Sáng 28.3, tại Nhà Quốc hội, Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thảo luận về 4 dự án Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Ba tới đã khai mạc theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đại biểu dự hội nghị. Ảnh: Hồ Long
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng dự Hội nghị. Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc Hội nghị.
Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến và các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương, Phó Chủ tịch Nước Võ Thị Ánh Xuân, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Lãnh đạo các bộ, ngành và các đại biểu Quốc hội chuyên trách ở Trung ương và địa phương tham dự Hội nghị.
Ảnh: Hồ Long
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, đây là Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách đầu tiên của nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV thảo luận, cho ý kiến về 4 dự án luật sẽ trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Ba tới gồm: dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi); dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi) và dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi).
Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội đã gợi mở, nhấn mạnh và trao đổi một số nội dung cơ bản xin ý kiến các đại biểu Quốc hội tại Hội nghị.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc. Ảnh: Lâm Hiển
Trong đó, đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện thể chế về sở hữu trí tuệ theo hướng khuyến khích sáng tạo, bảo đảm tính minh bạch và độ tin cậy cao; quyền sở hữu trí tuệ được bảo vệ và thực thi; bảo hộ và khai thác hiệu quả, hợp lý các tài sản trí tuệ do Việt Nam tạo ra; khuyến khích thương mại hóa và chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ… đã sớm được Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đề ra. Mặc dù lần này là dự án luật sửa đổi, bổ sung nhưng có đến hơn 100 điều của Luật hiện hành phải sửa đổi; đồng thời, còn điều chỉnh một số quy định tại 4 luật khác có liên quan. "Việc ban hành Luật sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả nền kinh tế trong điều kiện cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, khả thi, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng của nước ta", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường phát biểu. Ảnh: Hồ Long
Trên tinh thần đó, để bảo đảm chất lượng của dự án Luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận, đóng góp ý kiế vào 5 nội dung gồm: giao quyền đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước; thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ; bổ sung quy định về Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca trong Luật Sở hữu trí tuệ lần này; cụ thể hóa các nhóm vấn đề về quyền tác giả, quyền liên quan, quyền sở hữu công nghiệp, quyền sở hữu đối với giống cây trồng; xử lý về kỹ thuật lập pháp, bảo đảm đồng bộ, thống nhất giữa dự thảo Luật này và các Luật Hải quan, Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Giá…
Đối với dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, thi đua, khen thưởng là động lực nhằm phát triển kinh tế - xã hội bền vững và góp phần bảo vệ chế độ chính trị - xã hội. Công tác thi đua, khen thưởng là công cụ quản lý quan trọng, nhằm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, xây dựng con người mới; lay động mạnh mẽ đến tình cảm, trách nhiệm, ý chí tự lực tự cường, lòng tự hào của cộng đồng và sức sáng tạo của tập thể, cá nhân.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định, việc sửa đổi toàn diện Luật Thi đua, khen thưởng lần này nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương của Đảng, tư tưởng về thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong tổ chức thực hiện phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và chủ động hội nhập quốc tế; tổ chức các phong trào thi đua yêu nước theo hướng tập trung về cơ sở, bám sát các nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, đổi mới công tác khen thưởng bảo đảm tính chính xác, kịp thời, công khai, minh bạch, chú trọng khen thưởng tập thể nhỏ, công nhân, người dân, người lao động, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang, quan tâm khen thưởng cơ sở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo và vùng dân tộc thiểu số; tập trung giải quyết dứt điểm việc khen thưởng thành tích trong các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc,…
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Bùi Thanh Tùng trình bày báo cáo. Ảnh: Hồ Long
Lưu ý dự án Luật này có phạm vi điều chỉnh rất rộng, việc sửa đổi đòi hỏi phải được thực hiện một cách thận trọng, kỹ lưỡng, có tính tổng thể để bao quát hết các lĩnh vực, các đối tượng thi đua, khen thưởng, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận các chuyên mục, các điều khoản, quy định đã bảo đảm các quan điểm, yêu cầu, mục tiêu sửa đổi đối với dự án luật này hay chưa, đồng thời tập trung vào một số nội dung cụ thể còn có ý kiến khác nhau như: bổ sung và tiêu chuẩn xét tặng, truy tặng Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang; tiêu chuẩn, thẩm quyền đề nghị và xét tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng; xử lý vi phạm trong thi đua, khen thưởng và những vấn đề khác mà đại biểu Quốc hội quan tâm nhằm bảo đảm công tác thi đua, khen thưởng ngày càng đi vào thực chất, động viên, khuyến khích mọi cá nhân, tập thể phát huy truyền thống yêu nước, năng động, sáng tạo, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Đối với dự thảo Luật Điện ảnh (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, “Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Tăng đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hóa…” là một trong những định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030 được đề ra tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu rất quan trọng thay mặt cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước để định hướng công tác văn hóa. Lần này chúng ta xem xét dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi) nằm trong bối cảnh đó và cũng để cụ thể hóa chủ trương đó. Ngoài ra, trong quá trình hội nhập quốc tế, Việt Nam cũng đã phê chuẩn, tham gia nhiều công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa và các hiệp định thương mại quốc tế của WTO, ASEAN-AFTA, CPTPP, EVFTA cùng nhiều hiệp định thương mại song phương với các nền kinh tế lớn trên thế giới.
