Trách nhiệm của người đại biểu nhân dân, Hiến pháp năm 1992 quy định: "Đại biểu HĐND là người đại diện cho ý chí nguyện vọng của nhân dân ở địa phương, phải liên hệ chẵt chẽ với cử tri, chịu sự giám sát của cử tri, thực hiện chế độ tiếp xúc, báo cáo với cử tri về hoạt động của mình và HĐND, trả lời những yêu cầu, kiến nghị của cử tri; xem xét đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của nhân dân "
Một thực tế hiện nay và qua nhiều kinh nghiệm tiếp dân của đại biểu thì khâu tổ chức là hết sức quan trọng. Lâu nay chúng ta thường tổ chức tiếp xúc cử tri tại hội trường lớn của huyện, xã phường, thị trấn; đối tượng của dân phần nhiều là cán bộ hưu trí, cán bộ xã...thời gian diễn ra thường trong giờ làm việc. Vì thế những người trực tiếp lao động sản xuất, thanh niên trẻ, không có điều kiện để đến các trung tâm để tham dự. Để đến được với dân, các đại biểu phải xuống tận cơ sở, các làng bản ở nông thôn, miền núi hoặc nhà máy xí nghiệp, trường học, khu thương mại...có như vậy đại biểu mới nắm được tâm tư, nguyện vọng của dân, mới thấy hết những bức xúc, khó khăn của cơ sở để cùng trăn trở với dân, tìm cách tháo gỡ cho dân.
Nếu đại biểu có tâm lý ỷ lại, cho rằng mình chỉ có nhiệm vụ nghe và kiến nghị mà quên đi trách nhiệm theo dõi, đôn đốc, yêu cầu các cơ quan chức năng báo cáo tình hình hoặc kết quả xử lý những vấn đề đã được kiến nghị thì vai trò và cả quyền lực của đại biểu dân cử sẽ bị hạn chế đi rất nhiều đồng thời cũng làm cho niềm tin của cử tri đặt vào đại biểu dân cử giảm sút. Chính vì vậy, tất cả các đơn thư, kiến nghị của cử tri đại biểu phải xem xét xử lý nghiêm túc. Đại biểu phải phân biệt các ý kiến, kiến nghị và các đơn thư khiếu nại tố cáo để có quy trình giải quyết, vừa bảo đảm dân chủ, vừa giữ nghiêm phép nứôc. Bên cạnh đó cần thông tin phản hồi cho cử tri biết kết quả giải quyết. Thái độ tôn trọng nhân dân, cùng trăn trở với dân, để giải quyết cho dân, đưa lại bình yên cho dân, đòi hỏi mỗi đại biểu dân cử không bao giờ được xem nhẹ công tác này.
Để làm tốt công tác trên, không chỉ có đại biểu HĐND, mà phải có nhiều cơ quan, tổ chức khác cùng tham gia đồng bộ. Thực tế cho thấy, số lượt công dân đến đưa đơn thư, khiếu nại, tố cáo lặp lại rất nhiều lần, không chỉ gửi một cấp mà gửi đi nhiều cấp khác nhau, thậm chí nhiều vụ việc đã được các cấp, các ngành giải quyết, nhưng người dân chưa hài lòng, vẫn còn khiếu kiện nhiều lần và làm tăng số lượng đơn thư tồn đọng. Điều đó chứng tỏ trong dân còn nhiều điều trăn trở chưa yên.
Qua thực tế công tác này, đòi hỏi phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của các cấp uỷ Đảng; có sự giám sát của cơ quan dân cử cũng như của từng đại biểu HĐND và các cơ quan hữu quan khác, để nhạy bén phát hiện những bất cập trong cơ chế chính sách, hết sức nhạy cảm trên một số lĩnh vực: đất đai, đền bù giải toả kịp thời, điều chỉnh phù hợp để được nhân dân đồng tình ủng hộ. Phải quán triệt một cách sâu sắc công tác giải quyết ý kiến kiến nghị của cư tri có vị trí đặc biệt quan trọng trong việc cũng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, với chế độ. Hết sức tránh thái độ kẻ cả, ban ơn khi TXCT xem đại biểu dân cử là "công bộc của dân" như Bác Hồ đã dạy. Người đại biểu phải làm tốt công tác chuẩn bị, nắm diễn biến các vụ việc từ đầu đến cuối, kể cả kiểm tra nắm thực tế địa bàn nơi xẩy ra vụ việc, để giám sát việc giải quyết ý kiến kiến nghị của cử tri cho đúng - thấu tình đạt lý./.
Trần Hữu Đức
