Về giải pháp tài khóa, tiền tệ phục vụ chương trình phục hồi kinh tế xã hội, phần tác động đến chi ngân sách là 240 nghìn tỷ đồng, trong đó thuế chiếm 64 nghìn tỷ, có nghĩa là với mức giảm thuế chúng ta đã gấp ba lần so năm 2021. Chi ngân sách cũng lớn nhất từ trước đến nay.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại Hội trường Ảnh: Quang Khánh
Qua thảo luận tổ, thảo luận tại hội trường, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc xin tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, đồng thời xin giải trình một số nội dung như sau.
Thứ nhất, có ý kiến cho rằng việc giảm 2% trong 10% thuế suất, việc giảm này là nhỏ, cần phải giảm đến 5%. Về vấn này, dự kiến áp dụng năm 2012 sẽ giảm 2% đối với mặt hàng có mức thuế suất 10% trừ những ngành như viễn thông, tài chính, bảo hiểm, ngân hàng, bất động sản, sản xuất kim loại, khoáng sản và hóa chất. Phần này giảm 49,4 nghìn tỷ đồng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị đưa sản phẩm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt vào, Bộ Tài chính xin tiếp thu và nhận thấy phù hợp.
Đối với hàng hóa chịu 5% thì số giảm sẽ lớn lên, tương đương 65%, thì như vậy sẽ gây áp lực và không đảm bảo cân đối ngân sách. Việc phân loại quá nhiều rất phức tạp bởi vấn đề bỏ lọt đối tượng, nên Bộ Tài chính xin giữ nguyên như tờ trình.
Thứ hai, chi phí hỗ trợ Covid-19 được trừ trong thuế thu nhập doanh nghiệp, Chính phủ đã trình 2 phương án, Quốc hội quyết phương án nào thì ngành sẽ thực hiện theo phương án đó.
Thứ ba, đề nghị giảm thuế thu nhập thay VAT, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng VAT 2% thì diện doanh nghiệp được thụ hưởng phủ rộng hơn, đồng thời sự lan tỏa tốt hơn, kích thích tiêu dùng cho nền kinh tế vì bản chất giảm VAT là giảm thu. Tuy nhiên, giảm thuế VAT doanh nghiệp khó khăn, doanh nghiệp thua lỗ sẽ không được hưởng. Nên bộ đề nghị giữ nguyên như dự thảo.
Thứ tư, cho phép doanh nghiệp được trừ bổ sung vào tỷ lệ nhất định trên cơ sở chi phí thực tế, quy định thuế thu nhập và chi phí tài sản cố định và chi phí lao động trong 2022 và 2023. Hiện doanh nghiệp đã được trích các khoản chi phí thực tế, có đầy đủ hóa đơn và chứng từ hợp pháp. Nếu tính cao hơn chi phí thực tế thì chúng ta sẽ giảm số thuế phải nộp đối với doanh nghiệp có lãi; trong khi doanh nghiệp thua lỗ cũng không được tạo thêm nguồn lực. Báo cáo tài chính cũng không minh bạch giữa chi phí và thuế, nhất là không đúng với pháp luật thuế hiện nay và chuẩn mực kế toán.
Thứ năm, đề xuất tăng thuế giao dịch chứng khoán, bất động sản và giao dịch chứng khoán và kinh doanh trên nền tảng số, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hạn chế tiêu dùng. Hiện nay, chuyển nhượng chứng khoán được áp mức thu 2% thuế thu nhập, đối với doanh nghiệp nước ngoài là 0,1% trên doanh thu bán.
Đối với bất động sản, thu nhập doanh nghiệp là 2% trên thu nhập, cá nhân thì 2% trên giá trị hợp đồng bán từng lần. Hiện nay thị trường chứng khoán cũng đang rất tốt và là một kênh huy động vốn tốt cho nền kinh tế. Như năm 2021 huy động được 7,77 triệu tỷ đồng, chiếm 92,5 % so với GDP của năm 2021. Bộ Tài chính đề nghị giữ nguyên và tới đây sẽ tập trung siết trái phiếu doanh nghiệp mà không có tài sản thế chấp. Với bất động sản cá nhân yêu cầu nộp thuế đúng với giá bán thực tế để tránh thất thu.
Lê Tùng ghi