Sáng 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).
Nên giảm một nửa thuế thu nhập doanh nghiệp ở vùng khó khăn
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết nhiều nội dung mới về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, trong đó có quy định rõ mức thuế suất ưu đãi.
Theo đó, Chính phủ đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về việc áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong thời hạn 15 năm đối với dự án đầu tư mới tại khu kinh tế nằm trên địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội (KT-XH) khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn. Mức thuế suất này giảm một nửa so với quy định hiện hành.
Đồng thời, đề xuất giao Chính phủ xác định ưu đãi thuế cho trường hợp vị trí thực hiện dự án nằm trên cả địa bàn được áp dụng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp và địa bàn không thuộc địa bàn ưu đãi thuế để đáp ứng các yêu cầu quản lý trong từng giai đoạn.
Thời gian qua các cơ quan báo chí nói nhiều về mức thuế thu nhập đối với các cơ quan báo chí. Báo chí của chúng ta là cơ quan báo chí cách mạng, 100% là cơ quan nhà nước. Nguồn thu của các cơ quan báo chí phần nhiều phụ thuộc vào quảng cáo nhưng hiện nay doanh thu quảng cáo tại các cơ quan báo chí giảm rất nhiều. Vì vậy, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã làm việc với Bộ Thông tin và Truyền thông và thống nhất đề xuất mức thuế chung với báo chí là 10% như báo in hiện nay.
Đáng chú ý, dự thảo Luật lần này cũng bổ sung quy định áp dụng thuế suất ưu đãi 15% (giảm 5% so với hiện nay) đối với thu nhập của các cơ quan báo chí từ các hoạt động báo chí khác ngoài báo in như báo điện tử, truyền hình, phát thanh. Riêng báo in tiếp tục áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10% như quy định hiện hành.
Ngoài ra, dự luật cũng bổ sung quy định áp dụng mức thuế suất ưu đãi 17% (giảm 3% so với hiện hành) trong 10 năm đối với: Dự án đầu tư kinh doanh cơ sở kỹ thuật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa; đầu tư kinh doanh khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; dự án đầu tư tại khu kinh tế nhưng không nằm trên địa bàn có điều kiện KT-XH khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
Dự luật bổ sung quy định về áp dụng thuế suất ưu đãi cho các dự án thuộc đối tượng ưu đãi đặc biệt đã được quy định tại Luật Đầu tư năm 2020 để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật.
Đồng thời, dự luật lần này cũng sửa đổi, bổ sung quy định về thời gian áp dụng thuế suất ưu đãi đối với một số trường hợp cho phù hợp với thực tiễn, bao gồm doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ, dự án ứng dụng công nghệ cao, dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ để khắc phục các bất cập, vướng mắc từ thực tiễn thực hiện Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp trong giai đoạn vừa qua.
Thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam không phụ thuộc vào địa điểm kinh doanh
Một nội dung nữa đáng quan tâm là dự luật bổ sung quy định về thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam của doanh nghiệp nước ngoài có cơ sở thường trú tại Việt Nam và của doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam.
Theo đó, dự thảo quy định thu nhập chịu thuế có cả trường hợp “thu nhập có nguồn gốc từ Việt Nam, không phụ thuộc vào địa điểm kinh doanh và chi tiết cụ thể các nguồn thu nhập của nhóm đối tượng này để đảm bảo tính minh bạch, cơ sở pháp lý cho việc thực hiện”.
Dự luật cũng quy định đối với doanh nghiệp nước ngoài có thu nhập từ hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ theo các hình thức kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng công nghệ số, không phụ thuộc vào địa điểm tiến hành kinh doanh thì kỳ tính thuế thực hiện theo pháp luật về quản lý thuế.
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Lê Quang Mạnh cho rằng, thực tế phát triển các hoạt động kinh doanh thông qua thương mại điện tử và nền tảng số xuyên biên giới cho thấy sự bất cập về khái niệm “cơ sở thường trú” tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện nay và các hiệp định thuế.
Các quy định hiện nay chưa đáp ứng được thực tế của kinh doanh sử dụng cơ sở thường trú “ảo” - không có hiện diện vật lý.
Tuy nhiên, theo Ủy ban Tài chính ngân sách, dự thảo Luật vẫn giữ khái niệm cơ sở thường trú hiện hành (khoản 2 Điều 2) về người nộp thuế. Theo đó, vấn đề vướng mắc, bất cập liên quan đến nội dung về cơ sở thường trú chưa được giải quyết trong dự thảo Luật. Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ giải trình rõ hơn.
Dự thảo Luật bổ sung quy định thu nhập chịu thuế của các doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú ở Việt Nam, tức không có văn phòng đại diện tại Việt Nam, gồm các thu nhập từ kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, không phụ thuộc vào địa điểm kinh doanh. Điều này làm cho nội dung quy định trở nên mâu thuẫn, khó thực hiện. Bởi vì, không có cơ sở thường trú tại Việt Nam đồng thời lại không phụ thuộc vào địa điểm kinh doanh.
Ủy ban Tài chính ngân sách nhìn nhận quy định này chưa giải quyết được vấn đề thu thuế đối với các nhà cung cấp nước ngoài qua nền tảng thương mại điện tử.
Ông Mạnh phân tích, thực tế các nhà cung cấp nước ngoài chủ yếu là đối tượng cư trú tại các nước đã ký Hiệp định tránh thuế 2 lần với Việt Nam.
Theo đó, Việt Nam chỉ được quyền đánh thuế đối với thu nhập phát sinh tại Việt Nam của các doanh nghiệp nước ngoài trong trường hợp các doanh nghiệp này có cơ sở thường trú tại Việt Nam.
“Đề nghị làm rõ về tính hiệu quả của các quy định này và nghiên cứu thêm các giải pháp chính sách khác để đảm bảo việc thu thuế đối với các nhà cung cấp nước ngoài thông qua nền tảng thương mại điện tử”, ông Mạnh nêu.