ĐBQH Đồng Ngọc Ba (Bình Định) phát biểu. Ảnh: Hồ Long
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, điện ảnh là một loại hình văn học nghệ thuật; công nghiệp điện ảnh là một ngành kinh tế. Luật Điện ảnh được sửa đổi toàn diện nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng, Hiến pháp năm 2013, xây dựng nền điện ảnh Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc, phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong tổng thể phát triển của văn hóa và xã hội, bảo đảm tính minh bạch, tính khả thi cao và tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, thực hiện hiệu quả các cam kết trong khuôn khổ pháp lý quốc tế về lĩnh vực điện ảnh và phát triển công nghiệp điện ảnh với tư cách là một ngành kinh tế.
Cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến kỹ lưỡng về những vấn đề còn có ý kiến khác nhau, nhất là tại kỳ họp chuyên đề về xây dựng pháp luật của Phiên họp thứ Chín, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội chuyên trách tập trung thảo luận các nội dung của dự thảo Luật đã quán triệt các quan điểm, nguyên tắc và yêu cầu đặt ra khi sửa đổi toàn diện luật này hay chưa. Đồng thời, nghiên cứu hiến kế, cho ý kiến vào một số vấn đề và phương án quy định cụ thể các điều, khoản chi tiết, để hạn chế tối đa tình trạng luật khung và luật ống, nhất là về các nội dung như: chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh, thứ tự ưu tiên như thế nào, ưu tiên cái gì; cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho các tổ chức, cá nhân nước ngoài; phương án thực hiện các sản xuất phim có sử dụng ngân sách nhà nước; phổ biến phim trên không gian mạng; có hay không có quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh...
Ảnh: Hồ Long
Đối với dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội cho biết, hiện nay, tiềm năng thị trường bảo hiểm tại Việt Nam rất lớn nhu cầu bảo hiểm ngày càng cao, trong khi đó quy mô thị trường bảo hiểm còn khiêm tốn, tỷ lệ doanh thu phí bảo hiểm trên tổng GDP của cả nước còn thấp, chất lượng sản phẩm, dịch vụ bảo hiểm chưa ổn định, thông tin và nguồn thông tin về doanh nghiệp bảo hiểm, sản phẩm bảo hiểm còn chưa đa dạng, đầy đủ, toàn diện dễ phát sinh các tranh chấp. Do đó, dự án Luật này đã được đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ Hai theo hướng sửa đổi toàn diện, nhằm kịp thời giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra, xây dựng và phát triển thị trường bảo hiểm phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đồng thời để thể chế hóa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hiệu quả của nền kinh tế. Chú trọng phát triển các loại hình dịch vụ hiện đại có giá trị gia tăng cao như tài chính, ngân hàng bảo hiểm, logistic... Đến nay dự thảo Luật cơ bản được hoàn thiện. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội tiếp tục tập trung thảo luận, làm sâu sắc hơn nữa một số vấn đề lớn gồm: tiếp tục hoàn thiện kết cấu của dự án Luật này, về các nguyên tắc áp dụng pháp luật; các quy định về loại hình bảo hiểm, các hình thức hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, về đại lý bảo hiểm, môi giới bảo hiểm, tổ chức cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm quy định; hợp đồng bảo hiểm để bảo đảm bao quát đầy đủ các trường hợp phát sinh, phối hợp với các nguyên tắc chung về hợp đồng theo quy định của Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hàng hải cũng như bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên có liên quan, kể cả bên cung cấp dịch vụ bảo hiểm, người tham gia ký các hợp đồng bảo hiểm, người thụ hưởng các quyền lợi; tiếp tục duy trì hay dừng hoạt động quỹ bảo vệ người được bảo hiểm; bảo hiểm vi mô.
DBQH Nguyễn Thị Mai Thoa (Hải Dương). Ảnh: Hồ Long
Thời gian tổ chức Hội nghị lần này không dài, chỉ 2 ngày để cho ý kiến về 4 dự án Luật quan trọng. Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội chuyên trách thể hiện rõ vai trò là lực lượng nòng cốt, then chốt, phát huy bề dày kinh nghiệm, kiến thức chuyên sâu, đóng góp nhiều ý kiến chất lượng tâm huyết, thảo luận tranh luận, thể hiện rõ chính kiến, có phân tích sâu sắc, lập luận thuyết phục, biện chứng về các vấn đề của dự thảo Luật cũng như những vấn đề thực tiễn đặt ra để Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chỉ đạo, hoàn thiện, bảo đảm chất lượng cao nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định thông qua tại Kỳ họp thứ Ba. Trong quá trình thảo luận, nếu thấy cần thiết, Chủ tọa và người điều hành sẽ mời các đại diện cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra báo cáo trao đổi, làm rõ thêm những vấn đề mà các đại biểu Quốc hội quan tâm.
ĐBQH Nguyễn Thị Sửu (Thừa Thiên Huế). Ảnh: Hồ Long
Ngay sau phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Hội nghị đã thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ.
Minh Trang