Tỉnh Nghệ An có số đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã dự kiến thực hiện sắp xếp, sáp nhập nhiều nhất nhì cả nước. Cụ thể, Nghệ An sẽ sắp xếp, sáp nhập 3 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, 94 đơn vị hành chính cấp xã.
Mở rộng thành phố Vinh lên đô thị loại 1
Ba ĐVHC cấp huyện được sắp xếp, sáp nhập gồm: Thị xã Cửa Lò, thành phố Vinh và huyện Nghi Lộc.
Trong đó, thị xã Cửa Lò (diện tích tự nhiên 29,12 km2, dân số 62.961 người) cùng 4 xã Nghi Xuân, Phúc Thọ, Nghi Thái, Nghi Phong (huyện Nghi Lộc; diện tích tự nhiên 32,14 km2, dân số 42.642 người) sẽ sáp nhập vào thành phố Vinh.
Kết quả sau khi sắp xếp thành phố Vinh sẽ có diện tích tự nhiên 166,25 km2 (đạt tỷ lệ 110,83%), quy mô dân số 509.713 người (đạt tỷ lệ 339,81%), có 36 ĐVHC cấp xã gồm 27 phường và 9 xã.
Huyện Nghi Lộc còn lại sau điều chỉnh có diện tích tự nhiên 313,88 km2 (đạt tỷ lệ 69,75%), quy mô dân số 202.815 người (đạt tỷ lệ 169,01%), có 25 ĐVHC cấp xã gồm 24 xã và 1 thị trấn.
Cùng với việc sắp xếp trên, tỉnh Nghệ An đã xây dựng chương trình phát triển đô thị thành phố Vinh mở rộng và đề nghị công nhận thành phố Vinh mở rộng đạt tiêu chí đô thị loại 1. Ngày 23/11/2023, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành quyết định phê duyệt chương trình phát triển đô thị thành phố Vinh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
UBND tỉnh đã hoàn thiện hồ sơ đề án đề nghị công nhận thành phố Vinh mở rộng đạt tiêu chí đô thị loại 1 và báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng của khu vực dự kiến thành lập phường trình Bộ Xây dựng trong tháng 11/2023.
Đầu năm 2024, Bộ Xây dựng đã tổ chức đoàn công tác liên ngành khảo sát tại địa phương và có công văn thông báo kết luận của đoàn khảo sát liên ngành kiểm tra thực trạng phát triển đô thị thành phố Vinh mở rộng.
Ngày 4/3 vừa qua, UBND tỉnh Nghệ An đã có tờ trình gửi Bộ Xây dựng đề nghị thẩm định đề án đề nghị công nhận thành phố Vinh mở rộng đạt tiêu chí đô thị loại 1 và báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng của khu vực dự kiến thành lập phường thuộc thành phố Vinh.
Hiện nay, Bộ Xây dựng đang gửi các cơ quan đơn vị có liên quan để phản biện và tổ chức hội đồng thẩm định thông qua đề án.
Đối với việc mở rộng địa giới hành chính và không gian đô thị thành phố Vinh, tỉnh xây dựng kế hoạch để tổ chức lấy ý kiến cử tri và dự kiến trình các cấp có thẩm quyền thông qua để trình Chính phủ trước ngày 15/6/2024.
Dự kiến giảm 49 đơn vị hành chính cấp xã
Về phương án sắp xếp ĐVHC cấp xã, toàn tỉnh Nghệ An có 89 ĐVHC cấp xã thuộc diện sắp xếp (79 xã; 4 phường; 6 thị trấn).
Trong 89 ĐVHC cấp xã không đủ tiêu chuẩn thuộc diện sắp xếp, có 67 đơn vị đã được các địa phương xây dựng phương án sắp xếp (59 xã, 4 phường, 4 thị trấn) và 22 đơn vị (20 xã, 2 thị trấn) đề nghị không thực hiện do có yếu tố đặc thù.
Trong 22 đơn vị đề nghị không thực hiện do có yếu tố đặc thù, có 19 ĐVHC thuộc diện quy hoạch đô thị, 3 ĐVHC đề nghị đặc thù: Yếu tố vị trí địa lý, văn hóa, phong tục tập quán, tôn giáo, quốc phòng, an ninh...
Trong quá trình xây dựng phương án sắp xếp, có 27 ĐVHC liền kề, trong đó có 26 đơn vị nhập toàn bộ, 1 đơn vị điều chỉnh một phần để phù hợp với địa giới hành chính.
Thực hiện phương án đề xuất của các huyện, tỉnh Nghệ An xây dựng đề án sắp xếp, sáp nhập 94 ĐVHC cấp xã (67 đơn vị thuộc diện bắt buộc và 27 đơn vị liền kề) thành 45 đơn vị (trong đó 44 đơn vị thành lập mới và 1 ĐVHC điều chỉnh một phần diện tích tự nhiên và dân số). Sau sắp xếp, toàn tỉnh giảm 49 ĐVHC cấp xã.
Trong đó, thành phố Vinh sắp xếp 5 ĐVHC thành 2 ĐVHC, giảm 3 đơn vị.
Huyện Đô Lương sắp xếp 2 ĐVHC thành 1 ĐVHC, giảm 1 đơn vị.
Huyện Tân Kỳ sắp xếp 4 ĐVHC thành 2 ĐVHC, giảm 2 đơn vị.
Huyện Nghĩa Đàn sắp xếp 5 ĐVHC thành 2 ĐVHC, giảm 3 đơn vị.
Huyện Quỳnh Lưu sắp xếp 17 ĐVHC thành 8 ĐVHC, giảm 9 đơn vị.
Huyện Thanh Chương sắp xếp 16 ĐVHC thành 7 ĐVHC, giảm 9 đơn vị.
Huyện Diễn Châu sắp xếp 10 ĐVHC thành 5 ĐVHC, giảm 5 đơn vị.
Huyện Hưng Nguyên sắp xếp 6 ĐVHC thành 3 ĐVHC, giảm 3 đơn vị.
Huyện Nam Đàn sắp xếp 4 ĐVHC thành 2 ĐVHC, giảm 2 đơn vị.
Huyện Yên Thành sắp xếp 14 ĐVHC thành 7 ĐVHC, giảm 7 đơn vị.
Huyện Nghi Lộc sắp xếp 4 ĐVHC thành 2 ĐVHC, giảm 2 đơn vị.
Huyện Anh Sơn sắp xếp 4 ĐVHC thành 2 ĐVHC, giảm 2 đơn vị.
Huyện Con Cuông sắp xếp 3 ĐVHC (trong đó có 1 đơn vị điều chỉnh 1 phần) thành 2 ĐVHC, giảm 1 đơn vị.
Các phương án sắp xếp, sáp nhập sẽ được tỉnh lấy ý kiến cử tri hoàn thành trước ngày 10/5/2024.
Dự kiến, HĐND tỉnh sẽ thông qua đề án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã trước ngày 10/6/2024. Sau đó, tỉnh hoàn thiện đề án trình Chính phủ hoàn thành trước ngày 25/6/2024.
