UBND tỉnh vừa ban hành Quyết định số 575/QĐ-UBND thành lập Ban Chỉ đạo chi trả kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng Quốc lộ 1A.
Ban Chỉ đạo do Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh làm Trưởng ban; Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hoàng Phú Hiền làm Phó Trưởng ban Thường trực. Giám đốc Sở Tài chính Trịnh Thanh Hải - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường và Hoàng Quốc Việt làm Phó Trưởng ban.
Thành viên Ban Chỉ đạo gồm đại diện lãnh đạo các sở, ngành: Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tư pháp, Thanh tra tỉnh và Ban tiếp công dân tỉnh.
Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ chỉ đạo giao dự toán nguồn ngân sách Trung ương cho các địa phương sử dụng kịp thời theo đúng quy định pháp luật; chỉ đạo, đôn đốc, theo dõi các địa phương thực hiện giải ngân số vốn được giao theo đúng quy định và chịu trách nhiệm về tính chính xác đối với các phương án chi trả, bảo đảm không phát sinh khiếu kiện, báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh.
Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn qua địa bàn tỉnh Nghệ An có tổng chiều dài 73,8km, đi qua địa bàn thành phố Vinh, thị xã Hoàng Mai, 3 huyện: Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc, được đầu tư bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ và hình thức BOT.
Từ khi triển khai thực hiện dự án, được sự quan tâm của các bộ, ngành Trung ương, tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo quyết liệt công tác giải phóng mặt bằng, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc tuyên truyền, vận động, đối thoại để giải quyết quyền lợi của công dân, xử lý các khó khăn, vướng mắc và được đa số Nhân dân đồng tình ủng hộ.
Do đó, dự án đã hoàn thành đúng tiến độ theo yêu cầu đề ra và đưa vào sử dụng cuối năm 2014, mang lại hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, giảm tình trạng ùn tắc giao thông, đảm bảo thông suốt cho huyết mạch giao thông Bắc - Nam. Năm 2016, Bộ Giao thông vận tải đã quyết toán hoàn thành các dự án thành phần đầu tư bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ; năm 2019, quyết toán hoàn thành dự án thành phần đầu tư theo hình thức BOT, bao gồm công tác quyết toán các tiểu dự án giải phóng mặt bằng.
Tuy nhiên, do quá trình triển khai có một số nội dung liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng chưa được giải quyết triệt để, nên sau khi Dự án hoàn thành, nhiều công dân đã có đơn khiếu kiện gửi đến các cấp chính quyền và Tòa án Nhân dân các cấp yêu cầu bồi thường đối với phần diện tích đất của các hộ gia đình nằm trong hành lang giao thông đã bị giải tỏa khi thực hiện Dự án PMU1 thời điểm năm 1994 - 1998, trước đây mới được bồi thường tài sản trên đất, chưa được bồi thường về đất.
Trên cơ sở đề xuất của UBND tỉnh Nghệ An, năm 2020 dự án đã được cấp bổ sung số tiền 222,388 tỷ đồng từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ để ưu tiên cho các trường hợp sử dụng đất trước năm 1982, đủ điều kiện bồi thường theo quy định của pháp luật (được kết luận qua giải quyết đơn thư, khiếu nại).
Đối với các trường hợp còn lại qua giải quyết đơn thư từ năm 2021 đến nay đã được kết luận đủ điều kiện bồi thường theo quy định pháp luật, căn cứ hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường về xác định diện tích đất được bồi thường, UBND tỉnh đã tích cực phối hợp với Bộ Giao thông vận tải hoàn thành công tác kiểm tra, rà soát số liệu đề xuất bổ sung để chi trả cho các hộ dân tính đến ngày 31/12/2022 là 1.282,52 tỷ đồng (bao gồm cả phần chậm trả theo phương án của UBND tỉnh trình tính đến hết ngày 31/12/2022).
Tháng 11/2023, trên cơ sở Tờ trình của Chính phủ, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã đồng ý bổ sung 1.275 tỷ đồng chi đầu tư cho tỉnh Nghệ An từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2022 để giải quyết đền bù giải phóng mặt bằng (bao gồm cả phần chậm trả) của các dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua tỉnh Nghệ An thuộc nhiệm vụ ngân sách Trung ương phát sinh sau khi các dự án này quyết toán (phần chênh lệch gần 8 tỷ so với đề xuất ban đầu là chi phí hoạt động của tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường giải phóng mặt bằng do tỉnh tự bố trí).
Quốc hội giao Chính phủ chịu trách nhiệm về nội dung đề xuất, tính chính xác của thông tin, số liệu, căn cứ pháp lý khi triển khai thực hiện, chỉ thanh toán những nghĩa vụ thuộc trách nhiệm của Nhà nước, bảo đảm không phát sinh khiếu kiện.
Sau khi được Quốc hội thông qua, ngày 27/12/2023, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái ký Quyết định 1702/QĐ-TTg giao bổ sung 1.275 tỷ đồng dự toán và kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương năm 2023 từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2022 cho tỉnh Nghệ An để giải quyết đền bù giải phóng mặt bằng (bao gồm cả phần chậm trả) của các dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua tỉnh Nghệ An thuộc nhiệm vụ ngân sách Trung ương phát sinh sau khi các dự án này đã quyết toán.
Ngay sau khi được Quốc hội, Chính phủ bố trí kinh phí, lãnh đạo tỉnh Nghệ An đã quyết liệt chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan tập trung thực hiện giải ngân số vốn được giao theo đúng quy định.
