Trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và giải trình ý kiến các đại biểu, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, nhiều ý kiến tán thành sự cần thiết ban hành luật, điều chỉnh hiệu lực của 4 luật. Tuy nhiên, còn ý kiến băn khoăn việc bảo đảm các điều kiện để có thể thi hành luật.
Cũng có ý kiến đề nghị giữ nguyên hiệu lực của các luật (là ngày 1/1/2025). Như vậy, các cơ quan có liên qua sẽ đảm bảo thời gian tập trung xây dựng các nghị định, thông tư một cách kỹ lưỡng, chất lượng. Đồng thời các địa phương có thể tiếp cận các hướng dẫn trên xây dựng các văn bản theo thẩm quyền mà các luật đã giao.
Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị làm rõ việc chọn thời điểm có hiệu lực của các luật là từ ngày 1/8/2024. Có ý kiến cho rằng, Chính phủ đã có tờ trình đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật nêu trên thì Chính phủ phải chịu trách nhiệm với đề xuất đó.
Về việc này, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho hay Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản đã thể chế hóa nhiều chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước ta, khắc phục hạn chế, vướng mắc của các luật trước đây.
Nhiều quy định trong các luật này mang tính đổi mới, tiến bộ, được người dân và xã hội kỳ vọng sẽ tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới. Nhiều quy định trong các luật có thể áp dụng được ngay mà không cần văn bản hướng dẫn chi tiết.
“Việc các luật này sớm đi vào cuộc sống không chỉ là mong muốn mà còn là yêu cầu đặt ra của Quốc hội khi biểu quyết thông qua các luật này”, ông Thanh nói. Từ khi các luật được thông qua, theo ông, Chính phủ, Thủ tướng đã quyết liệt chỉ đạo các Bộ ngành, địa phương tích cực, nỗ lực triển khai xây dựng các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Trong báo cáo mới đây, Chính phủ cũng cho rằng phương án đề xuất là để bảo đảm không có vướng mắc trong áp dụng pháp luật, đồng thời không gây ra cách hiểu khác nhau.
Chính phủ khẳng định sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt các bộ ngành, địa phương ban hành kịp thời các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản bảo đảm chất lượng, tiến độ, không để xảy ra vướng mắc, không tạo ra khoảng trống pháp lý hoặc để xảy ra tiêu cực, trục lợi chính sách, hợp thức hóa các sai phạm.
“Chính phủ chịu trách nhiệm về hiệu quả của việc điều chỉnh hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp của các luật, xử lý các vấn đề phát sinh sau khi triển khai thi hành luật”, báo cáo nêu.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cũng cho biết có một số ý kiến đề nghị thận trọng và tính toán thời điểm luật có hiệu lực cho phù hợp do quan ngại về tiến độ, lộ trình xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành luật thuộc trách nhiệm của địa phương.
Các ý kiến này cho rằng trường hợp luật được thông qua, thời gian cho các địa phương ban hành văn bản thuộc thẩm quyền rất gấp. Do đó, đề nghị Chính phủ nhận diện rõ và đánh giá một cách đầy đủ về rủi ro, thách thức, khó khăn, vướng mắc có thể phát sinh và có giải pháp phù hợp.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy ý kiến của các đại biểu Quốc hội là hoàn toàn xác đáng. Theo báo cáo, Thủ tướng đã có nhiều văn bản đôn đốc các bộ, ngành, địa phương khẩn trương tập trung ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các luật.
“Chính phủ khẳng định, trường hợp Quốc hội thông qua dự án luật này tại kỳ họp thứ 7 thì vẫn còn thời gian để các địa phương hoàn thiện, ban hành theo thẩm quyền bảo đảm tiến độ, chất lượng và có hiệu lực từ ngày 1/8/2024”, ông Thanh nói.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị Chính phủ chỉ đạo sát sao công tác ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành của các bộ, ngành, địa phương. Đặc biệt, không để xảy ra vướng mắc do thiếu hoặc chậm ban hành văn bản cụ thể hóa, không để xảy ra tình trạng thông tư “chờ” nghị định, văn bản của địa phương “chờ” văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn của Trung ương, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để thi hành các Luật từ ngày 1/8/2024 khi luật này được Quốc hội thông qua.
