Dự thảo Luật BHXH sửa đổi quy định, công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi có đủ các điều kiện: Đủ 75 tuổi trở lên; không hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng; không hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng theo quy định của Chính phủ.
Công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo đang cư trú tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn đồng thời bảo đảm quy định thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng do Chính phủ quy định phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước từng thời kỳ.
Trường hợp các đối tượng được quy định của Luật này đang có mức hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng cao hơn so với mức trợ cấp hưu trí xã hội thì chỉ được hưởng một mức cao nhất.
Tùy thuộc điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, kết hợp huy động các nguồn lực xã hội tại địa phương, UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Người đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật;, khi chết thì tổ chức, cá nhân lo mai táng được nhận hỗ trợ chi phí mai táng theo quy định về người cao tuổi.
Trợ cấp hàng tháng cho người về hưu chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu
Dự thảo Luật BHXH sửa đổi cũng quy định chế độ đối với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Cụ thể, công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (chưa đủ 75 tuổi) mà có thời gian đóng BHXH, nếu không hưởng BHXH một lần hoặc bảo lưu nếu yêu cầu sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng từ chính khoản đóng của mình theo quy định.
Thời gian hưởng mức hưởng trợ cấp hàng tháng tùy thuộc vào tổng thời gian đóng, căn cứ đóng BHXH của người lao động.
Đối tượng có thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng mà chưa đến thời điểm hưởng trợ cấp hưu trí xã hội nếu có nguyện vọng thì được đóng một lần cho thời gian còn thiếu để hưởng trợ cấp cho đến khi đủ điều kiện quy định.
Mức trợ cấp hàng tháng được tính thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội quy định.
Trường hợp tổng số tiền tính theo thời gian đóng, căn cứ đóng BHXH của người lao động cao hơn mức trợ cấp hàng tháng cho khoảng thời gian từ khi đủ tuổi nghỉ hưu đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì người lao động được hưởng trợ cấp hàng tháng với mức cao hơn.
Trường hợp người lao động đang hưởng trợ cấp hàng tháng mà Chính phủ điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội cao hơn mức trợ cấp hàng tháng thì người lao động được điều chỉnh hưởng mức trợ cấp hàng tháng bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội.
Nếu người đang hưởng trợ cấp hàng tháng qua đời thì thân nhân của người lao động được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa được nhận và hưởng trợ cấp mai táng nếu đủ điều kiện quy định của Luật BHXH.
Người đang trong thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng thì được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Dự kiến, tổng số người được hưởng quyền lợi từ chính sách này tăng lên trên 800.000 người do giảm tuổi và khoảng 300.000 người do liên kết tầng trợ cấp hưu trí xã hội với tầng bảo hiểm xã hội cơ bản (BHXH bắt buộc và tự nguyện).
Ông Phạm Minh Huân, nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, cùng với giảm từ 80 xuống 75 tuổi theo đề xuất của dự thảo Luật BHXH sửa đổi thì mức trợ cấp hưu trí cũng phải được nâng lên.
Hiện nay mức trợ cấp hưu trí hàng tháng đối với người không hưởng lương hưu từ đủ 80 tuổi trở lên là 360.000 đồng/tháng.
Con số này được đánh giá là thấp. Do đó, cùng với cải cách tiền lương, Bộ LĐ- TB&XH đề xuất tăng chuẩn trợ cấp xã hội từ 360.000 đồng lên 500.000 đồng/tháng hoặc 750.000 đồng/tháng.
