng cao chất lượng giáo dục bình đẳng giới và sự phát triển bền vững tại nông thôn.
Trong khi đó, đại biểu Trần Hoàng Ngân phân tích, Việt Nam có đến 67% dân số sống ở nông thôn và 45% lao động làm nông nghiệp nhưng ngành nông nghiệp trong nước lại gặp nhiều khó khăn. Do đó, đại biểu bày tỏ lo lắng trước kết quả không đạt trong thực hiện tái cơ cấu nền nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới.
