Sáng 23/5, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội nghe các báo cáo về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022; thảo luận về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên họp.
Phát biểu thảo luận, đại biểu Thái Thị An Chung - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An nhận định: Thời gian qua, việc lập và triển khai thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đã quán triệt sâu sắc các nhiệm vụ, giải pháp được đề ra tại Kết luận 19 của Bộ Chính trị và bám sát Kế hoạch 81 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tăng cường chỉ đạo hoạt động lập pháp theo hướng chú trọng chất lượng, hiệu quả. Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội đã chủ động tiếp cận sớm hồ sơ dự thảo ngay từ khâu lập đề nghị, tích cực khảo sát thực tiễn, tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm để tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học.
Ở địa phương, các đoàn ĐBQH đã chủ động khảo sát, lấy ý kiến đối tượng chịu sự tác động của dự án Luật; lắng nghe ý kiến các cơ quan, đơn vị, địa phương để có thêm cơ sở thực tiễn khi tham gia góp ý các dự án luật. Các ý kiến của các ĐBQH, các đoàn ĐBQH, các cơ quan của Quốc hội đều được Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo nghiên cứu, tiếp thu, giải trình một cách nghiêm túc, đầy đủ và thấu đáo.
Qua nghiên cứu Tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024; điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, đại biểu Thái Thị An Chung cơ bản đồng tình.
Trong đó, về điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, vị đại biểu Đoàn Nghệ An đồng tình với việc bổ sung trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 và thông qua tại Kỳ họp thứ 6 dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, để xác định rõ địa vị pháp lý của lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; đồng thời, sắp xếp, bố trí lực lượng này theo hướng thống nhất, đồng bộ, tinh gọn đầu mối để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động.
Đại biểu Thái Thị An Chung cũng đồng thời đề nghị Quốc hội nghiên cứu đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá năm 2012 để kiểm soát và hạn chế việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới.
“Hiện nay, học sinh sử dụng thuốc lá điện tử đang là một vấn đề đáng báo động. Thuốc lá điện tử được mua bán một cách dễ dàng; đã có nhiều học sinh bị loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp, thậm chí suýt tử vong khi hút thuốc lá điện tử. Đây là thực trạng mà các thầy, cô giáo, các bậc phụ huynh và cử tri hết sức quan tâm, lo lắng”, đại biểu nêu thực trạng.
Qua nghiên cứu và phân tích, các nhà khoa học đã khẳng định rằng, thuốc lá điện tử rất có hại cho sức khỏe và khả năng gây nguy hại cho sức khỏe cộng đồng cũng nguy hại giống như thuốc lá thông thường. Đối với lứa tuổi học sinh, do thể chất đang phát triển nên khả năng gây hại còn nhiều hơn so với người trưởng thành.
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2012 đã có quy định nghiêm cấm người chưa đủ 18 tuổi sử dụng, mua, bán thuốc lá; nghiêm cấm bán, cung cấp thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi; nghiêm cấm việc sử dụng người chưa đủ 18 tuổi mua, bán thuốc lá.
Tuy nhiên, theo đại biểu Thái Thị An Chung, các cơ quan chức năng lại không thể xử lý hành vi này đối với thuốc lá điện tử, bởi vì Khoản 1, Điều 2 của Luật quy định: Thuốc lá là sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hoặc một phần nguyên liệu thuốc lá, được chế biến dưới dạng thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào và các dạng khác.
“Chính vì vậy, tôi tha thiết kiến nghị Quốc hội nghiên cứu và có hình thức phù hợp để sớm bổ sung thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới vào đối tượng điều chỉnh của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá”, vị đại biểu Đoàn Nghệ An phát biểu.
Còn về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, đại biểu Thái Thị An Chung đồng tình với đề xuất của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa vào Chương trình dự án Luật Chuyển đổi giới tính.
Điều 37, Bộ luật Dân sự năm 2015 đã có quy định: Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Tuy nhiên, từ khi Bộ luật Dân sự có hiệu lực đến nay, vẫn chưa có dự án luật nào quy định về việc chuyển đổi giới tính.
“Tôi đã nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề nghị xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính do ĐBQH Nguyễn Anh Trí chuẩn bị, báo cáo thẩm tra đề nghị xây dựng Luật của Ủy ban pháp luật và rất đồng tình với sự cần thiết phải nhanh chóng xây dựng Luật này để khẳng định, tôn trọng và đảm bảo quyền con người, quyền công dân của người chuyển đổi giới tính”, đại biểu Thái Thị An Chung nêu quan điểm.
Cũng theo đại biểu đánh giá, hồ sơ đề xuất xây dựng Luật đã được chuẩn bị rất công phu, kỹ lưỡng và Chính phủ đã có cam kết “sẽ phối hợp chặt chẽ, giao cho các bộ có liên quan hỗ trợ ĐBQH trong việc xây dựng, hoàn thiện trình dự án Luật”. Do đó, bà Thái Thị An Chung đề nghị Quốc hội nên đưa dự án Luật Chuyển đổi giới tính vào xem xét tại Kỳ họp thứ 7 và thông qua tại Kỳ họp thứ 8 như đề xuất của ĐBQH Nguyễn Anh Trí.
Về việc triển khai thi hành các luật , pháp lệnh đã được Quốc hội ban hành, theo đại biểu Thái Thị An Chung: Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, quy trình xây dựng luật, pháp lệnh đã được triển khai một cách bài bản, công phu từ khâu lập chương trình đến soạn thảo, thẩm tra, xem xét, cho ý kiến, thảo luận, tiếp thu, chỉnh lý và thông qua. Các luật, pháp lệnh được Quốc hội ban hành dần dần đã khắc phục được tình trạng “luật khung, luật ống”.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do khách quan, vẫn còn nhiều điều khoản của luật giao Chính phủ hoặc các cơ quan chức năng khác như: Toàn án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, các bộ, ngành quy định chi tiết hoặc hướng dẫn thi hành.
“Do đó, tôi đề nghị các cơ quan được giao trách nhiệm cần phải đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh. Mặt khác, trong quá trình triển khai thi hành luật, pháp lệnh vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc do chưa có sự thống nhất trong nhận thức và áp dụng pháp luật. Vì vậy, kính đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tăng cường công tác giải thích luật để tạo thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện và đảm bảo tính thống nhất trong áp dụng pháp luật.
Thành Duy - Hậu Phan
