Tham dự họp thẩm tra có đồng chí Nguyễn Nam Đình, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh. Đồng chí Phạm Thành Chung, Ủy viên Thường trực, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh chủ trì buổi thẩm tra. Tham dự có các thành viên Ban Pháp chế, lãnh đạo các Ban HĐND tỉnh, Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh, Văn phòng UBND tỉnh, Sở Giao thông vận tải, đại diện Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh, Sở Tư pháp.
Việc cho phép phương tiện qua lại qua cửa khẩu biên giới có ý nghĩa rất lớn trong việc thúc đẩy giao thương, trao đổi hàng hóa, thương mại, tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia và trực tiếp là hai tỉnh biên giới.
Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào đã ký kết Hiệp định tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới giữa hai nước và Nghị định thư thực hiện Hiệp định, trong đó đưa ra thỏa thuận chung đối với việc các phương tiện thương mại và phi thương mại đủ điều kiện theo quy định được phép qua lại giữa Việt Nam và Lào qua các cặp cửa khẩu thỏa thuận tại Hiệp định (gồm cửa khẩu quốc tế và cửa khẩu chính). Chính phủ đã ban hành Nghị định số 119/2021/NĐ-CP quy định về trình tự, thủ tục cấp, cấp lại, thu hồi giấy phép liên vận đối với phương tiện cơ giới đường bộ qua biên giới.
Tuy nhiên, Hiệp định và Nghị định thư không quy định cụ thể về giấy tờ, thủ tục phương tiện qua lại qua các cặp cửa khẩu phụ mà “Việc qua lại của người và phương tiện qua các cặp cửa khẩu phụ do hai tỉnh có chung biên giới thỏa thuận”.
Đến nay, giữa Nghệ An và tỉnh Hủa Phăn, Bô Ly Khăm Xay đã ký kết biên bản làm việc thống nhất danh mục các loại giấy tờ có giá trị khi người, phương tiện và hàng hóa qua lại cửa khẩu phụ Thanh Thủy – Nậm Om và Thông Thụ - Nậm Tạy, theo đó phương tiện cơ giới đường bộ của tỉnh biên giới khi lưu hành qua cửa khẩu phụ phải có các giấy tờ, trong đó có giấy phép liên vận. UBND tỉnh đã ban hành 02 Quyết định cho phép phương tiện cơ giới đường bộ tỉnh Nghệ An và hai tỉnh biên giới vận chuyển người, hàng hóa qua hai cặp cửa khẩu phụ tương ứng.
Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ Nghệ An qua lại cửa khẩu phụ theo Hiệp định, Nghị định thư giữa Việt Nam và Lào, biên bản thỏa thuận giữa Nghệ An với tỉnh Bô Ly Khăm Xay, Hủa Phăn, UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết quy định về biện pháp bảo đảm cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới Việt Nam – Lào qua cửa khẩu phụ trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Qua thẩm tra, các ý kiến thống nhất với việc cần thiết ban hành Nghị quyết. Việc ban hành Nghị quyết phù hợp với thẩm quyền của Hội đồng nhân dân tỉnh trong việc ban hành nghị quyết để quy định “Biện pháp có tính chất đặc thù phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương” tại khoản 4 điều 27 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thống nhất, cho chủ trương xây dựng nghị quyết của HĐND tỉnh.
Dự thảo Nghị quyết do UBND tỉnh trình gồm có 07 điều để quy định: Phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của Nghị quyết; giải thích từ ngữ; biện pháp bảo đảm cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới Việt Nam – Lào qua cửa khẩu phụ; việc cấp, cấp lại Giấy phép liên vận; việc thu hồi Giấy phép liên vận; tổ chức thực hiện và hiệu lực thi hành.
Phát biểu tại cuộc họp thẩm tra, các đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, điều chỉnh tên gọi, các quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của Nghị quyết, việc giải thích từ ngữ trong Nghị quyết. Các ý kiến đại biểu thảo luận xung quanh việc quy định biện pháp bảo đảm cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới Việt Nam – Lào qua cửa khẩu phụ. Cùng với đó, các đại biểu cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, điều chỉnh các quy định về thành phần hồ sơ, trình tự, thủ tục cấp, cấp lại giấy phép liên vận và thời hạn của giấy phép liên vận; đề nghị quy định mẫu Giấy phép liên vận kèm theo Nghị quyết này và cách thức trình bày, diễn đạt các nội dung trong Nghị quyết. Nhiều ý kiến đề nghị nghiên cứu việc quy định thời hạn cấp giấy phép liên vận cho các phương tiện phục vụ các công trình, dự án hoặc hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp trên địa bàn các tỉnh biên giới của Lào để đảm bảo tính linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp; đồng thời ràng buộc thời hạn của giấy phép liên vận không quá thời hạn kết thúc của công trình, dự án.
Phát biểu tại cuộc họp thẩm tra, đồng chí Nguyễn Nam Đình, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh nhấn mạnh tính cần thiết và khẩn trương của việc ban hành Nghị quyết để triển khai thực hiện thỏa thuận giữa tỉnh Nghệ An với các tỉnh biên giới của nước Lào chung cửa khẩu phụ; đồng thời đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rút kinh nghiệm trong việc chậm trễ tham mưu, trình HĐND tỉnh dự thảo Nghị quyết này trước yêu cầu cấp bách của việc ban hành Nghị quyết. Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu các ý kiến thẩm tra để hoàn thiện, chỉnh sửa dự thảo Nghị quyết đảm bảo tính chặt chẽ, đảm bảo quy định trước khi trình HĐND tỉnh.
Đại diện lãnh đạo Sở Giao thông vận tải đã tiếp thu, giải trình ý kiến của các đại biểu tại cuộc họp thẩm tra.
Kết luận cuộc họp thẩm tra, đồng chí Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh Phạm Thành Chung đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu các ý kiến thẩm tra, phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết trình kỳ họp HĐND tỉnh./.