Tháng 3/1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ I đã thông qua Nghị quyết quan trọng về “Đội Tự vệ”. Ngày 15/5/1945, Xứ ủy Bắc kỳ quyết định thành lập “Đội danh dự trừ gian”, với nhiệm vụ diệt trừ các tên Việt gian đầu sỏ, nguy hiểm theo sự chỉ đạo của Xứ ủy Bắc kỳ và vũ trang tuyên truyền khi cần thiết. Ngày 19/8/1945, Cuộc Tổng khởi nghĩa giành thắng lợi ở Hà Nội và các tỉnh Bắc Bộ. Sở Liêm phóng Bắc Bộ được thành lập và tiếp sau đó cùng với sự ra đời của Chính quyền cách mạng. Ở Trung Bộ, thành lập Sở Trinh sát, ở Nam Bộ thành lập Quốc gia Tự vệ cuộc. Hệ thống tổ chức này được thành lập tới các tỉnh, huyện. Tuy tên gọi khác nhau nhưng đều có chung nhiệm vụ là trấn áp bọn phản cách mạng, giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ Đảng, bảo vệ Chính quyền cách mạng. Từ đó, ngày 19 tháng 8 năm 1945 đã trở thành ngày truyền thống của CAND Việt Nam. Ngày 21/02/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 23/SL hợp nhất các lực lượng Liêm phóng và Trinh sát trong toàn quốc thành “Việt Nam Công an vụ”. Ngày 16/02/1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 14/SL thành lập Thứ Bộ Công an. Tại phiên họp của Hội đồng Chính phủ từ ngày 27 – 29/8/1953, xét công tác Công an ngày càng quan trọng cần phải được tăng cường về tổ chức và cán bộ, Hội đồng Chính phủ ra nghị quyết đổi Thứ Bộ Công an thành Bộ Công an. Từ đó đến nay lực lượng CAND luôn được củng cố về mặt tổ chức và lớn mạnh không ngừng, đủ sức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự trong các thời kỳ cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm và huấn thị cho cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân tháng 2/1961 (Ảnh: Tư liệu)
Công an nhân dân Việt Nam là lực lượng đi đầu đấu tranh bảo vệ chính quyền cách mạng cùng toàn Đảng, toàn dân kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1945 -1954).
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công đã mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam, kỷ nguyên của độc lập, tự do. Ngày 02/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Chính phủ lâm thời đọc Bản Tuyên ngôn độc lập tuyên bố với toàn thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa độc lập và tự do ra đời. Trong những ngày đầu của Chính quyền cách mạng non trẻ, trước tình thế hết sức khó khăn, vận mệnh của dân tộc như “ngàn cân treo sợi tóc”, lực lượng Công an nhân dân đã cùng với toàn Đảng, toàn dân bước vào cuộc đấu tranh gian khổ, quyết liệt chống bọn phản cách mạng, bảo vệ thành quả cách mạng.
Khi quân Tưởng rút khỏi miền Bắc, Pháp cấu kết với bọn phản động Quốc dân đảng âm mưu đảo chính ngày 14/7/1946. Phát hiện âm mưu của chúng, Nha Công an Trung ương dã kịp thời đấu tranh phá vụ án phản cách mạng ở phố Ôn Như Hầu, vây quét phá vỡ 40 trụ sở của bọn Quốc dân đảng, bắt trên 100 tên phản động, đập tan âm mưu lật đổ Chính quyền cách mạng ở Thủ đô Hà Nội của thực dân Pháp và tay sai phản động.
Với tinh thần “Cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh”, ở Hà Nội cũng như các địa phương, lực lượng Công an xung phong cùng với lực lượng Vệ quốc đoàn và các chiến sĩ tự vệ đã anh dũng tấn công, tiêu diệt, vây hãm địch, tạo điều kiện cho cả nước chuyển vào kháng chiến lâu dài. Ở vùng Pháp chiếm đóng, lực lượng Công an tổ chức nhiều tổ tình báo tấn công chính trị vào hàng ngũ địch, tổ chức chiến đấu ngay trong lòng địch. Còn trên các vùng căn cứ cách mạng, lực lượng Công an đã vận động nhân dân đẩy mạnh phong trào chống hoạt động gián điệp, bẻ gẫy nhiều cuộc hành quân của địch.
Trải qua 9 năm kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh, lực lượng Công an nhân dân đã lập được nhiều chiến công thầm lặng nhưng vô cùng oanh liệt, làm thất bại âm mưu hoạt động chống phá của bọn đế quốc và tay sai phản động đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến toàn thắng.
Trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh chống đế quốc Mỹ xâm lược ở miền Nam, thống nhất đất nước, lực lượng Công an nhân dân luôn chiến đấu kiên cường trở thành lực lượng tiên phong.
Sau hòa bình lập lại ở miền Bắc, lực lượng CAND đã tiến hành nhiều mặt công tác nhằm thiết lập trật tự cách mạng, củng cố, ổn định an ninh trật tự ở vùng mới giải phóng. Lực lượng CAND đã đập tan mọi âm mưu chiến tranh phản gián của Mỹ, trấn áp kịp thời các hành động gây bạo loạn cách mạng, bảo vệ vững chắc miền Bắc xã hội chủ nghĩa, hậu phương lớn của cả nước.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược, trước yêu cầu của cách mạng miền Nam, lực lượng Công anh nhân dân miền Bắc đã đưa hàng vạn cán bộ chiến sĩ cùng vũ khí, tài liệu, phương tiện thông tin liên lạc chi viện cho an ninh miền Nam, cùng với an ninh miền Nam kiên cường chiến đấu với tinh thần dũng cảm, kiên cường của lực lượng Công an nhân dân đã góp phần quan trọng cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đánh bại các chiến lược chiến tranh của Mỹ từ “Chiến tranh đơn phương”, “Chiến tranh đặc biệt”, “Chiến tranh cục bộ”, “Việt Nam hóa chiến tranh” tới Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 thắng lợi, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, lực lượng Công an nhân dân luôn đề cao nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của đất nước, góp phần đẩy mạnh công cuộc đổi mới đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Với ý nghĩa đó, ngày 13/6/2005, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 521/QĐ-TTg về việc lấy ngày 19/8 hằng năm là "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" nhằm cổ vũ và động viên toàn dân tham gia bảo vệ an ninh, trật tự; Thủ tướng yêu cầu các cấp chính quyền, ngành, mặt trận và đoàn thể quần chúng ... phối hợp chặt với lực lượng công an, tăng cường giáo dục, động viên tầng lớp nhân dân tham gia, tạo bước phát triển mới trên mặt trận bảo vệ an ninh Tổ quốc./.
BBT
