Tìm lại những ký ức, câu chuyện của chiến trường xưa
70 năm trước, chiến thắng Điện Biên Phủ ngày 7.5.1954 đã đi vào lịch sử như một chiến thắng vĩ đại, có tầm quan trọng đặc biệt đối với dân tộc Việt Nam và thế giới. Từ đó tới nay, đã có nhiều cuốn sách, công trình nghiên cứu về sự kiện trọng đại này, trong đó có hồi ký, hồi ức của các tướng lĩnh nổi tiếng từng trực tiếp tham gia chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ; những nghiên cứu, tổng kết, phân tích làm sáng tỏ đường lối lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, Bác Hồ; vai trò chỉ đạo của Tổng Quân ủy, Bộ Chỉ huy chiến dịch, nổi bật là Đại tướng Võ Nguyên Giáp; những ký sự, câu chuyện gắn liền với kỷ vật, ký ức của các cựu chiến binh đã trực tiếp tham gia chiến đấu; sáng tác văn học… Mỗi cuốn sách cung cấp thông tin, góc nhìn khác nhau, là những lát cắt, mảnh ghép giúp bạn đọc hiểu thêm về trang sử vàng dân tộc.
Đại tá, nhà báo Đoàn Hoài Trung, Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh Thành phố Hồ Chí Minh, ra mắt cuốn sách “Điện Biên Phủ Bản hùng ca còn mãi” đúng dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Cuốn sách là tập ký sự, tập hợp những bài ký mà ông khai thác được từ những nhân chứng sống trực tiếp chiến đấu trên chiến trường Điện Biên Phủ năm xưa suốt trong nhiều năm làm báo.
Cuốn sách thể hiện nhiều câu chuyện thú vị ở chiến trường như đám cưới trong chiến dịch Điện Biên Phủ; ba anh em trai đất Hà thành đến với chiến dịch Điện Biên Phủ; việc đào hầm cho Sở chỉ huy chiến dịch; những chiến công của "dũng sĩ tay cụt" Hà Văn Nọa... Đặc biệt là bài viết về bộ đội cao xạ, một lực lượng non trẻ nhưng đã góp phần quan trọng để chiến thắng không quân Pháp trong chiến dịch Điện Biên Phủ... Độc giả còn được thấy hình ảnh Điện Biên hôm nay đang ngày một phát triển.
“Tôi cũng như mọi người Việt Nam, chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta, nhưng đặc biệt trong tình cảm riêng nơi ấy ba má tôi đã chiến đấu và cưới nhau giữa mùa chiến dịch Điện Biên Phủ, ngày 1.4.1954… Là thế hệ sau, những người cầm bút như tôi luôn khắc khoải tìm lại những ký ức, những câu chuyện của chiến trường xưa để viết chân thực những khó khăn, gian khổ, những chiến công oanh liệt của cha ông ta ngày trước. Đề tài Điện Biên Phủ vẫn còn rất nhiều mảng cần khai thác” - Đại tá, nhà báo Đoàn Hoài Trung chia sẻ.
“Võ Đại tướng với Điện Biên Phủ” điểm lại những thời khắc lịch sử của cuộc chiến Điện Biên Phủ gắn liền với tên tuổi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, vị Tổng tư lệnh chiến dịch Điện Biên Phủ. Cuốn sách ra mắt cách đây 5 năm và được tái bản dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, cho thấy sức hấp dẫn riêng. Theo tác giả Nguyễn Bắc Sơn: “Cuốn sách là góc nhìn cá nhân về chiến dịch Điện Biên Phủ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Tôi cũng đã gặp những người làm nên lịch sử như các cựu binh, dân công, y tá, văn công… từ đó làm rõ tình thế khó khăn và sự sáng tạo kỳ diệu của Việt Nam làm nên chiến thắng này”.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng nói: “Thời gian như một thứ thuốc hiện hình, sẽ làm cho các hiện thực của quá khứ ấy ngày một rõ nét hơn, chân xác hơn”. Tác giả Trần Thái Bình là người từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, Hội viên Hội khoa học lịch sử Việt Nam. Ông đã dành nhiều thời gian nhìn lại những sự kiện trong trận quyết chiến chiến lược lớn ở Điện Biên Phủ năm 1954, với những tư liệu trực tiếp và gián tiếp, từ ở phía ta và ở phía đối phương, để biên soạn tác phẩm "Điện Biên Phủ - nhớ lại để suy ngẫm". Cuốn sách giúp độc giả thấy rõ hơn, sáng hơn những ý nghĩa và bài học lịch sử, góp phần bảo vệ sự trường tồn của đất nước và hòa bình hữu nghị giữa các dân tộc.
Lưu giữ và đưa lịch sử đến với công chúng
“Trong suốt mấy chục năm qua, nhất là khi có những sự kiện lớn, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân thường xuyên tổ chức xuất bản nhiều tác phẩm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân đội, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu lịch sử, nhà văn, các cựu chiến binh, trong đó có rất nhiều tác phẩm quý về chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu, mà trong đó nhiều tác phẩm được viết bằng chính trải nghiệm của các nhân chứng lịch sử” - Đại tá Nguyễn Văn Sáu, Phó Giám đốc - Phó Tổng biên tập Nhà xuất bản Quân đội nhân dân cho biết.
Dịp này, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân cho ra mắt bộ sách kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ gồm hơn 30 cuốn, có kế thừa, tiếp nối, phát triển các bộ sách đã xuất bản ở những lần kỷ niệm trước. Tháng 4 và tháng 5, Nhà xuất bản Trẻ cũng lần lượt phát hành các tác phẩm trong bộ sách đặc biệt về sự kiện này với phiên bản bìa mới đẹp mắt, trang trọng, đồng bộ. Trước đó, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách "Điện Biên Phủ - Lịch sử và ký ức"; Nhà xuất bản Thông tấn biên soạn và xuất bản cuốn sách ảnh “Đại tướng Võ Nguyên Giáp”...
Theo GS.TS. Đinh Xuân Dũng, nguyên Vụ trưởng Vụ Báo chí - Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương, trong 70 năm qua, chúng ta đã có hàng trăm cuốn sách viết về Điện Biên Phủ, cả ở trong và ngoài nước. Thông qua đó, Điện Biên Phủ là quá khứ hiện ra trong hiện tại với tất cả sức mạnh, để từ đó chúng ta có thể sống với quá khứ anh hùng, tin tưởng vào hiện tại, vững vàng ở tương lai.
Việc ra mắt các cuốn sách về đề tài này cho người yêu lịch sử nói chung và quan tâm đến trận chiến Điện Biên Phủ nói riêng có dịp tiếp xúc, tìm hiểu, từ đó có cái nhìn tổng quát và chi tiết hơn. “Với các nhà văn, bộ sách như thế này là quan trọng, vì sau này nhân chứng vơi đi, những gì còn lại nằm trong sách, tư liệu. Nhà văn sẽ có dịp tiếp cận tư liệu và bằng nhận thức, bằng trí tưởng tượng của mình có thể sáng tác những tác phẩm để đời liên quan đến trận chiến lịch sử vinh quang này”, nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, chia sẻ.
