Một trong những nội dung quan trọng được đề ra trong Đề án "Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An khóa XVII, nhiệm kỳ 2016 - 2021" ban hành kèm theo Nghị quyết số 27/2017/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh là xây dựng Quy định đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động của tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh.
Đây được xác định là một nhiệm vụ khó, đó là bởi pháp luật chưa quy định và cũng chưa có tiền lệ trên thực tế, tuy nhiên lại cần thiết phải ban hành vì sẽ tạo ra động lực quan trọng để nâng cao chất lượng hoạt động của tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh - "cánh tay nối dài", nhân tố tạo nên chất lượng hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh.
|
|
Từ những xác định ban đầu như vậy, Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh đã trăn trở, tổng hợp, nghiên cứu kỹ các quy định có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân và yêu cầu, tình hình thực tiễn để xây dựng Quy định đánh giá, xếp loại tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An khóa XVII, nhiệm kỳ 2016 - 2021. Sau khi tổ soạn thảo xây dựng, Thường trực và các Ban Hội đồng nhân dân tỉnh cho ý kiến hoàn thiện bước đầu, dự thảo Quy định đã được lấy ý kiến rộng rãi trong các tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh. Trên cơ sở ý kiến tham gia rất dân chủ, trách nhiệm đó, Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh tiếp tục cân nhắc kỹ và hoàn thiện, ban hành Quy định.
Bản Quy định nêu rõ tiêu chí đánh giá, xếp loại hàng năm và tiêu chí đánh giá, xếp loại cả nhiệm kỳ đối với tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh. Các tiêu chí, nội dung đánh giá vừa khái quát, vừa cụ thể hóa nhiệm vụ của từng chủ thể theo quy định của Luật tổ chức chính quyền địa phương, Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, các quy định có liên quan và yêu cầu, tình hình thực tiễn. Tiêu chí chấm điểm đối với tổ đại biểu gồm có 5 nội dung: có kế hoạch hoạt động, kế hoạch giám sát hàng năm; tổ chức họp tổ đại biểu đúng quy định về thời gian và chất lượng, thực hiện tốt chế độ thông tin, báo cáo kết quả hoạt động 6 tháng, năm cho Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh; tổ chức tốt các hoạt động giám sát theo kế hoạch của tổ, các hoạt động giám sát theo ý kiến chỉ đạo của Thường trực Hội đồng nhân dân, phối hợp tham gia các hoạt động giám sát của Hội dồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân tỉnh; tổ chức tốt các cuộc tiếp xúc cử tri theo quy định, phân loại, tổng hợp ý kiến kiến nghị của cử tri chất lượng, kịp thời, đầy đủ, đúng thẩm quyền, thông báo kịp thời các trả lời của ngành chức năng đến cử tri và 100% đại biểu trong tổ được đánh giá, xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên.
Tiêu chí chấm điểm đối với đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh gồm có 6 nội dung: có báo cáo kết quả hoạt động trong năm trước cử tri theo quy định; tham gia các kỳ họp Hội đồng nhân dân; thực hiện các hoạt động giám sát trong năm đầy đủ theo kế hoạch, tham gia họp Ban (đối với đại biểu là thành viên các Ban); thực hiện tiếp xúc cử tri theo kế hoạch; thực hiện tiếp công dân đầy đủ theo lịch do Thường trực, tổ đại biểu Hội đồng nhân dân ban hành và theo dõi, nắm bắt, đôn đốc, định kỳ 6 tháng/lần báo cáo tình hình trả lời, giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri, kiến nghị sau giám sát, các nội dung chất vấn, giải trình (nếu có), đơn thư của công dân phát sinh trên địa bàn được Thường trực, Ban, Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân phân công phụ trách.
Bên cạnh những hoạt động phải đảm bảo một cách "tròn vai", để khích lệ sự hoạt động tích cực của đại biểu, trong tiêu chí chấm điểm có đề ra cơ chế cộng điểm khi đại biểu thực hiện quyền chất vấn tại kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh, phiên giải trình, chất vấn của Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh cũng như khi đại biểu có đề xuất nội dung giám sát gửi Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh.
Phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh thông qua Quy định đánh giá, xếp loại Tổ đại biểu, đại biểu HĐND tỉnh
Về quy trình thực hiện, tổ đại biểu (đại biểu) tự đánh giá, xếp loại, gửi kết quả cho Tổ trưởng tổ đại biểu (đối với đánh giá đại biểu), sau đó gửi Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh qua Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh để xem xét, đánh giá, xếp loại. Quy trình này vừa phát huy tính chủ động, trách nhiệm của đại biểu, tổ đại biểu vừa đảm bảo tính khách quan, toàn diện. Ở đây, vai trò của cơ quan Văn phòng Hội đồng nhân dân tỉnh trong theo dõi, tổng hợp kết quả hoạt động tổ đại biểu, đại biểu vô cùng quan trọng. Việc theo dõi không chỉ được thực hiện trong kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh mà được thực hiện xuyên suốt, thường xuyên. Từ đó, vai trò, trách nhiệm của mỗi tổ đại biểu, mỗi đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh được phản ánh một cách rõ nét. Kết quả chấm điểm và đánh giá của Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh thời gian vừa qua cho thấy ngoài các đại biểu chuyên trách, nhiều đại biểu kiêm nhiệm có rất nhiều đóng góp tích cực cho hoạt động chung của Hội đồng nhân dân tỉnh và các cơ quan của Hội đồng nhân dân tỉnh, được ghi nhận, đánh giá cao. Kết quả này được thông báo công khai, rộng rãi trong hệ thống tổ chức của Hội đồng nhân dân và báo cáo cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy để làm căn cứ, kênh đánh giá đối với cán bộ diện Tỉnh ủy quản lý.
Mặc dù mới là thời gian đầu triển khai áp dụng nhưng Quy định đánh giá, xếp loại Tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh đã có những tác động tích cực. Mỗi vị đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh ý thức được sâu sắc hơn trách nhiệm của mình trước cử tri, trước yêu cầu nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh, góp phần thúc đẩy sự phát triển về mọi mặt của tỉnh nhà. Tổ đại biểu đi vào hoạt động bài bản, quy củ hơn và có sự gắn kết chặt chẽ hơn giữa các thành viên trong tổ. Ngoài xây dựng chương trình hoạt động chung, lịch tiếp công dân, tiếp xúc cử tri, giám sát theo phân công của Hội đồng nhân dân và Thường trực, các Ban Hội đồng nhân dân tỉnh, nhiều tổ đã xây dựng kế hoạch giám sát chuyên đề riêng như "Giám sát việc thực hiện chính sách bảo tồn văn hóa dân tộc và việc thực hiện chính sách phát triển du lịch trên địa bàn huyện từ năm 2017 - 2018" (Tổ đại biểu huyện Quỳ Châu)...
Ra đời từ sự trăn trở nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh - cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, Quy định đánh giá, xếp loại tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An khóa XVII, nhiệm kỳ 2016 - 2021 là một thiết chế quan trọng, có thể xem là một dấu ấn của nhiệm kỳ./.
Nguyễn Thị Anh Hoa
Phó Chánh Văn phòng HĐND tỉnh Nghệ An
