Ảnh: Đình Nam
Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri phản ánh Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới tiếp tục được nhân dân cả nước quan tâm. Qua 4 năm thực hiện, chương trình đã đạt được những kết quả tích cực, bộ mặt nông thôn không ngừng đổi mới, đời sống nhân dân ở nông thôn ngày càng được nâng cao. Đã có 97,4% số xã hoàn thành về lập và phê duyệt quy hoạch Nông thôn mới, dự kiến hoàn thành 100% số xã vào năm 2015. Chương trình đã xây dựng được trên 5.000 công trình với khoảng 700.000 km đường giao thông nông thôn. Đến hết năm 2014, có 785 xã đạt chuẩn (8,8%) và bình quân mỗi xã còn lại đạt 10 tiêu chí, tăng 5,38 tiêu chí so với năm 2010. Dự kiến đến hết năm 2015 cả nước sẽ có 1.800 xã đạt chuẩn (đạt 20%), 1.527 xã đạt từ 15-18 tiêu chí và chỉ còn 600 xã đạt dưới 5 tiêu chí.
Theo số liệu Báo cáo của Ban Chủ đạo Trung ương Chương trình xây dựng nông thôn mới, chỉ riêng 3 năm 2011- 2013, nhân dân cả nước đã đóng góp 62.841 tỷ đồng, chiếm 13% và các doanh nghiệp đã đóng góp 30.000 tỷ đồng, chiếm 6%, tổng kinh phí triển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới. Qua đó, có thể thấy thành công bước đầu của chương trình, bên cạnh vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của các cấp ủy Đảng, các cơ quan nhà nước từ Trung ương tới địa phương còn có sự ủng hộ, tham gia và đóng góp rất to lớn của nhân dân và các doanh nghiệp.
Bên cạnh những tín hiệu đáng mừng, cử tri và nhân dân ở nhiều nơi còn băn khoăn về việc huy động đóng góp của người dân trong việc xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn vẫn còn cao, nhất là đối với các vùng mật độ dân cư thấp, địa bàn khó khăn; việc lựa chọn con giống, cây giống có năng suất, chất lượng, phù hợp và có tính ổn định lâu dài với từng địa phương cũng như việc thực hiện liên kết “4 nhà” đã triển khai chưa thực sự hiệu quả.
Cử tri và nhân dân phản ánh tình trạng giá lúa hiện nay thấp, nguồn cung đã vượt cầu; việc thu mua tạm trữ chỉ là biện pháp tạm thời, chưa thật sự nâng được giá lúa. Theo báo cáo của Hiệp hội Lương thực Việt Nam và số liệu do các doanh nghiệp xuất khẩu gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long cung cấp, giá chào bán gạo xuất khẩu hiện chỉ còn từ 355 đến 365 USD/tấn với loại gạo 5% tấm. Mức giá này thấp hơn 15 USD/tấn so với gạo Ấn Độ, 25 USD/tấn so với gạo Pakistan và 40 USD/tấn so với gạo của Thái Lan. Đây cũng là mức giá bán thấp nhất trong vòng năm năm qua của gạo Việt Nam. Dù giá thấp như vậy nhưng vẫn rất ít giao dịch được thực hiện trong thời gian qua, trong khi các doanh nghiệp đã tồn kho khá lớn do mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo (tương đương 2 triệu tấn lúa) theo chủ trương của Chính phủ, chưa kể đến lượng gạo doanh nghiệp tự mua để kinh doanh.
Trong khi đó, vẫn còn tình trạng ép giá, hủy hợp đồng thu mua lúa gây thiệt hại cho nông dân. Một số sản phẩm nông nghiệp khó tiêu thụ, bị ứ đọng như dừa, hoa màu, mía, tôm, cá lóc… tại một số tỉnh như Trà Vinh, Sóc Trăng, Phú Yên, Cần Thơ, Khánh Hòa, Bắc Cạn, Bến Tre, Thái Bình.
Thành công trong đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TTP) cũng dành được sự quan tâm của người dân. Đây là cơ hội nhưng cũng là thách thức đối với sản phẩm nông nghiệp Việt Nam khi đứng trước ngưỡng cửa thế giới với các chuẩn mực mới cho thương mại toàn cầu.
Trước những khó khăn trong quá trình thực hiện chương trình nông thôn mới, người dân đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, có giải pháp kịp thời để chương trình xây dựng nông thôn mới đạt hiệu quả cao hơn.
Về sản xuất lúa gạo, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân cho biết, cử tri đề nghị Chính phủ quan tâm đến quy hoạch trồng lúa chất lượng cao, xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam xuất khẩu, có chính sách hỗ trợ nông dân liên kết với doanh nghiệp, tăng cường việc áp dụng khoa học, kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp.
Đồng thời, cử tri cũng mong muốn Chính phủ có những chính sách nhằm nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở chăn nuôi tiếp cận vốn mở rộng hiện đại hóa nông nghiệp.
